آشنایی با جانشین سوئدی جنگنده اف ۳۵
مخاطب ۲۴- کارشناسان می‌گویند که جنگنده گریپن مدل E/F و F-۳۵ A لایتنینگ ۲ را نمی‌توان جایگزین مستقیم هم دانست، چون اساساً برای مأموریت‌های متفاوتی طراحی شده‌اند.
والتر کوالسکی، از مدیران پیشین ناتو در این خصوص می‌گوید: «مهم‌ترین مزیت جنگنده‌های گریپن این است که می‌توانند طیف متنوعی از تسلیحات از موشک‌های کوتاه و بلندبرد گرفته تا بمب‌های هدایت‌شونده را حمل کنند. این قابلیت باعث می‌شود کشور‌های خریدار گریپن بتوانند جنگنده را با سیستم‌ها و تسلیحاتی که خودشان در اختیار دارند، هماهنگ کنند.»
کوالسکی همچنین می‌گوید: «اگر اف ۳۵ را به فراری تشبیه کنیم، گریپنن شبیه هوندا سیویک است.» او اضافه کرد که پیدا کردن قطعات یدکی برای یکی از ۱۵۰هزار قطعه‌ای که در گریپن به کار رفته، بسیار راحت‌تر از اف ۳۵ است.
به نقل از یورونیوز، اندرو اِرسکین، پژوهشگر مؤسسه صلح و دیپلماسی (IPD)، در این رابطه می‌گوید: اف ۳۵ لایتنینگ ۲ بیشتر بر اساس نگاه آمریکایی‌ها به مفهوم «جنگنده ایده‌آل» طراحی شده است نه الزاماً بر مبنای نیازهای دیگر کشورها.»
جنگنده گریپن از نظر حداکثر سرعت عملکرد بهتری نسبت به اف ۳۵ لایتنینگ ۲ دارد. سرعت نهایی گریپن به ۲۴۰۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسد، در حالی که سرعتاف ۳۵حدود ۱۹۰۰ کیلومتر بر ساعت است. همچنین گریپن برد پرواز بیشتری در مأموریت‌ها دارد و ظرفیت سوخت آن نیز بالاتر است.
کوالسکی اضافه می‌کند که گریپن از نظر هزینه عملیاتی هم بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تراف ۳۵ است. هزینه پرواز ساعتی گریپن بین ۴۷۰۰ تا ۷۰۰۰ دلار برآورد می‌شود، در حالی که این هزینه برای اف ۳۵ بین ۳۳ تا ۳۰ هزار دلار است.
ارِسکین نیز می‌گوید تفاوت زیادی در زمان آماده‌سازی برای مأموریت بعدی بین این دو جنگنده وجود دارد. گریپن تنها در عرض ۲۰ دقیقه آماده انجام مأموریت بعدی می‌شود، اما آماده‌سازی اف ۳۵ حدود ۳ ساعت زمان می‌برد.
با این حال، وقتی گریپن برای پرواز آماده است، توان حمل سلاح کمتری نسبت به اف ۳۵ دارد؛ یعنی نمی‌تواند به اندازه رقیب آمریکایی خود، تسلیحات سنگین حمل کند. از سوی دیگر، اف ۳۵ یک «سیستم متشکل از چند سیستم» است که قابلیت رادارگریزی بسیار بالایی دارد و تقریباً برای رادار‌ها غیرقابل شناسایی است.
اگر کشوری به‌دنبال یک جنگنده با ویژگی‌های رادارگریزی باشد، گریپن «گزینه ایده‌آل» برای این مأموریت محسوب نمی‌شود.
کوالسکی نیز اضافه می‌کند: «وقتی کشوری اف ۳۵ لایتنینگ ۲ را می‌خرد، در واقع در حال سرمایه‌گذاری روی جنگنده‌ای با هزینه بالا و تدارکات بسیار پیچیده است، که وابستگی زیادی به روابط خوب سیاسی با دولت وقت آمریکا دارد.»
با این حال، ارِسکین می‌گوید حدود ۳۰ درصد از قطعات گریپن نیز منشأ آمریکایی دارند و تحت مالکیت فکری ایالات متحده قرار می‌گیرند.
یکی از نمونه‌های قابل‌توجه این موضوع موتور این جنگنده است. گریپن از موتور‌های F ۴۰۴ یا F ۴۱۴ استفاده می‌کند که توسط شرکت ولوو تولید می‌شوند، اما طراحی آنها متعلق به شرکت آمریکایی جنرال الکتریک است؛ طراحی‌ای که سوئدی‌ها در سال ۲۰۲۳ آن را ارتقاء دادند.
سامانه پشتیبانی حیات این هواپیما که به حفظ جان خلبان در شرایط اضطراری کمک می‌کند، از جمله تأمین اکسیژن جایگزین توسط شرکت آمریکایی Honeywell که در ایالت کارولینای شمالی مستقر است، تولید می‌شود.
کوالسکی در این خصوص می‌گوید: «اگر هدف اصلی کشوری، دوری از هرگونه وابستگی به آمریکا باشد، جنگنده رافال اف ۴ ساخت فرانسه، گزینه‌ای است که کمترین میزان وابستگی به فناوری‌های ایالات متحده را دارد.»
جنگنده «رافال اف ۴» از نظر کارشناسان «بسیار متعادل» توصیف می‌شود، چرا که به راحتی می‌تواند از عملیات زمینی به عملیات ناوپایه منتقل شود، نگهداری و سرویس‌دهی آن آسان است و همچنین دارای قابلیت رادارگریزی مناسبی است که آن را برای انجام انواع مختلفی از مأموریت‌ها مناسب می‌کند.
