بن‌کارت غذایی کودکان مبتلا به سوءتغذیه چیست؟
مخاطب۲۴- طرح «امنیت غذایی کودکان زیر 5 سال» یکی از برنامه‌های کلیدی دولت سیزدهم است که با هدف کاهش سوءتغذیه و ارتقای سلامت کودکان اجرایی شده است. این طرح به‌طور ویژه بر کودکان 5 تا 59 ماهه مبتلا به سوءتغذیه تمرکز دارد و هدف آن بهبود وضعیت تغذیه‌ای این کودکان و کاهش مشکلات مرتبط با سوءتغذیه، از جمله کوتاه‌قدی، کم‌وزنی، و لاغری شدید است. در این چارچوب، دولت از طریق سازوکار کالابرگ الکترونیکی به سرپرستان خانوارهایی که کودکانشان دچار سوءتغذیه هستند، بن‌کارت خرید سبد غذایی ارائه می‌دهد.
اهداف و ویژگی‌های طرح
بهبود وضعیت تغذیه کودکان مبتلا به سوءتغذیه:
این طرح با هدف بهبود تغذیه و رشد کودکان زیر 5 سال مبتلا به سوءتغذیه طراحی شده و بر اساس پایش شاخص‌های تن‌سنجی کودکان در مراکز بهداشتی اجرا می‌شود.
ارائه سبد غذایی اساسی:
سبد غذایی شامل 16 قلم کالای اساسی است که از طریق فروشگاه‌های طرف قرارداد کالابرگ الکترونیکی به سرپرستان خانوارهای مشمول ارائه می‌شود. این سبد توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تأیید شده است.
حمایت مالی متناسب با وضعیت اقتصادی خانوارها:
میزان حمایت مالی برای خانوارهای دهک‌های اقتصادی پایین‌تر (دهک‌های 1 تا 5) بالاتر است. برای این گروه، مبلغ 1,100,000 تومان و برای کودکان در دهک‌های 6 و 7، مبلغ 660,000 تومان تخصیص یافته است.
شناسایی کودکان مشمول:
کودکان مشمول طرح از طریق پایش شاخص‌های تن‌سنجی (قد و وزن) توسط مراکز بهداشتی شناسایی می‌شوند. اطلاعات این کودکان از سوی وزارت بهداشت جمع‌آوری و به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارسال می‌شود تا اقدامات لازم برای تخصیص بن‌کارت و سبد غذایی انجام شود.
هدف نهایی طرح
هدف نهایی طرح، کاهش نرخ سوءتغذیه در میان کودکان، افزایش امنیت غذایی و ارتقای سطح سلامت این گروه‌های آسیب‌پذیر است. علاوه بر تأمین سبد غذایی، این طرح با ارائه مشاوره‌های تغذیه‌ای به مادران و آموزش الگوهای صحیح تغذیه، در جهت افزایش دانش و آگاهی خانوارها تلاش می‌کند.
با اجرای این طرح، دولت امیدوار است که سوءتغذیه کودکان زیر 5 سال به‌طور چشمگیری کاهش یابد و شاخص‌های بهداشتی و رشد کودکان بهبود پیدا کند.
با روی کار آمدن دولت چهاردهم، این طرح ادامه خواهد داشت. در همین راستا، اسماعیل گرجی‌پور، معاون رفاهی وزارت رفاه اعلام کرد که بیش از 134 هزار کودک 5 تا 59 ماهه مبتلا به سوءتغذیه در سال جاری بن‌کارت خرید سبد غذایی دریافت خواهند کرد.
وی افزود: با توجه به دستور رئیس‌جمهور و تأکید وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بر رفع فقر در کشور، و در راستای تحقق وعده‌های دولت چهاردهم، سرپرستان خانوار بیش از 134 هزار کودک زیر 5 سال مبتلا به سوءتغذیه از طریق طرح کالابرگ الکترونیکی بن‌کارت خرید سبد غذایی دریافت خواهند کرد.
معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین بیان کرد که این برنامه از ابتدای سال جاری در دو مرحله اجرایی شده و تا پایان سال ادامه خواهد داشت.
نحوه پرداخت اعتبار سبد غذایی
اسماعیل گرجی‌پور، معاون رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، درباره نحوه پرداخت اعتبار خرید سبد غذایی از طریق طرح کالابرگ الکترونیکی به حساب سرپرستان خانوار توضیح داد: برای 125,642 کودک مبتلا به سوءتغذیه در دهک‌های یک تا پنج، مبلغ 1,100,000 تومان و برای 8,783 کودک در دهک‌های شش و هفت، مبلغ 660,000 تومان به‌منظور تأمین سبد غذایی شامل اقلام مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اختصاص داده شده است.
وی تصریح کرد: خوشبختانه اعتبار لازم برای اجرای این طرح در سال 1403 به‌صورت ماهیانه از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور ابلاغ شده است. مجموع اعتبار هر مرحله حدود 144 میلیارد تومان است که به حساب سرپرستان خانوارهای مشمول واریز می‌شود و این افراد می‌توانند از مبلغ تخصیص‌یافته برای خرید اقلام غذایی استفاده کنند.
گرجی‌پور ادامه داد: در راستای اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی، مقرر شده است که اعتبار خرید سبد غذایی مورد تأیید وزارت بهداشت به‌صورت یارانه‌ای به ازای هر کودک مبتلا به سوءتغذیه زیر 5 سال در اختیار سرپرستان خانوار قرار گیرد.
وی یادآور شد که این سبد غذایی شامل 16 قلم کالای اساسی از هرم غذایی است و این اقلام از تمامی فروشگاه‌های طرف قرارداد کالابرگ الکترونیکی قابل دریافت هستند.
شناسایی کودکان مشمول طرح
گرجی‌پور در خصوص نحوه شناسایی کودکان واجد شرایط گفت: این کودکان از طریق پایش شاخص‌های تن‌سنجی (اندازه‌گیری وزن و قد و مقایسه با منحنی‌های رشد) در پایگاه‌ها و خانه‌های بهداشت شناسایی می‌شوند. پس از جمع‌بندی داده‌ها در دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور، اطلاعات لازم به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارسال می‌شود تا اقدامات اجرایی برای تخصیص بن‌کارت انجام شود.
وی ابراز امیدواری کرد که با اجرای این طرح، شاهد کاهش سوءتغذیه (شامل لاغری، کم‌وزنی و کوتاه‌قدی) در کودکان، ارتقای امنیت غذایی، بهبود کیفیت خدمات مشاوره تغذیه به مادران، و افزایش سطح آگاهی، نگرش و عملکرد مادران در زمینه تغذیه صحیح و رشد کودکان باشیم.
