فیلترینگ کاربران ایرانی را به سمت استارلینک می‌کشاند
مخاطب۲۴- نشریه آمریکایی فوربس، چندی قبل در گزارشی آورد که در حال حاضر بیش از ۲۰ هزار کاربر در ایران به اینترنت ماهواره‌ای استارلینک دسترسی دارند.
این نشریه مدعی شد که با تعدادی از آنان گفت‌و‌گو کرده و آنان گفته‌اند، «اینترنت بدون فیلتر برای آن‌ها یعنی سرعت بیشتر تماس‌های ویدئویی و بازیهای ویدئویی و دسترسی نامحدود به رسانه‌های اجتماعی.»
۲۵۰ دلار نه، ۷۰۰ تا ۲ هزار دلار.
اما آن چه در گزارش نشریه فوربس که ۱۸ دسامبر، (روز‌های آخر سال میلادی۲۰۲۴) منتشر شده، قابل تامل به نظر می‌آید هزینه‌هایی است که خریداران تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک پرداخت می‌کنند: «قیمت‌های گزاف فروش در ایران به این شکل است که پایانه‌های استارلینک فقط برای افراد معدود ممتاز مقرون‌به‌صرفه هستند. چون در مقایسه با قیمت معمولی خرده‌فروشی در آمریکا که ۲۵۰ دلار است، در ایران بین ۷۰۰ تا ۲ هزار دلار به فروش می‌رسند.
علاوه بر این سرویس اینترنت ماهواره‌ای استارلینک مستلزم پرداخت کارمزد ۷۰ دلاری ماهانه است که به دلیل تحریم‌های آمریکا بر بانک‌های ایرانی، نیازمند مجموعه‌ای از مراحل پیچیده شامل کارت‌های اعتباری رمزنگاری و پیش‌پرداخت شده است. در واقع کاربران برای فعال کردن حساب کاربری خود در نقطه‌ای دیگر، هزینه ۲۰۰ دلاری «خارج از منطقه» را می‌پردازند.»
گزارش انجمن تجارت الکترونیک چه می‌گوید؟
گزارش کمیسیون اینترنت و زیرساخت انجمن تجارت الکترونیک تهران از وضعیت تابستان و پاییز ۱۴۰۳ نیز به تازگی منتشر شد و این گزارش نیز به موضوع گسترش استفاده از این اینترنت در کشور اشاره کرده و ضمن واکاوی علل آن، می‌گوید: روند استفاده از اینترنت استارلینک در ایران افزایش ۲۰ برابری پیدا کرده و بیش از ۳۰ هزار کاربر یکتای اینترنت ماهواره‌ای در ایران وجود دارد.
این تازه اول راه است
آن چه در گزارش مرکز تجارت الکترونیک بر آن تاکید شده، قابل تامل است: «با فراگیر شدن نسل بعد اینترنت ماهواره‌ای که بدون نیاز به تجهیزات جداگانه (Direct To Cell) امکان اتصال مستقیم تلفن همراه به اینترنت را فراهم می‌کند، نرخ انطباق کاربران با فناوری‌های نوین شتاب چشم‌گیری خواهد گرفت و در نتیجه آن محدودیت‌های سنتی دسترسی به اینترنت بیش از پیش کارایی خود را از دست می‌دهد.»
چرا؟
روایت این موارد رسیدن به این پرسش است که اگر نظام حکمرانی اینترنت در کشور دو موضوع اصلی در این مقوله یعنی رفع محدودیت‌ها و ارتقای کیفیت اینترنت را به یک نتیجه معقول و درست نرساند، طبیعی است که کاربر، برای دستیابی به این دو نیاز در جست وجوی راه دیگری بر می‌آید که بنابر سنت قدیمی «جوینده یابنده است» می‌توان حدس زد، با تداوم شرایط موجود در محدودیت‌ها و کیفیت اینترنت، این مسیر و اراده کاربران به چه سمت و سویی سوق می‌یابد.
سرعت رو به بهبود است اما...
گزارش مرکز تجارت الکترونیک به یک آمار اشاره و اعلام کرده که بررسی‌های کارشناسان انجمن الکترونیک نشان می‌دهد عملکرد سیاست گذار در رفع محدودیت‌های فنی مثبت بوده است. گزارش‌های غیررسمی از افزایش حداقل ۱۵ درصدی پهنای باند بین‌الملل در ماه‌های اخیر به دلیل انجام برخی اصلاحات حکایت می‌کنند. گزارش کلادفلر نشان می‌دهد در طول ۶ ماه گذشته، میانگین سرعت اینترنت کاربران ایرانی نیز افزایش اندکی داشته و از ۴.۵ mbps به ۵.۴ mbps رسیده است.
در حالی که این گزارش تاکید کرده توسعه فیبر نوری باید در کشور همچنان با سرعت افزون در دستور کار باشد، ما وضعیت سرعت اینترنت کشور را در گزارش‌های بین المللی بررسی می‌کنیم. در این باره هم میهن ۱۹دی گزارش می‌دهد: «براساس گزارشی که Google Crux منتشر کرده، اینترنت ایران از منظر کیفیت دررتبه ۹۱ از میان ۱۰۰ کشور قرار دارد و در داده‌های OONI (ابزاری برای اندازه گیری و تحلیل اختلالات در شبکه‌های اینترنتی) این رتبه به ۹۹ از ۱۰۰ تنزل یافته است. چنان چه میانگینی از داده‌های این دو شاخص گرفته شود، می‌توان رتبه ایران را از این حیث ۹۵ دانست. همین عدد خود گویای وضعیتی است که کاربران به‌صورت روزمره با آن مواجه هستند.»
آلودگی‌های روزافزون
در کنار همه آن چه در این گزارش آمد، نمی‌توان باز به فاجعه آلودگی‌هایی که هر کاربر با انبوه فیلترشکن‌ها به شبکه سایبری کشور وارد می‌کند، اشاره نکرد. استناد به گزارش انجمن تجارت الکترونیک این طور می‌گوید: داده‌های کلادفلر نشان می‌دهد که در شش‌ماه اخیر، حملات DDoS انجام‌شده از مبدأ ایران نیز افزایش یافته و در پنج آذرماه (۲۵ نوامبر) بیشترین نوع از این دست حملات ثبت شده است. حمله DDoS نوعی حمله سایبری است که در آن مهاجم با ارسال حجم عظیمی از ترافیک به سمت یک سرور، تلاش می‌کند تا آن را از دسترس خارج کند
