مأموریت جسورانه ناسا برای لمس خورشید!
مخاطب ۲۴- خورشید، نزدیکترین ستاره به ما است و بههمین خاطر هم بیشترین شناخت را در میان ستارگان از آن داریم. ما هر روز نور آن را میبینیم. قرنهاست که دانشمندان مشغول نظارت روی لکههای تیرهرنگی هستند که روی سطح درخشان آن ظاهر میشود. در دهههای اخیر نیز تلسکوپهای فضایی و زمینی، نور خورشید را در طول موجهای مختلف طیف الکترومغناطیسی مورد بررسی قرار دادهاند.
علاوه بر این، دانشمندان با آزمایشهایی به کاوش جو خورشید پرداختهاند، ذرات باد خورشیدی را جمعآوری کردهاند، نوترینوهای خورشیدی و ذرات پرانرژی را اندازهگیری کردهاند و سعی در نقشهبرداری از میدان مغناطیسی این ستاره داشتهاند. البته هنوز نقشهبرداری کامل ممکن نشده است؛ زیرا ما هنوز قادر به مشاهده دقیق قطبهای خورشیدی نیستیم که برای درک ساختار درونی میدان مغناطیسی آن اهمیت ویژهای دارند.
با وجود تمام این بررسیها، یک سوال اساسی همچنان بدون پاسخ قطعی باقی مانده است: دمای سطح خورشید حدود ۶۰۰۰ درجه سانتیگراد است؛ اما دما در لایههای بیرونی جو آن، یعنی تاج خورشیدی به طرز عجیبی به یک میلیون درجه سانتیگراد میرسد که بسیار داغتر است.
این پوسته داغ گازی را میتوان در طول یک خورشیدگرفتگی کامل مشاهده کرد، همانطور که در خورشید گرفتگی ۲۱ فروردین در بخشهایی از آمریکای شمالی رخ داد. در مسیر کلیت (نقطهای که قرص کامل ماه، خورشید را میپوشاند)، تاج خورشیدی به شکل هالهای درخشان در اطراف قرص تیره ماه قابل مشاهده بود.
اما امسال، شکل این هاله با هالهای که در آخرین خورشیدگرفتگی قابل مشاهده در آمریکای شمالی در سال ۲۰۱۷ دیده شد، متفاوت بود. دلیل این تفاوت نه تنها فعالیت بیشتر خورشید در سال جاری است، بلکه به این خاطر است که دانشمندان سرانجام توانستهاند ساختار تاج را درک کنند. مشاهدات از راه دور برای فهمیدن چگونگی داغ شدن تاج کافی نبوده است. برای حل این معما و کشف دیگر رازها، به یک کاوشگر فضایی نیاز داشتیم که بتواند از نزدیکی خورشید عبور کند.
این کاوشگر، کاوشگر خورشیدی پارکر (Parker Solar Probe) ناسا است که در سال ۲۰۱۸ به فضا پرتاب شد. با گردش به دور خورشید و نزدیک شدن به تاج آن، دادههایی را جمعآوری کرده است که نشان میدهد فعالیتهای مغناطیسی کوچک مقیاس در جو خورشید باعث میشود دمای تاج به طور باورنکردنی بالا رود.
