مخاطب۲۴- در اولین دیدار رهبر معظم انقلاب اسلامی با نمایندگان مجلس شورای اسلامی دوازدهم که البته با حضور رئیسجمهور منتخب برگزار شد، نکته مهمی در ابتدای امر از جانب حضرت آیت الله خامنهای مورد اشاره قرار گرفت که «یکصدایی دولت و مجلس» بود.
امری که نمایندگان مجلس و دولتیها باید به آن توجه کنند، این است که دیگر موعد رقابتهای انتخاباتی تمام شده است و حالا میبایست بهارستانیها برای اجرا و پیشبرد امور به دولت کمک کنند. اولین پروژه مشترک مجلس و دولت که پیشبرد آن نیاز به تعامل دو قوه دارد تعیین کابینه است.
صدای اختلاف از مجلس و دولت بلند نشود
مجلس و دولت در شرایطی فعالیت خود را آغاز میکنند که تفاوت سلیقه و دیدگاه سیاسی در هر دو قوه مشخص است و این تفاوت نظر منجر به ایجاد این نگرانی شده است که میان بهارستانیها و دولتیها خصوصاً در مورد رأی اعتماد به وزرا چالشهایی شکل بگیرد، اما با توجه به تأکید رهبر انقلاب باید توجه داشت بروز دوگانگی و اختلاف میان دو قوه و حتی وجود نشانههای آن، برای دشمنانی که بهدنبال ماهی گرفتن از این آب گلآلود هستند، فرصت خوبی را فراهم میکند.
رهبر انقلاب نیز با توجه به همین امر در دیدار روز یکشنبه با نمایندگان مجلس بیان داشتند: «یک جاهایی هست که بایستی دولت و مجلس و مسئولین گوناگون، یک حرف بزنند تا آن کسانی که در دنیا گوش تیز کردهاند که نشانههای اختلاف و دوگانگی را پیدا کنند، مأیوس بشوند؛ یک صدا باید شنیده بشود.»
همکاری و تعامل یک اصل مهم در مواجهه مجلس با قوه مجریه است، امری که نبود آن علاوهبر مختل کردن کار دو قوه اثرات سوئی در فضای کشور بهدنبال خواهد داشت و این تعامل میتواند کمک مؤثری به دولت مستقر برای پیشبرد امور کشور محسوب شود.
لزوم تعامل با دولت اینگونه مورد تأکید رهبر انقلاب قرار گرفت: «برادران و خواهران عزیز نمایندهی مجلس، یکی از کارهای مهمّتان مسئلهی تعامل است. من توصیهی مؤکّدی که اینجا یادداشت کردهام، تعامل سازندهی با دولت جدید است. همه کمک کنند که رئیسجمهور منتخب بتواند وظایفی را که در قبال کشور دارد، انجام بدهد. اگر ما توانستیم جوری رفتار کنیم که رئیسجمهور موفّق بشود، این موفّقیّت همهی ما است.»
هم حمایت کنید هم مستقل باشید
رهبر انقلاب در دیدار روز یکشنبه اگرچه بر تعامل بین دو قوه تأکید کردند، اما در ادامه توصیههایی درمورد اولین پروژه مشترک مجلس و دولت داشتند که چهارچوب خوبی برای رفتار حامیانه و مستقل مجلس در برابر دولت تعیین میکنند.
ایشان در این دیدار، در مورد شاخصهای اعضای کابینه دولت بیان داشتند: «آن کسی را باید میداندار کرد که امین باشد، صادق باشد، متدین باشد، از بن دندان به جمهوری اسلامی به نظام اسلامی معتقد باشد. ایمان یک شاخص مهم است. امید به آینده و نگاه مثبت به افق. آنهایی که افق بهنظرشان تاریک است، کاری نمیشود کرد، نمیشود به اینها مسئولیت داد، مسئولیتهای اساسی و کلیدی داد. تشرع و متشرع بودن یکی از معیارهای مهم است. اشتهار به پاکدستی، به صداقت یک معیار است. سابقه سوء نداشته باشند، این یک معیار است. نگرش ملی داشته باشند، یعنی غرق در مسائل جناحی و سیاسی و اینها نشوند، نگاه ملی به کشور داشته باشند.»
رهبر انقلاب در ادامه انتخاب افرادی را که این ویژگیها را داشته باشند، وظیفه مشترک دولت و مجلس دانسته دراینباره توضیح دادند: «هم رئیسجمهور محترم اینها را رعایت کنند، هم مجلس رعایت کند. یعنی یک مسئولیت مشترک شما دارید در انتخاب مسئولان کشور... اینها لازم است. بهنظر من این مسئولیت بسیار مهمی است، هم برعهده شماست هم برعهده رئیسجمهور محترم است که این کار را انجام بدهند.»
با توجه به تعابیر رهبر انقلاب درمورد شاخصهای کاندیداهای عضویت در کابینه و وظایف هر دو قوه در توجه به این معیارها بهطور واضح این برداشت که همکاری و تعامل بهمعنای چشمپوشی از شاخصها معنی شود مردود است.
مجلس ضمن حفظ استقلال خود باید با پافشاری بر شاخصهای تعیینشده مانع از عضویت افرادی در کابینه شود که ممکن است عامدانه یا بر اثر ناتوانی، در پیشبرد اهداف کشور خلل ایجاد کنند و رئیسجمهور را در چالشهای اجرایی بسیار گرفتار سازند.
چنین نگاهی به تعامل با دولت اتفاقاً کار رئیسجمهور را در پیشبرد امور راحتتر میکند و مسیر افرادی را که میخواهند منافع ملی را قربانی منافع سیاسی و جناحی کنند مسدود میسازد.
حمایت رهبری چک سفیدامضا تعبیر نشود
در اجتناب از تقابل بین قوا هم کابینه دولت و هم نمایندگان مجلس هر دو به یک اندازه موظف هستند، اما کار سنگین قوه مجریه در اداره کشور علاوهبر هماهنگی و کمک سایر ارکان نظام نیز مورد نیاز است.
رهبر انقلاب نیز با توجه به سنگینی وظایف دولت همواره بر همین گزاره تأکید داشتهاند. ایشان سال ۶۹ در دیدار با کارگزاران نظام چرایی لزوم حمایت همه ارگانها از دولت را اینگونه تشریح کردند: «بار سنگین اداره کشور، بر دوش ارگانهای خدمتگزار و کارگزار است. مجلس و دستگاه قضایی، بخشی از این بار را برعهده دارند؛ اما معظم این بار، بر دوش دولت است. اساسیترین بارها، بر دوش دولت است؛ لذا همه وظیفه دارند که از دولت حمایت کنند.»
حضرت آیت الله خامنهای تیرماه سال ۹۳ نیز در دیدار با مسئولان نظام درمورد حمایت خود از همه دولتها میگویند: «این را همه بدانند، بنده دولت را حمایت میکنم. من از همه توانی که در اختیارم هست استفاده خواهم کرد برای کمک به دولت؛ دولت را تأیید میکنم، حمایت میکنم، مثل همه دولتهای گذشته. نسبت به مسئولان بلندپایه دولت ـ آنهایی که میشناسم ـ اعتماد دارم. همه دولتهایی که بعد از انقلاب سر کار آمدند، دولتهای منتخب مردمند و بنده در همه این دورهها ـ آنوقتی که مسئولیت داشتم ـ از همه این دولتها حمایت کردم.» رهبر انقلاب اردیبهشتماه سال گذشته در دیدار با کارگران حمایت از دولت را وظیف تمام قوا میدانند و بیان میدارند: «کارهایی که امروز دولت در زمینه اقتصاد در پیش دارد، کارهای مهمی است و همه، اعم از قوا و دستگاههای مختلف و آحاد مردم باید کمک کنند که انشاءالله دولت بتواند به این نتایج دست پیدا کند.»
این حمایتها را البته نباید بهمعنی دادن چک سفیدامضا به دولتها تعبیر کرد. رهبر انقلاب سال ۹۴ در حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) این مهم را اینگونه مورد اشاره قرار میدهند: «من این را صریحاً به ملت عزیزمان عرض میکنم ـ قبلاً هم گفتم ـ من از همه دولتها در دوران مسئولیت خودم حمایت کردم؛ از این دولت هم حمایت میکنم. هرجا هم لازم باشد تذکر میدهم؛ البته چک سفیدامضا هم به کسی نمیدهم.»
ایشان سال ۹۲ در دیدار با اعضای مجلس خبرگان در باب منافات نداشتن حمایت با انتقاد از کارکردهای غلط دولتها بیان میدارند: «حمایت بنده حقیر از دولتها بهمعنای این نیست که همه کارکرد آن دولتها را ما قبول داشته باشیم؛ نه، در دورههای مختلف، دولتهای گوناگونی بودند، از همهشان هم ما حمایت کردیم، به همهشان هم ایرادهایی داشتیم در زمینههای مختلف؛ اما آن ایرادها نباید موجب بشود که ما دولت را بیگانه از خودمان بدانیم و دست حمایت و کمکی که همه باید بهسمت دولتها دراز کنند، این را انجام ندهیم.»