آیا امکان بازیابی خاطرات مغز انسان پس از مرگ وجود دارد؟
مخاطب ۲۴- زمانی که یک شخص از دنیا برود، وسایل و ابزار‌های شخصی خود را در این دنیا باقی خواهد گذاشت، اما خاطرات و تجربه‌های او چه می‌شود؟ آیا می‌توان خاطره‌های یک شخص از دنیا رفته را از طریق مغز، بازیابی کرد؟ با ما در گجت نیوز همراه باشید تا پاسخ به این سوال را با یکدیگر ببینیم.
بازیابی خاطره‌ها بعد از مرگ چگونه است؟
دان آرنولد، عصب‌شناس فعال در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در مصاحبه با Live science اظهار داشت بازیابی بخشی از خاطره‌ها ممکن است امکان‌پذیر باشد، اما از نظر فنی با چالش‌های زیادی همراه است. با فناوری‌های حال حاضر بازیابی خاطره‌ها می‌تواند به گونه‌ای انجام شود که در ابتدا مجموعه‌ای از سلول‌های مغزی یا نورون‌های مسئول رمزگذاری بخش‌هایی از حافظه در مغز شناسایی شده و روش اتصال به آنها درک شود. سپس نورون‌های موردنظر، فعال شده تا یک شبکه عصبی مشابه الگوریتم ماشینی با هدف تقلید نوع عملکرد مغز ایجاد شود.
دان معتقد است خاطره‌ها توسط گروه‌هایی از نورون‌های مغزی کدگذاری می‌شوند. خاطره‌های کوتاه مدت و بلند مدت در هیپوکامپ شکل خواهند گرفت. بر اساس اعلام کلینیک کلیولند، بخش‌های دیگر مغز جنبه‌های مختلف یک حافظه مانند احساس و سایز جزئیات مربوط به آن را ذخیره‌سازی می‌کنند. آرنولد بر این باور است گروه‌هایی از نورون‌های مرتبط با حافظه، اثری فیزیکی به نام انگرام (رد عصبی) در مغز باقی خواهند گذاشت. عصب‌شناسان انگرام‌هایی را در هیپوکامپ مغز موش شناسایی کرده‌اند. به عنوان مثال می‌توان به یکی از مطالعه‌های انجام شده در سال ۲۰۱۲ میلادی که منتشر شد، اشاره کرد؛ محققان در این بررسی سلول‌های مغزی خاص مرتبط با خاطره ناشی از تجربه را یافتند. آرنولد بیان کرد اگر دانشمندان مدل کاملی از مغز انسان را در اختیار داشتند، قطعا از نظر تئوری می‌توانستند مکان حافظه موردنظر برای بازیابی را شناسایی کنند.
بر اساس اعلام کلینیک کلیولند، خاطره‌های انسان پیچیده هستند، علی‌الخصوص خاطره‌های طولانی مدت که ممکن است به مکان‌ها، روابط یا مهارت‌ها ارتباط داشته باشد. بازیابی خاطره‌های یک فرد از دنیا رفته پیچیده‌تر است، چرا که بخش‌های مجزای یک خاطره در سراسر مغز پراکنده شده‌اند. مطابق با اعلام کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده آمریکا، نورون‌های درون یک انگرام معین از طریق سیناپس‌ها (محل اتصال عصبی) به یکدیگر متصل شوند؛ سیناپس‌ها به فضای میان نورون‌ها که سیگنال‌های الکتروشیمیایی در آن بخش حرکت می‌کنند، گفته می‌شود و می‌توان به عبارت دیگر آن را محل اتصال عصبی توصیف کرد. هنگامی که یک حافظه فعال می‌شود، زنجیره‌ای از سیناپس‌ها را میان گروه‌ها ایجاد کرده که می‌توانند در قسمت‌های مختلف مغز ذخیره شوند. در ابتدا نورون‌هایی که در طول رویداد اصلی فعال بودند، یک انگرام را تشکیل خواهند داد. دان آرنولد اظهار داشت با گذشت زمان شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد خاطره‌ها به مکان‌های مختلف منتقل می‌شوند؛ بنابراین فقط برداشتن سلول‌هایی که انگرام را تشکیل می‌دهند، نمی‌تواند روش بازیابی خوبی باشد. آرنولد معتقد است که انگرام نمی‌تواند حافظه باشد و فقط جایی است که حافظه در آن ذخیره می‌شود؛ بنابراین حتی اگر افراد و دانشمندان بتوانند انگرام را از طریق مدل‌سازی یا آزمایش روی افراد زنده بیابند، باز هم بازسازی رویداد اصلی که توسط فرد از دنیا رفته تجربه شده است، کار ساده‌ای نخواهد بود.
چاران رانگانات به عنوان مدیر برنامه حافظه و پلاستیسیته دانشگاه کالیفرنیا در مصاحبه با Live Science اظهار داشت که حافظه تا حد زیادی بازسازی‌کننده است؛ بدین معنا که شما بخش‌هایی از یک رویداد را به خاطر خواهید آورد، اما در حقیقت خواهید دید که همه چیز را متوجه نمی‌شوید. این یک روش ساده برای تشکیل خاطره است، چرا که مغز می‌تواند از چیز‌هایی که قبلا مطلع است برای تکمیل جا‌های خالی استفاده کند و بدین ترتیب مجبور نخواهد بود برای هر بخش از تجربه، رکورد جدیدی ایجاد کند. به عنوان مثال، ممکن است شخصی خوردن کیک شکلاتی و بازی در جشن تولد پنج سالگی خود را به یاد آورد، اما جزئیات دیگر را به خاطر نداشته باشد. چاران مدعی است در اختیار داشتن بهترین مدل شبکه عصبی به یک عمر اسکن مغزی شخص نیاز دارد که به صورت مکرر، رویداد‌ها را به خاطر می‌آورد. سپس شاید بتوانید از شبکه عصبی برای بازسازی یک خاطره خاص پس از مرگ شخص موردنظر استفاده کنید. تصور بر این است که حافظه‌ها مانند فایلی روی هارد دیسک که می‌توانند مجموعه‌ای از رویداد‌ها را مجددا پخش کنند، ثابت هستند، اما نکته این است که چاران حافظه را پویا می‌داند. چاران معتقد است ما خاطره‌های خود را به گونه‌ای در مغز ذخیره‌سازی خواهیم کرد که لزوما منعکس‌کننده رویداد نیستند، بلکه دیدگاه و نگاه ما به آنها شکل خواهد داد. ما در حال تکرار گذشته نیستیم، بلکه فقط تصور می‌کنیم که گذشته چگونه می‌تواند باشد؛ بنابراین در حال حاضر می‌توان گفت خاطره‌های هر شخص بعد از مرگ با او از بین خواهد رفت.
