رزماری گیاهی با خواص شگفت‌انگیز
مخاطب۲۴- رزماری گیاهی معطر و بومی مدیترانه است. از این گیاه به‌عنوان چاشنی آشپزی، ساخت عطر بدن و درمان انواع بیماری‌ها استفاده می‌شود. این گیاه به همراه بسیاری از گیاهان دیگر نظیر پونه کوهی، آویشن، ریحان و اسطوخودوس جز خانواده نعناع به حساب می‌آید.
رزماری برای قرن‌ها کاربرد‌های دارویی داشته، اما امروزه به صورت علمی نیز این خواص تأیید شده است. تحقیقات صورت‌گرفته نقش این گیاه دارویی به‌عنوان یک مکمل مهم در رژیم غذایی را تأیید می‌کنند، زیرا حاوی طیف گسترده‌ای از مواد مغذی ضروری برای سلامتی بدن در این گیاه وجود دارد.
رزماری گیاهی با خواص قوی آنتی‌اکسیدان است که طبع گرم و خشکی دارد. به همین دلیل برای افرادی که مزاج سرد و‌تر دارند مصرف این گیاه مناسب‌تر است.
تفاوت رزماری با ترخون
رزماری و ترخون دو گیاه متفاوت‌اند. ظاهر و خواص این دو گیاه با هم متفاوت است و هر یک از آنها برای اهداف متفاوتی استفاده می‌شوند، ترخون یک گیاه چوبی بوده و طعم و بوی رزماری از ترخون تندتر و سبزتر است، ترخون طعم شیرین دارد و همچنین جایگزینی خوبی برای رزماری است، اما بهتر است ترخون خشک و تازه را با نسبت یک به یک استفاده کنید.
خواص رزماری
استفاده از روغن رزماری برای مو بسیار مفید است و آلوپسی آندروژنتیک (طاسی و ریزش مو تیپ مردانه) را درمان می‌کند. طبق نتایج یک مطالعه، زمانی که افراد مبتلا به طاسی تیپ مردانه، به مدت ۶ ماه دو بار در روز از روغن رقیق‌شده این گیاه دارویی روی پوست سرشان استفاده می‌کردند، افزایش ضخامت مو را تجربه کرده و این درمان اثراتی مشابه استفاده از ماینوکسیدیل (یک داروی رایج برای رشد مجدد مو) برای افراد به ارمغان آورده است
یکی دیگر از خواص گیاه رزماری برای لاغری است. چای یا دم‌نوش این گیاه دارویی می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. پلی‌فنول‌هایی (دسته‌ای از ترکیبات گیاهی هستند که به هضم و سلامت مغز کمک می‌کنند) در چای رزماری است که نقش مؤثری در بالا بردن متابولیسم و افزایش چربی‌سوزی در بدن دارند. این گیاه همچنین می‌تواند به سرکوب اشتها کمک کرده و موجب لاغری راحت‌تری شود.
این گیاه دارویی یک گیاه قدیمی است که از زمان‌های دور برای تسکین علائم سرماخوردگی و درمان خانگی گلو درد استفاده می‌شد. استنشاق بخار حاصل از جوشانده برگ‌ها و تکه‌های ساقه این گیاه دارویی می‌تواند درمان مؤثری برای گرفتگی بینی و قفسه سینه باشد. برای استفاده از بخور رزماری برای سرماخوردگی نیز کافی است اسانس آن را تهیه کرده و در دستگاه بخور بریزید.
استنشاق رایحه روغن این گیاه دارویی می‌تواند سطح کورتیزول (هورمون استرس) در خون را کاهش دهد. زمانی که استرس مزمن باشد هورمون استرس می‌تواند سبب افزایش وزن، استرس، بالا رفتن فشارخون و بیماری قلبی شود.
این گیاه دارویی برای کبد هم مزایای زیادی دارد. فیتوکمیکال‌های موجود در این گیاه دارویی می‌توانند به تنظیم عملکرد کبد کمک کنند. روغن ضروری رزماری نیز یکی از مفیدترین روغن‌ها برای کبد است؛ زیرا به پاکسازی خون و دفع سموم مضر از کبد و درمان علائم زردی در بزرگسالان و کودکان کمک می‌کند.
رزماری، به دلیل وجود ترکیبات فعالی همچون رزمارینیک اسید (خواص ضد باکتریایی، ضدویروسی و ضد قارچی بسیار قوی در یک گیاه دارویی)، اثرات مفیدی روی بیماری‌های کبدی داشته و اغلب توسط گیاه‌شناسان و متخصصان طبیعت‌درمانی برای درمان خانگی کبد چرب استفاده می‌شود.
استنشاق رایحه این گیاه به علت خواص ضدعفونی‌کنندگی که دارد می‌تواند با عفونت‌های تنفسی مبارزه کند. همچنین دارای اثرات ضد اسپاسم است که به بهبود و درمان آسم کمک می‌کند.
رزماری گیاهی با خواص بی‌شمار برای دیابت است. زمانی که قند خون بالا درمان نشود، می‌تواند به چشم، قلب، کلیه‌ها و سیستم عصبی آسیب بزند. به همین خاطر افراد مبتلا به دیابت حتماً باید سطح قند خونشان را به‌درستی مدیریت کنند.
خواص دم نوش رزماری
دم کرده و دم‌نوش رزماری تولید ادرار را افزایش می‌دهد و سبب تحریک بدن برای حذف مایعات و سموم انباشته شده می‌شود، مبارزه با خستگی ذهنی، استرس و آلزایمر، آرام بخش و ضد استرس، درمان انواع التهاب در مفاصل، تاندون‌ها و معده را درمان می‌کند، بهبود گردش خون و مبارزه با سرطان از خواص دم‌نوش رزماری به شمار می‌رود.
جوشانده رزماری تا چند روز قابل استفاده است؟
مدت زمان نگهداری آن حدود ۱ تا ۲ هفته است. محلول رزماری را می‌توان در یخچال نگهداری کرد و در صورت نگهداری مناسب به مدت یک تا دو هفته استفاده کرد. در مورد نحوه استفاده از آن، برخی مصرف کنندگان پیشنهاد می‌کنند که آن را روی سر بریزید و ریشه و پوست سر را اشباع کنید، در حالی که برخی دیگر اسپری کردن آن را روی سر توصیه می‌کنند.
طرز تهیه دم‌نوش یا جوشانده رزماری
برگ‌های رزماری (۵ گرم برگ تازه) را به یک قابلمه آب داغ (۲۵۰ میلی‌لیتر) اضافه کنید و اجازه دهید به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه خیس بخورد. در این مدت حتماً در قابلمه را بگذارید. سپس ترکیب حاصل را از یک صافی توری عبور دهید و صبر کنید تا خنک شود. می‌توانید این دم‌نوش را ۳ یا ۴ بار در روز مصرف کنید. ترجیحاً این دم‌نوش را بدون شیرین‌کننده مصرف کنید.
عوارض و مضرات رزماری
این گیاه دارویی معمولاً به‌عنوان چاشنی در انواع غذا‌ها استفاده می‌شود. درصورتی‌که به مدت ۸ هفته برگ این گیاه دارویی را به‌عنوان دارو مصرف کنید، معمولاً با خطری همراه نیست. بااین‌حال، مصرف روغن رزماری رقیق‌نشده یا مقادیر بسیار زیاد برگ این گیاه دارویی می‌تواند خطرناک باشد.
مصرف مقادیر بالای این گیاه دارویی ممکن است سبب بروز عوارضی نظیر استفراغ، حساسیت به آفتاب و قرمزی پوست شود. به طور معمول روغن این گیاه برای اکثر افراد بی‌خطر است، اما گاهی ممکن است سبب بروز واکنش آلرژیک یا حساسیت به رزماری در برخی افراد شود. عوارض روغن رزماری برای مو شامل خارش و ریزش موقتی خواهد بود.
رزماری گیاهی است که به‌عنوان طعم‌دهنده غذا، خوشبوکننده و یک درمان مؤثر شناخته می‌شود. خواص این گیاه بسیار گسترده است و از آن در ساخت دارو‌های زیادی استفاده می‌شود. اگرچه گیاهان دارویی اغلب بی‌خطر هستند؛ اما توصیه می‌شود که قبل از مصرف این گیاهان به دکتر طب سنتی مراجعه کنید و در خصوص دوز مناسب از پزشک راهنمایی بخواهید.
