کد خبر: ۵۶۶۷۱
تاریخ انتشار: ۰۱ بهمن ۱۴۰۳ - ۰۶:۰۴

سرنوشت زنان حرمسرای ناصری

منیر السلطنه بعد از مرگ شاه یکی از زنان خوش‌شانس دربار ناصری بود که به سبب داشتن فرزند از قصر اخراج نشد و در کاخ سروستان ساکن شد و تا آخر عمر نیز در همانجا ماند.
سرنوشت زنان حرمسرای ناصری

مخاطب ۲۴- تاج‌السلطنه دختر ناصرالدین‌شاه در خاطراتش درباره حرم‌سرای ناصری می‌نویسد: «اعلیحضرت پدر تاج‌دار من هشتاد زن و کنیز داشت که فقط هشت نفر از آنها اولاد داشتند و مابقی بدون اولاد بودند که همه خوش‌چهره بودند.»

 

بعد از کشته‌شدن ناصرالدین‌شاه، حرم‌سرای او صحنه عزا و ماتم بود و در آشفته‌بازار ورود ولیعهد مظفرالدین شاه از تبریز، زنان شاه کاری جز گریه و زاری نداشتند. بعد از ورود مظفرالدین‌شاه ۴۰ساله وحشت و ترس بر حرمسرا سایه انداخت زیر می‌دانستند که نشستن او بر تخت سلطنت زندگی همه را دگرگون خواهد کرد.

 

مظفرالدین‌شاه بعد از یک هفته به زنان درباری دستور داد که اگر فرزندی دارند در حیاط «سروستان» ساکن شوند و بقیه باید قصر را ترک کنند. از سرنوشت همه زنان اطلاعاتی در دسترس نیست؛ اما گروهی از آنها که فرزند نداشتند تا آخر عمر زندگی سختی داشتند. بااین‌حال سرنوشت برخی از مهم‌ترین زنان ناصرالدین‌شاه بعد از مرگش در زیر آورده شده است:

 

انیس الدوله

 

انیس الدوله یکی از باهوش‌ترین زنان دربار ناصری در امور مملکت بود. نام اصلی او فاطمه و از گرجیان کوچانده شده در عصر صفوی بود که پدرش را نیز از دست داده بود و توسط عمه‌هایش به حرمسرای ناصرالدین‌شاه راه یافت. او که از معیار‌های زیبایی عصر ناصری بی‌بهره نبود خیلی زود به خدمت فروغ السطنه (جیران) در آمد. انیس الدوله در دربار به دنبال کسب سواد رفت و به دستور جیران ملاباجی‌های اندرون مأمور آموزش و تربیتش شدند. بعد از مدتی شاه ناصری او را صیغه کرد و لقب «انیس الدوله» را به او داد و به عنوان مهریه مالیات شهر کاشان و دهات آن را در اختیارش گذاشت. با سوادی او از امتیازات ویژه‌اش بود که به مقام بلند ملکه رسید و برای خود درباری جداگانه داشت و اداره حرمسرا را نیز تا زمان ناصرالدین‌شاه بر عهده داشت.

 

نقش انیس الدوله در واقعه تنباکو

 

انیس الدوله یکی از زنانی بود که بعد از اعلام مرجعیت مبنی بر حرام بودن توتون و تنباکو دستور داده بود تا قلیان‌ها را بشکنند. وقتی خبر این دستور به گوش ناصرالدین‌شاه می‌رسد به دیدار انیس الدوله می‌رود و علت این اقدام را می‌پرسد که او این‌گونه جواب می‌دهد: «قلیان و تنباکو حرام است» و در جواب عصبانیت شاه می‌گوید: «همان کس که مرا به تو حلال کرده است، قلیان را حرام اعلام کرده است.»

 

زندگی او بعد از مرگ ناصرالدین‌شاه دوام چندانی نداشت و بر اساس شواهد دلتنگی و بی‌قراری او برای شاه دلیل مرگش بود؛ اما گروهی دیگر معتقد هستند که انیس الدوله به دلیل یرقان فوت کرده است.

سرنوشت زنان حرمسرای ناصری

زیور حاج صالح معروف به خانوم بالا

 

خانوم بالا یکی از زنان معروف ناصرالدین‌شاه بود که به مدت ۱۰ سال با شیرب‌های ۷۰۰ تومان، یک غلام سیاه، یک آینه و یک انگشتر به صیغه او درآمد. او درباره تعدد زوجات ناصرالدین شاه در مصاحبه با اطلاعات هفتگی در سال ۱۳۳۶ می‌گوید: «شاه ناصری از هر ده و شهری دختری را عقد می‌کرد تا راحت‌تر بتواند به مردم آنجا کمک نماید. او تمام وسایل زندگی راحت را در حرمسرا فراهم کرده بود، مثلاً هر چهار زن یک حمام خصوصی داشتند و ما به طور جداگانه آشپزخانه نیز برای خودمان داشتیم.»

 

خانوم بالا بعد از کشته‌شدن شاه، چون بچه‌ای نداشت از قصر خارج شد و باقی عمرش را در یک اتاق محقر خیریه‌ای در گلوبندک تهران گذراند.

 

فاطمه باغبان‌باشی

 

فاطمه قبل از ازدواج نزد امینه اقدس تربیت شده بود و بعد از فوت او مقام بالایی داد و در سال ۱۳۰۸ قمری به عقد ناصرالدین‌شاه درآمد، بعد از آن لقب خانوم باشی را گرفت. او در دوران زندگی دوبار هم باردار شد؛ اما فرزندانش را از دست داد و همین موضوع باعث شد میان او و شاه ناصری فاصله بیفتد و از هم دور شوند. سرنوشت او متفاوت از بقیه همسران ناصرالدین‌شاه بود. خانوم باشی به دستور مظفرالدین‌شاه، با قهرمان خان امیر آخور ولیعهد (محمدعلی میرزا) ازدواج کرد و صاحب سه فرزند شد؛ اما در سن سی‌سالگی همسر خود را از دست داد و مدتی طول نکشید که بصیر الدوله هروی (مشاور مخصوص احمدشاه) ازدواج کرد و تا آخر عمرش در کوچه شیروانی میدان ژاله (شهدا) زندگی کرد و در سال ۱۳۳۶ از دنیا رفت.

 

منیرالسلطنه مادر کامران میرزا

 

منیرالسلطنه نیز یکی از همسران ناصرالدین‌شاه بود که پدرش محمدتقی معمارباشی رئیس اداره بنایی و مجری مدرسه دارالفنون بود. حاصل این ازدواج کامران السلطنه بود که حکومت و والی چند استان بود. محبوبیت پسرش باعث شده بود تا منیرالسلطنه نیز نزد شاه مهم باشد، ناصرالدین‌شاه در یکی از سفرهایش به اروپا او را یاد می‌کرد و جواب نامه‌هایش را می‌داد. او بعد از مرگ شاه یکی از زنان خوش‌شانس دربار ناصری بود که به سبب داشتن فرزند از قصر اخراج نشد و در کاخ سروستان ساکن شد و تا آخر عمر نیز در همانجا ماند.

 

منیر السلطنه که یکی از زنان ثروتمند حرمسرای ناصری بود بخش زیادی از اموال خود را وقف کار‌های خیر کرد که هنوز آثار آن در خیابان منیریه قابل‌مشاهده است.

سرنوشت زنان حرمسرای ناصری

آخرین اخبار
پربازدید ها
اخبار داغ
حیات از یک راکتور هسته‌ای در زمین آغاز شد حیات از یک راکتور هسته‌ای در زمین آغاز شد
دانشمندان ادعا می‌کنند میلیاردها سال پیش از پیدایش انسان، یک راکتور هسته‌ای در زمین وجود داشته که احتمالاً آغاز حیات بوده است. این ادعای جنجالی، نظریه‌های رایج در مورد آغاز حیات را به چالش می‌کشد.
اگر اسرائیل باشد، یوروویژن ۲۰۲۶ را تحریم می‌کنیم اگر اسرائیل باشد، یوروویژن ۲۰۲۶ را تحریم می‌کنیم
با تشدید بحران غزه، ایرلند و هلند اعلام کردند در صورت حضور اسرائیل، از یوروویژن ۲۰۲۶ کناره‌گیری خواهند کرد و فشار بر اتحادیه اروپا افزایش یافته است.
حمله اسرائیل به دوحه: غافلگیری واشنگتن و عربستان حمله اسرائیل به دوحه: غافلگیری واشنگتن و عربستان
اسرائیل با پرتاب موشک از دریای سرخ، نشست رهبران حماس در دوحه را هدف قرار داد و حتی با سامانه‌های پدافندی آمریکا و قطر عبور کرد.
اسرائیل: برنامه هسته‌ای ایران پس از جنگ ۱۲ روزه نابود نشده اسرائیل: برنامه هسته‌ای ایران پس از جنگ ۱۲ روزه نابود نشده
به گزارش منابع اسرائیلی، حملات هوایی ۱۲ روزه علیه برنامه هسته‌ای ایران نتوانسته آن را نابود کند؛ ایران همچنان مواد و تخصص فنی لازم را در اختیار دارد.
حمایت قاطع سازمان ملل از تشکیل کشور مستقل فلسطین حمایت قاطع سازمان ملل از تشکیل کشور مستقل فلسطین
مجمع عمومی سازمان ملل با ۱۴۲ رأی موافق، پیش‌نویس قطعنامه‌ای در حمایت از تشکیل کشور فلسطین را تصویب کرد؛ گامی مهم در روند تحقق خواست تاریخی ملت فلسطین.
ما همه با هم هستیم، حتی اگر دگرگون فکر کنیم ما همه با هم هستیم، حتی اگر دگرگون فکر کنیم
اشک‌های ستاره اسکندری برای ترانه علیدوستی، باران کوثری، هنگامه قاضیانی، پانته‌آ بهرام و شقایق دهقان
انقلابی در درمان پوکی استخوان انقلابی در درمان پوکی استخوان
راهی برای تقویت استخوان‌ها در طول عمر کشف شده است که می‌تواند انقلابی در درمان پوکی استخوان ایجاد کند. این کشف نویدبخش دارویی جدید با عوارض جانبی کمتر است.
برگزیده
ما همه با هم هستیم، حتی اگر دگرگون فکر کنیم ما همه با هم هستیم، حتی اگر دگرگون فکر کنیم
اشک‌های ستاره اسکندری برای ترانه علیدوستی، باران کوثری، هنگامه قاضیانی، پانته‌آ بهرام و شقایق دهقان
روز جهانی بی‌خبری خوش‌خبری روز جهانی بی‌خبری خوش‌خبری
۱۱ سپتامبر روز جهانی بی‌خبری خوش خبری است.؟  می‌گویند امروز روز جهانی"No  news is good news"  است. به زبان خودمانی همان ضرب المثل معروف فارسی که می‌گوید بی خبری خوش خبری است
فوری نادره رضایی برکنار شد فوری نادره رضایی برکنار شد
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی طی حکمی، محمدمهدی احمدی را با حفظ سمت، به عنوان سرپرست جدید معاونت امور هنری منصوب کرد. پیش از این انتصاب، نادره رضایی در سمت معاونت امور هنری این وزارتخانه مشغول به کار بود.
صفحه خبر بالای تصاویر