جیمز وب، سردترین سیاره فراخورشیدی را کشف کرد
مخاطب۲۴- تلسکوپ فضایی جیمز وب موفق به کشف سردترین سیاره فراخورشیدی شد. این کشف بینش‌های جدیدی در مورد تکامل سیارات پس از مرگ ستاره‌ها ارائه می‌دهد.
در سال ۲۰۲۰، اخترشناسان یک سیاره فراخورشیدی به نام WD ۱۸۵۶+۵۳۴ b را کشف کردند که یک غول گازی در فاصله ۸۱ سال نوری از کره زمین بود که به دور یک ستاره می‌گردد. این سیاره که تقریباً شش برابر سنگین‌تر از سیاره مشتری است، اولین سیاره شناخته شده‌ای بود که هنگام عبور از مقابل یک ستاره کوتوله سفید (WD) رؤیت شد و به دور آن می‌چرخید.
کشف سردترین سیاره فراخورشیدی
گروهی از اخترشناسان در تحقیقی تازه، مشاهدات خود از این سیاره فراخورشیدی را با بهره‌گیری از ابزار فروسرخ (MIRI) تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) توضیح داده‌اند. یافته‌های آنها این موضوع را تأیید کرد که WD ۱۸۵۶+۵۳۴ b سردترین سیاره فراخورشیدی است که تا به امروز کشف شده است.
این پژوهش به سرپرستی مری آن لیمباخ، پژوهشگر ستاره‌شناسی دانشگاه میشیگان صورت پذیرفت و در راستای یکی از اهداف اصلی ماموریت تلسکوپ جیمز وب، یعنی تعیین ویژگی‌های سیارات خارج از منظومه شمسی از طریق تکنیک تصویربرداری مستقیم، جای می‌گیرد. این شیوه، شامل رصد نور بازتابیده شده از سطح یا اتمسفر یک سیاره فراخورشیدی و تحلیل آن با دستگاه‌های طیف‌سنج برای یافتن نشانه‌های شیمیایی ویژه است.
طیف‌های نوری تابش‌شده از این سیارات می‌تواند اطلاعات دقیقی در مورد ساختار و پیشینه سیاره آشکار سازند. با این حال، تشخیص مستقیم نور ساطع‌شده از یک سیاره فراخورشیدی، به دلیل درخشش خیره‌کننده ستارگان میزبان آنها، امری دشوار و چالش‌برانگیز به شمار می‌رود.
درخشش پایین کوتوله‌های سفید، دشواری‌های مربوط به تداخل نوری را به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد. کوتوله‌های سفید که بازمانده‌های تکامل‌یافته ستارگانی همچون خورشید به شمار می‌روند، دیدگاه‌هایی ارزشمند در خصوص سرنوشت منظومه‌های سیاره‌ای پس از مرگ ستاره مادر ارائه می‌دهند. فهم چگونگی کنش متقابل سیارات با آنها، اطلاعات خوبی درباره ثبات مداری، جابه‌جایی‌های دینامیکی و احتمال بلعیده شدن این سیارات فراهم می‌آورد.
پژوهش در مورد منظومه‌های سیاره‌ای حول کوتوله‌های سفید می‌تواند این موضوع را روشن سازد که آیا سیارات قادر به جان سالم به در بردن از این مرحله پایانی تکامل ستاره‌ای هستند یا خیر. همچنین بینش‌هایی را در مورد اینکه آیا امکان وجود شرایط مناسب برای سکونت در اطراف بقایای ستاره‌ای وجود دارد، ارائه دهد.
اخترشناسان امیدوارند که با بهره‌گیری از توانمندی‌های تلسکوپ فضایی جیمز وب به کاوش در این راز‌ها بپردازند. لیمباخ و همکارانش در مطالعه خود، توانستند جرم سیاره WD ۱۸۵۶+۵۳۴ b را تخمین زده و دمای اتمسفر آن را اندازه‌گیری کنند. تحلیل‌های آنها نشان‌دهنده دمای میانگین ۱۸۶ کلوین (معادل -۸۷ درجه سانتیگراد) بود، که سیاره WD ۱۸۵۶+۵۳۴ b را به سردترین سیاره فراخورشیدی که تا به امروز کشف شده است، تبدیل می‌کند.
این گروه تحقیقاتی مشتاقانه منتظر مشاهدات بیشتر WD ۱۸۵۶ b توسط JWST هستند که در ادامه‌ی سال ۲۰۲۵ انجام خواهد شد. انتظار می‌رود که این رصدها، اطلاعات جالبی را درباره WD ۱۸۵۶ b در اختیار دانشمندان قرار دهند.
