مگه میشه از ته دیگ سیب زمینی گذشت؟ می پرسی چرا؟ پس بخون!
مخاطب ۲۴- خوردن نان، سیب زمینی، ته دیگ و غلات و غذا‌های برشته از آن نظر مضر است که ماده سمی به نام ماده آکریل آمید در آنها تولید می‌شود، به گونه‌ای که در طولانی مدت می‌تواند یکی از دلایل ابتلای فرد به سرطان باشد.
کارشناسان اشاره میکنند که برخی مواد غذایی مانند نان، سیب زمینی، ته دیگ، غلات و غذا‌های برشته شده ممکن است حاوی ماده‌ای به نام آکریل آمید باشند که در اثر فرآیند‌های پخت وپز در دمای بالا (مثل سرخ کردن، برشته کردن، یا پخت طولانی) تشکیل می‌شود. آکریل آمید در واقع محصول واکنش شیمیایی بین قند‌ها و اسید آمینه آسپاراژین در غذا‌های نشاسته‌ای است که به عنوان بخشی از "واکنش مایلارد" (عامل قهوهای شدن و ایجاد طعم) رخ میدهد.
ارتباط آکریل آمید با سرطان:
شواهد علمی: سازمان‌های بین المللی مانند آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) آکریل آمید را به عنوان یک ماده "احتمالاً سرطان زا برای انسان" (گروه ۲ A) طبقه بندی کردهاند. این نتیجه گیری عمدتاً بر اساس مطالعات حیوانی است که نشان میدهد مواجهه طولانی مدت با دوز‌های بالای آکریل آمید ممکن است خطر تومور‌ها را افزایش دهد. با این حال، شواهد در انسان‌ها هنوز قطعی نیست و برخی مطالعات اپیدمیولوژیک ارتباط معناداری بین مصرف آکریل آمید رژیمی و سرطان‌های خاص (مثل کلیه، رحم، یا تخمدان) نشان نداده‌اند.
راهکار‌های کاهش مواجهه با آکریل آمید:
۱. پخت ملایم تر: از سرخ یا برشته کردن بیش از حد غذا‌های نشاسته‌ای خودداری کنید.
رنگ طلایی یا قهوهای روشن (به جای قهوهای تیره) برای نان، سیب ز مینی، یا ته دیگ را هدف قرار دهید.
۲. شیوه‌های پخت سالم تر: روش‌های پخت با دمای پایین‌تر مانند آبپز کردن، بخارپز کردن، یا پختن در مایکروویو را برای سیب زمینی انتخاب کنید.
۳. نگهداری مناسب مواد غذایی:سیب زمینی را در جای خنک و تاریک (نه در یخچال) نگهداری کنید، زیرا نگهداری در یخچان ممکن است قند‌های آن را افزایش دهد و تشکیل آکریل آمید را در حین پخت تشدید کند.
۴. تنوع در رژیم غذایی: مصرف غذا‌های سرخ شده یا برشته شده را محدود کرده و رژیم خود را با میوه ها، سبزیجات تازه، غلات کامل و پروتئین‌های کم چرب متعادل کنید.
اگرچه آکریل آمید یک نگرانی بالقوه برای سلامتی است، اما خطر آن در مقایسه با عوامل دیگر مانند سیگار، الکل، یا رژیم‌های غذایی ناسالم بسیار کمتر است. کاهش مواجهه با این ماده از طریق اصلاح روش‌های پخت وپز و پیروی از یک سبک زندگی سالم، راهکار منطقی برای مدیریت این نگرانی است. سازمان‌های بهداشتی نیز به طور مداوم در حال بررسی و ارائه دستورالعمل‌هایی برای کاهش سطح آکریل آمید در مواد غذایی صنعتی هست.
