تبدیل ضایعات ذرت به دارو!
مخاطب ۲۴- آدام کووالچیک (Adam Kovalčík)، ۱۹ ساله نوجوان نوآور موفق شده با استفاده از مواد دورریز کشاورزی، مسیر تازه‌ای برای تولید داروی ضدویروسی گالیدسی‌ویر (Galidesivir) باز کند؛ دارویی که در آینده می‌تواند در مبارزه با بیماری‌های مرگبار ویروسی از جمله ابولا و زیکا نقش حیاتی ایفا کند.
این دارو که هنوز در مرحله آزمایش‌های انسانی است، در جریان همه‌گیری کووید-۱۹ مورد توجه بیشتری قرار گرفت. اما ساخت آن بسیار پرهزینه بود؛ بطوریکه هر گرم از آن حدود ۷۵ دلار هزینه داشت. اما اکنون، فرآیند جدیدی که این نوجوان طراحی کرده، می‌تواند این هزینه را به حدود ۱۲.۵۰ دلار کاهش دهد.
راز نوآوری؛ از عطرسازی تا داروسازی
آدام، مخترع این روش، پیش‌زمینه‌ای در شیمی و تولید عطر داشت و همین تجربه الهام‌بخش او در توسعه یک روش جدید شد. او دریافت که می‌توان با استفاده از الکل فورفوریل، که از ضایعات ذرت مانند ساقه و پوسته استخراج می‌شود، ساختار اولیه‌ای برای دارو ایجاد کرد.
در روش‌های پیشین، تولید این دارو نیاز به ۱۵ مرحله شیمیایی داشت و جداسازی مولکول‌های غیرمؤثر از ترکیب اصلی یکی از چالش‌های جدی بود. اما آدام موفق شد با طراحی یک فرآیند ۱۰ مرحله‌ای، به طور هدفمند نسخه مؤثرتر دارو یعنی cis-OH galidesivir را بسازد؛ نسخه‌ای که طبق مطالعات، ۲۰ برابر عملکرد بهتری نسبت به شکل دیگر مولکول دارد.
آینده‌ساز داروسازی مقرون به صرفه
آدام با استفاده از مدل‌سازی‌های رایانه‌ای، پتانسیل روش خود را فراتر از یک دارو نشان داده است. او باور دارد این روش می‌تواند در تولید انواع دارو‌های ضدویروسی دیگر نیز به‌کار گرفته شود. ترکیب‌هایی که با مسدود کردن آنزیم‌هایی، چون RNA پلیمراز مانع از تکثیر ویروس‌ها در بدن انسان می‌شوند.
یکی از ترکیبات جدید طراحی‌شده توسط او، با نام ADK-۹۸، به گفته خودش حتی پتانسیل عملکرد بهتر از گالیدسی‌ویر را دارد. تمامی این دستاورد‌ها با اتکا به ماده اولیه‌ای ارزان و در دسترس یعنی الکل ذرت حاصل شده‌اند؛ مسیری که می‌تواند آینده‌ی داروسازی ارزان و فراگیر را رقم بزند.
این نوآوری مهم، جایزه معتبر ۱۰۰ هزار دلاری George D. Yancopoulos Innovator Award را برای آدام در نمایشگاه بین‌المللی علوم و مهندسی Regeneron (ISEF) به همراه داشت؛ افتخاری که تنها به پروژه‌های علمی درخشان و تحول‌آفرین اهدا می‌شود.
