سود بانکی در بازار سیاه وام‌ها چقدر است؟
مخاطب ۲۴- یکی از نیاز‌های امروز مردم و فعالان اقتصادی، تامین مالی فوری برای نیاز‌های اورژانسی است. نبود یک بازار متشکل، سرکوب نرخ سود تسهیلات به‌جای نرخ توافقی، وجود بوروکراسی و زمان‌بر بودن تامین مالی، باعث شده که بازار سیاه وام‌ها با نرخ‌های نجومی جایگزین آن شود. باتوجه به نیاز فوری افراد به پول نقد، عمده فعالان این بازار نرخ‌های مختلفی پیشنهاد می‌دهند که باعث می‌شود سود بالایی کسب کنند و از سوی دیگر، افراد برای بازپرداخت این نوع وام با مشکل روبه‌رو شوند.
در سال‌های اخیر افزایش هزینه‌ها در بخش‌های مختلف کالا و خدمات از مهم‌ترین چالش‌ها و دغدغه‌های اصلی خانوار‌ها به‌ویژه در بخش مسکن و خودرو به شمار می‌رود. بر این اساس نیاز آن‌ها به دریافت تسهیلات اعم از خرد و کلان افزایش یافته، اما به‌رغم این نیاز به نظر می‌رسد که راهکار‌های رسمی دیگر جوابگوی این نیاز‌ها نخواهد بود؛ بنابراین این سوال مطرح می‌شود که متقاضیان در صورت نیاز فوری به تسهیلات از چه مسیری استفاده می‌کنند؟ بی‌شک روند صعب‌العبور اداری بانک‌ها پاسخگوی نیاز آن‌ها به‌ویژه افرادی که مدت زمان محدودی در اختیار دارند (درمان بیماری) نخواهد بود و آن‌ها به بازار غیررسمی برای حل مشکلات خود پناه می‌برند. از جمله این بازار‌ها باید به بازار تسهیلات غیررسمی، با سود‌های نجومی، اما در مدت زمان کمتر از یک روز اشاره کرد. «دنیای‌اقتصاد» در این گزارش میدانی قصد دارد تا تبعات این روش را شرح دهد. این نرخ‌ها در بازار سیاه به‌دلیل اصطکاک وام‌دهی در بازار رسمی به‌وجود می‌آید.
وام فوری با نرخ دل‌خواه
شواهد نشان می‌دهد که بانک‌ها جز تسهیلات تکلیفی، گزینه وام‌دهی را تنها با معدل حساب و مانده‌گیری برای افراد باز گذاشته‌اند. در این بین بانک رسالت روند آسان‌تری برای اعطای تسهیلات به افراد در نظر گرفته که این روش نیز مستلزم مانده‌گیری حساب است و در یک هفته قابل پرداخت است.
اما ناگفته نماند که یک هفته مراحل پرداخت وام بوده و پیش از این شهروندان باید با توجه به مبلغ درخواستی میزانی از سرمایه خود را برای مدت زمان ۲ تا۶ ماه در حساب نگه دارند تا با معدل حساب خود به این تسهیلات دست پیدا کنند. یا از بازار غیررسمی خرید و فروش امتیاز وام رسالت اعتبار کافی برای دریافت وام را خریداری کنند.
اما برخی از موقعیت‌هایی برای افراد رقم می‌خورد که زمان و سرمایه این نوع تسهیلات را نداشته و برای درمان بیماری، خرید مسکن، خرید خودرو و… نیاز فوری به پول خواهند داشت. بی‌شک رویه‌های رسمی نمی‌تواند نیاز‌های افراد را در مدت زمان کوتاه برطرف کند؛ بنابراین بازار غیررسمی تنها گزینه پیش روی آن‌ها خواهد بود. در این روش غیررسمی افراد بدون در نظر گرفتن سود‌های اعلامی و در نظر گرفتن مسیر‌های قانونی با یکدیگر معامله می‌کنند.
این معامله بدون ضامن بوده، قراردادی نداشته و تنها با چک و سند شکل می‌گیرد. اما چه عاملی این روش را از روش‌های بانکی متمایز کرده؟ سود‌های نجومی، زمان، عدم‌نیاز به ضامن و استعلام معدل و مانده حساب و در نهایت اینکه دریافت این پول سقف معینی ندارد.
