مخاطب۲۴- از حاتمیها گفتن چندان کار آسانی نیست، مخصوصاً اگر گفتنیها زیاد و شنیدنی باشند. پدر خانواده علی حاتمی است کسی که کارگردانیاش بیبدیل بود و خودش یکهتاز دیالوگنویسی تا جایی که حتی نسل z هم با «هزاردستان» او آشنایی دارد. مادر خانواده زریخوشکام، بازیگری به نام قبل و بعد از انقلاب بود. دختر خانواده هم که لیلا حاتمی است و بازیاش را دیدهایم.
زوجی هنرمند که یکی از شروط ازدواج پدر زری خوشکام برای ازدواج دخترش با علی حاتمی این بود که دخترش در سینما حضور نداشته باشد، چون خانواده زری از همان ابتدا مخالف فعالیت دخترشان در سینما بودند. علی حاتمی به خواستگاری زری رفت، خانواده شروطی را گذاشتند که علی با جان و دل قبول کرد؛ پدر زری از علی خواست که دخترش دیگر در سینما فعالیتی نداشته باشد و علی حاتمی هم قبول میکند و پدر را راضی میکند که این هنرمند فقط در فیلمهای علی حاتمی ایفای نقش کند.
زری خوشکام، قبل از ازدواجش، فقط حدود یکسال در سینمای ایران کار کرده بود و سال ٥٠ که ازدواج کرد، به توصیه پدر و با تصمیم خودش تصمیم گرفت به کانون گرم خانواده توجه کند. او سه ماه پس از ازدواج باردار شد و حتی تا مدتی اصلا نتوانست کاری انجام دهد این در شرایطی بود که مدتی پیش از ازدواج ١٥ قرارداد ٢٠٠ هزار تومانی امضا کرده بود که در همان قراردادهای واقعا گرانی محسوب میشد.
با ٢٠٠ تومان میشد یک آپارتمان ٢٠٠، ٣٠٠متری در منطقههای خوب تهران خرید. ولی با وجود این شرایط همه پولها را پس داد و پیشقسطهایی که گرفته بود را برگرداند و دیگر کار نکرد.
البته این هنرمند بعد از انقلاب هم نزدیک به سی سال ممنوعالفعالیت بود و در نهایت شبگشته به تاریخ بیستوهفتم اردیبهشت ۱۴۰۳ خورشیدی، زهرا خوشکام در سن ۷۷ سالگی دارفانی را وداع گفت و حالا شاید از همان «هزار دستان»ی که اول ماجرا از آن صحبت کردیم، چندتن، آن هم به تعداد انگشتهای یک دست در قید حیات باشند و یکی از آن افراد، منوچهر آذری است، در آثار علی حاتمی او را با نقش دربان گراند هتل «هزار دستان» به خاطر میآوریم که چندین فعالیت مشترکی با زری خوشکام و علی حاتمی داشته است.
صبح همان روزی که خبر درگذشت زری خوشکام دست به دست شد با او تماس گرفتم، تازه کارش در رادیو تمام شده بود وقتی خبر را به او دادم آه سنگینی کشید و گفت: «آقای حاتمی و خانم خوشکام هنرمندان بسیار با استعداد توانمند، باسواد، فرهیخته و تاثیرگذاری برای این کشور بودند و حالا سینمای ایران بازهم باید غم از دست دادن یک چهره دیگر را تحمل کند. خانم خوشکام بسیار انسان توانمند و درخشانی در عرصه بازیگری بود، اما سالها اجازه فعالیت نداشت روح هر دوی آنها در آرامش.»
او درباره تجربه بازی با زری خوشکام گفت: «من در یکی از پلانهای «هزاردستان» که با خانم خوشکام همبازی بودم و بازی حیرتانگیزی داشتند علی حاتمی و زری خوشکام هیچگاه خودشان را متفاوت از بقیه نمیدیدند و مثلا موقغ غذا خوردن همه یکجا و دور یک میز جمع میشدیم، هیچ به خاطر ندارم که خانم خوشکام از موقعیت همسر کارگردان بودن استفاده کرده باشند دیر سر آفیش برسند یا کاری که باقی بازیگرها انجام میدهند را با کم و بیش انجام دهند همواره همپای ما بودند و اتفاقا حامی بسیار خوبی هم برای علی حاتمی بودند.»
آذری ادامه داد: «متاسفانه من خیلی ارتباط نزدیکی با خانواده حاتمی نداشتم، اما این را میدانم که دو دانگ از سینمای نیاگارا برای خانم خوشکام، دو دانگ برای یک فرد دیگر و دو دانگ آن هم برای بنیاد بود و این سینما سالهای سال است که فعالیت نمیکند و متروکه مانده و هر چندسال یکبار هم آتش میگیرد. خیلی دقیق نمیدانم، اما گمان میکنم همچنان به نام ایشان باشد. سینما نیاگارا در آن زمان حال و هوای خاصی داشت جوان هم دور هم جمع میشدند چایی و نسکافه میخوردند و فیلم تماشا میکردند.»
این هنرمند پیشکسوت در پایان گفت: «جای هر دویشان بسیار خالی است من با علی حاتمی بسیار کار کردم و هیچ چیز به جز خاطره خوش از ایشان برای نمانده است، ضمن اینکه زری خوشکام که البته بعد از ازدواج به زهرا حاتمی معروف شد هم بازیگر درخشانی بود به لیلا حاتمی و سینمای ایران بسیار تسلیت میگویم.»