شکستن قولنج یا همان ترق‌توروق را دوست داریم!
مخاطب۲۴- روی صندلی نشسته و به آینه نگاه می‌کند، کسی که پشت سرش ایستاده، کمی سر و گردن را ماساژ می‌دهد و ناگهان خیلی سریع گردنش را کج می‌کند تا مثلاً قولنجش را بشکند. اما چند ثانیه بعد دست و پایش شل می‌شود و با دهن‌کج شده از هوش می‌رود. این فقط چند ثانیه از یک ماجرای واقعی است که با یک قولنج شکستن ساده رخ می‌دهد.
درمان عجیب و غریب و قدیمی که خیلی‌ها نامش را شنیده‌اند و حتی به آن باور دارند که اگر قولنج‌شان را بشکنند، حالشان خوب می‌شود. هنوز هستند کسانی که روی شکم می‌خوابند و از فرزندان خود می‌خواهند روی کمر آنها راه بروند یا با پا به کمرشان ضربه بزنند. قولنج شکستن بازار داغی هم دارد؛ کافی است این واژه را در فضای مجازی جست‌و‌جو کنید تا کلی صفحه و متخصص این کار معرفی شود. افرادی که با تبلیغات فراوان دم از معجزه میزنند و با کشیدن پا و فشار به مهره‌های گردن و کمر مثلاً مشکلات حرکتی بیماران را درمان می‌کنند. حتی کامنت‌ها هم در تأیید این روش‌های نامعلوم علمی است و حتی بعضی‌ها ادعا می‌کنند با قولنج‌گیری درمان هم شده‌اند.
قولنج‌شکنی و قطع نخاع
دکتر احمد مؤذن‌زاده، فیزیوتراپیست و نایب‌رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران درباره آسیب‌هایی که قولنج‌گیری می‌تواند برای افراد داشته باشد می‌گوید: «این روز‌ها فضای مجازی پرشده از صفحات افرادی که نه‌تنها متخصص نیستند، حتی پزشک هم نیستند و به قول خودشان درد‌های مفصلی و استخوانی را درمان می‌کنند. اما قولنج‌گیری ماجرای متفاوتی دارد.»
نایب‌رئیس انجمن فیزیوتراپی در ادامه درباره قولنج توضیح می‌دهد: «چند وقتی است که قولنج‌گیری و درمان درد‌های مفصلی در فضای مجازی پربازدید شده و متأسفانه، هم دنبال‌کننده بسیاری دارند هم مراجعه‌کننده. قطعاً صدای کریپتاسیون یا همان ترق‌توروق بین مفاصل را شنیده‌اید که صدای شکسته شدن قولنج هم گفته می‌شود. صدایی که با خم و راست کردن مچ دست، گردن، ستون و… توسط خود فرد هم شنیده می‌شود. علت این صدا خروج مایع مفصلی از غضروف مفصل به خاطر فشاری است که ایجاد می‌شود.
گاز‌هایی محلول در مایع مفصلی خارج می‌شوند و صدایی را در مفصل ایجاد می‌کنند. حال اگر یک بار این صدا را از مفصل بشنوید برای بار دوم صدایی نیست تا زمانی که دوباره مایع مفصلی جذب غضروف شود. طبق تحقیقات علمی شکست قولنج توسط خود فرد نه توصیه و نه رد می‌شود چرا که فایده‌ای برای کاهش درد عضلات و مفاصل ندارد.»
او با اشاره به انجام درمان‌های دستی توسط پزشکان توضیح می‌دهد: «در رشته‌های مختلف علوم پزشکی، فیزیوتراپی و تخصص‌های دیگر مثل طب فیزیکی، طب ورزشی و… استفاده از روش‌های درمان دستی، موبیلیزاسیون و منیپولیشن که شامل روش‌های جااندازی به نوعی قولنج شکستن هم هست به شکل محدود و تعریف‌شده استفاده می‌شود، اما همراه با معاینات پزشکی، آموزش حفاظت از مفاصل و ستون فقرات، تمرین‌درمانی و… انجام می‌شود.»
ولی مشکلی که وجود دارد ورود افراد فاقد صلاحیت به عبارتی افرادی که فاقد شماره نظام پزشکی هستند به این روش درمانی است. به گفته دکتر مؤذن‌زاده، این افراد درمانگر نیستند و حق معاینه و درمان ندارند، اما می‌خواهند از عناوینی مانند طب اسلامی، ماساژدرمانی و… برای خود نام و نشان بسازند. او می‌گوید: «گاهی دیده شده حتی در باشگاه‌های ورزشی، آرایشگاه‌ها و استخر‌ها هم مبادرت به این کار‌ها می‌کنند و با فشاردادن مفاصل و استخوان‌های مردم نه‌تنها کمکی به درمان دردشان نمی‌کنند، حتی آسیب جدی‌تری برای آنها درست می‌کنند. در یک کلام باید بگویم این کار خیلی خطرناک است، به خصوص اگر قولنج‌گیری در ستون فقرات و ناحیه گردن انجام شود.»
دکترمؤذن‌زاده با بیان اینکه به هیچ وجه نباید به افراد فاقد صلاحیت اجازه ماساژ و قولنج‌گیری داده شود، می‌گوید: «موارد متعددی گزارش شده که برخی سودجویان با نام قولنج‌گیری آسیب جدی و خطرناکی به بیماران زده‌اند و حتی قطع نخاع هم داشته‌ایم. خدمات درمانی باید توسط پزشک دارای صلاحیت انجام شود و اگر بیماران تبلیغاتی را مشاهده کردند اولین قدم استعلام شماره نظام پزشکی درمانگر است و نباید چشم بسته به یک روپوش سفید و چند کامنت تأییدکننده که می‌تواند ساختگی باشد، اعتماد کنند. بار‌ها حتی به همکاران پزشک هم تذکراتی در مورد تبلیغات در فضای مجازی برای این‌گونه درمان‌ها که هنوز پایه علمی دقیقی ندارند، داده شده است.»
مجازات سنگین برای درمانگرنما‌ها
آرش فراز، وکیل پایه یک دادگستری در پاسخ به پرسشی در خصوص مجازاتهای تعیین شده برای دخالت در درمان می‌گوید: «مداخله افراد در امر پزشکی جرمی است که به موجب قانون مقررات پزشکی و دارویی مشمول مجازات سنگین می‌شود. سال گذشته هیأت وزیران جریمه نقدی سنگینی را برای آن تعیین کرده است و دادگاه انقلاب به این‌گونه جرائم رسیدگی می‌کند. اگر فردی بدون داشتن پروانه و تخصص لازم مبادرت به درمان بیماران کند، مشمول مجازات می‌شود و علاوه بر اینکه محل انجام خدمات پلمب می‌شود، فرد مجرم به مجازات سنگین محکوم می‌شود. حتی کسانی که محل را در اختیار مجرم قرار داده باشند هم به عنوان معاون جرم مرتکب تخلف شده و مجازات خواهند شد.»
به گفته او، اگر پزشکی پروانه کارش را برای انجام کار‌های درمانی در اختیار افراد دیگر قرار دهد در زمره همین جرائم محسوب می‌شود. حال اگر بیماری بر اثر ارائه آن خدمات دچار آسیب شود بر اساس میزان آسیب، جداگانه جرائم مورد بررسی قرار میگیرد.
