کد خبر: ۵۷۱۹۸
تاریخ انتشار: ۱۰ بهمن ۱۴۰۳ - ۱۷:۲۹

از جشن سده چه می‌دانید؟

جشن سده، بزرگترین عید اجتماعی ایرانیان است و آن عبارت است از شب دهم بهمن ماه پارسی...»
از جشن سده چه می‌دانید؟

مخاطب۲۴- جشن سده- جشن‌ها و شادمانی‌ها از دیرباز بخش جدایی‌ناپذیر زندگی بشر بوده‌اند، به‌ویژه در فرهنگ ایران باستان که انسان‌ها برای تجدید قوا، تمدد اعصاب یا به‌منظور هدف‌های ماورایی و دینی به برگزاری این مراسم می‌پرداختند.



جشن‌های ملی ایران مانند نوروز، مهرگان و سده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بودند، زیرا این جشن‌ها ارتباط مستقیمی با طبیعت و تغییرات آن داشتند. جشن سده، که در تقارن با نیمه‌زمستان برگزار می‌شد، نماد پیروزی نور بر تاریکی و آتش بر سرما بود و از این رو در میان دیگر جشن‌های ملی ایران از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بود.

بیشتر بخوانید


این جشن‌ها علاوه بر جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی، تأکید بر هویت ملی و ارتباط انسان با دنیای طبیعی و ماورایی داشتند. برگزاری این جشن‌ها نه تنها در زندگی مردم نقش پررنگی داشت، بلکه از نظر معنوی و دینی نیز برای تجدید عهد با طبیعت و نیرو‌های الهی دارای اهمیت بود.



جشن سده به‌عنوان یکی از جشن‌های کهن ایرانی، در مقایسه با سایر اعیاد مانند نوروز و مهرگان، ویژگی‌هایی خاص دارد که آن را از دیگر جشن‌ها متمایز می‌کند. این جشن که به‌ویژه به مناسبت پیدایش آتش و در واقع جشن آتش است، از ریشه‌ای بومی برخوردار است و در متون کهن ایرانی به‌ویژه در اوستا و متون پهلوی کمتر از آن سخن رفته است. احتمالاً این مسأله به این دلیل است که جشن سده از ابتدا در فرهنگ‌هایی غیر از فرهنگ آریایی نیز رواج داشته و به‌تدریج در ایران مورد توجه قرار گرفته است. طبق برخی منابع، واژه «سده» از ریشه «سد» یا «صد» به معنای صد یا چهل به‌ویژه در ارتباط با پدیدار شدن آتش، ممکن است در اشاره به عدد صد که به‌طور نمادین میان شب و روز، پایان سال و آغاز فصل‌ها قرار می‌گیرد، باشد (رضی، ۱۳۸۰).



این جشن که معمولاً در شب برگزار می‌شد، به‌ویژه در میان بومیان ایرانی رواج داشت، جایی که در شب‌های سرد زمستان، مردم به صحرا می‌رفتند، بوته‌هایی از گیاهان خشک جمع‌آوری کرده و آنها را می‌افروختند. آتش روشن کردن، به‌ویژه در شب‌های بلند زمستان، نمادی از پیروزی نور بر تاریکی و سرما بود (بهار، ۱۳۹۰). علاوه بر این، مراسم جشن سده گاهی با بازی‌های جادویی و آتش‌افروزی همراه بود، که در آن جانوران صحرایی یا پرندگان را می‌گرفتند و به‌عنوان نمادی از نابودی سرما و گرامیداشت خورشید، آنها را در آتش می‌افکندند (بهار، ۱۳۵۴).

 

 این جشن از یک سو با اعتقادات مذهبی و آیینی مرتبط با ظهور و بازگشت نور خورشید در نظر گرفته می‌شد و از سوی دیگر، یک آیین جمعی برای شادی و پیروزی بر سرما و تاریکی بود.



پیدایش جشن سده در شاهنامه فردوسی با روایتی افسانه‌ای به پادشاهی هوشنگ پیشداد نسبت داده می‌شود. طبق این روایت، هوشنگ هنگام سفر به کوه با مشاهده یک مار بزرگ و قوی‌الجثه، سنگی به سوی آن پرتاب کرد که به‌طور اتفاقی بر سنگ دیگری برخورد کرد و آتش از آن برخاست. این آتش که برای نخستین بار در آن زمان پدیدار شده بود، موجب شادمانی هوشنگ و همراهانش گردید و او این روز را به‌عنوان روزی مقدس و فرخنده برای جشن گرفتن و سپاس‌گذاری از نیروی خداوند انتخاب کرد.

 

 به همین دلیل، جشن سده در روز دهم بهمن ماه، به‌عنوان جشن آتش و نماد پیروزی نور بر تاریکی و سرما، در میان ایرانیان باستان به‌ویژه در دوران ساسانیان و بعد از آن، جایگاه ویژه‌ای یافت. فردوسی در شاهنامه، با اشاره به این رویداد، ضمن بیان اهمیت این جشن، به ارتباط آن با آتشکده‌ها و دیگر جشن‌های ایرانی همچون نوروز و مهرگان تأکید کرده است.

برچسب ها: جشن سده
آخرین اخبار
پربازدید ها
اخبار داغ
افشاگری حولناک از جنگ اوکراین افشاگری حولناک از جنگ اوکراین
فایننشال‌تایمز گزارش داد؛ صد‌ها کودک اوکراینی در بیش از ۲۰۰ مرکز روسیه و مناطق اشغالی تحت شست‌وشوی ذهنی و آموزش‌های نظامی قرار گرفته‌اند.
اعدام بابک شهبازی به جرم جاسوسی برای موساد اعدام بابک شهبازی به جرم جاسوسی برای موساد
بابک شهبازی، پیمانکار صنعتی متهم به انتقال اطلاعات امنیتی ایران به موساد، پس از تأیید حکم در دیوان عالی کشور صبح امروز در تهران اعدام شد.
ارتش ایران از ربات جنگجوی خود رونمایی کرد + فیلم ارتش ایران از ربات جنگجوی خود رونمایی کرد + فیلم
نیروی زمینی ارتش از ربات رزمی «آریا» رونمایی کرد؛ دستگاهی ۸×۸ با پیشرانه هیبریدی، هوش مصنوعی، زره ضدگلوله و تیرباری ۷.۶۲ میلی‌متری تحت کنترل از راه دور.
هشدار جدی دانشگاه آزاد به دانشجویان مشمول سربازی هشدار جدی دانشگاه آزاد به دانشجویان مشمول سربازی
دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات اعلام کرد ادامه تحصیل دانشجویان پسر تنها با دریافت معافیت نظام وظیفه امکان‌پذیر است و در غیر این صورت با محرومیت تحصیلی روبه‌رو می‌شوند.
آغاز لیگ قهرمانان اروپا از امشب آغاز لیگ قهرمانان اروپا از امشب
فصل جدید لیگ قهرمانان اروپا با حضور ۳۶ تیم، از جمله قهرمان پاری‌سن‌ژرمن و نمایندگان قدرتمند اسپانیا، از امشب آغاز می شود و چشم‌انداز فتح قهرمانی هیجان‌انگیز خواهد بود.
ایران پیگیری حقوقی علیه آمریکا و اسرائیل را آغاز می‌کند ایران پیگیری حقوقی علیه آمریکا و اسرائیل را آغاز می‌کند
معاون حقوقی رئیس‌جمهور از اقامه دعوا علیه آمریکا و رژیم صهیونیستی در دادگاه‌های بین‌المللی و تشکیل پرونده‌های داخلی برای پیگیری خسارات جنگ اخیر خبر داد.
زلزله‌های پیاپی عسلویه را سه‌باره لرزاند زلزله‌های پیاپی عسلویه را سه‌باره لرزاند
سه زمین‌لرزه پیاپی بامداد سه‌شنبه عسلویه بوشهر را لرزاند؛ شدیدترین آن‌ها ۴.۱ ریشتر در عمق ۲۷ کیلومتری زمین به ثبت رسید.
برگزیده
جشن بزرگ منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران + عکس جشن بزرگ منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران + عکس
پانزدهمین جشن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران شامگاه شنبه هشتم شهریور ۱۴۰۴در تالار قلم کتابخانه ملی ایران برگزار شد
ما همه با هم هستیم، حتی اگر دگرگون فکر کنیم ما همه با هم هستیم، حتی اگر دگرگون فکر کنیم
اشک‌های ستاره اسکندری برای ترانه علیدوستی، باران کوثری، هنگامه قاضیانی، پانته‌آ بهرام و شقایق دهقان
روز جهانی بی‌خبری خوش‌خبری روز جهانی بی‌خبری خوش‌خبری
۱۱ سپتامبر روز جهانی بی‌خبری خوش خبری است.؟  می‌گویند امروز روز جهانی"No  news is good news"  است. به زبان خودمانی همان ضرب المثل معروف فارسی که می‌گوید بی خبری خوش خبری است
صفحه خبر بالای تصاویر