دکتر محمد مهدی فرقانی؛ روزنامه نگار دغدغه مند و جامعه محور
مخاطب ۲۴- ابراهیم جعفری - دکتر محمد مهدی فرقانی؛ روزنامه نگار دغدغه مند و جامعه محور- روز معلم فرصتی است تا با نکوداشت استادانی که از طریق دانش و منش خود تسهیل‌گر شکوفایی و بالندگی شاگردان خود شدند، قدرشناسی کنیم.
وقتی به زندگی #خواجه_نصیرالدین_طوسی رجوع می‌کنیم، متوجه تربیتی می‌شویم که از طریق آن، به مرتبه والای علمی می‌رسد. تربیتی که با تکیه بر آن، هیچ گاه از گورستانی که معلم یهودی اش به خاک سپرده شده، سواره نگذشته؛ بلکه از مرکب پایین آمده و به احترام او با پای پیاده طول یا عرض گورستان را طی کرده است؟! کسی نمی‌داند که آن معلم یهودی چه کسی بوده و چه بسا انسان مشهوری نبوده است؛ اما خواجه نصیر الدین که فقیه، فیلسوف و دانشمند است، برای مقام و منزلت معلم خود چنین رابطه‌ای را تعریف می‌کند که در تکوین شخصیت او تاثیر می‌گذارد.
اینجانب تا کنون سعی کرده ام به مناسبت‌های مختلف در حد توان با کلام و قلم، دٍین خود را به معلمان؛ از دوره دبستان تا دانشگاه ادا نمایم و خرسندم که از دو دهه قبل تا کنون، بزرگداشت چهره‌های علمی و فرهنگی از سوی علاقه‌مندان در زمان حیات شان برگزار می‌گردد و این اقدام شکوهمند به یک سنت حسنه اخلاقی تبدیل شده است.
یکی از استادان گرانقدری که برای دانشجویان علوم ارتباطات اجتماعی الگو و نماد دانش ورزی، متانت، صبوری و تجربه می‌باشد، دکتر مهدی فرقانی است.
شروع آشنایی بنده با ایشان سال ۱۳۶۵ بود؛ زمانی که در بخش رادیویی آموزش روستایی جهاد سازندگی (سابق) فعالیت داشتم و با مدیریت شادروان مهندس سید احمد اسحاق حسینی جلسه‌هایی را با حضور زنده یاد دکتر کاظم معتمدنژاد، دکتر نعیم بدیعی و ... به منظور تدوین دوره آموزشی مدیران برنامه‌های رادیویی جهادٍ استان‌ها برگزار می‌نمودیم.
در این نشست‌ها بنا شد برای آموزش ارتباطات انسانی و شیوه‌های گزارش نویسی از آقایان دکتر محسنیان راد و دکتر فرقانی دعوت به عمل آید.
به منظور هماهنگی با دکتر فرقانی در یکی از روزهای پاییزی راهی روزنامه کیهان شدم و در سرویس گزارش با ایشان ملاقات نمودم که بسیار خاطره انگیز بود؛ زیرا در اولین دیدار با چهره‌ای صمیمی و پرجاذبه مواجه گردیدم.
خوشبختانه آن آشنایی اولیه در سال‌های بعد در دانشگاه علامه طباطبایی و نشست‌های آموزشی به دوستیٍ عمیق تبدیل شد.
دکتر فرقانی این توفیق را داشته که کنش‌گری مطبوعاتی را از خبرنگاری تا دبیری سرویس گزارش و عضویت در شورای تیتر روزنامه، با فراز و نشیب‌های حرفه‌ای پشت سر گذارده و با کوله باری از تجربهٍ میدانٍ عمل، به وادی نظر و صحنه آکادمی گام نهاده و با آموزش و مدیریت در مرکز مطالعات رسانه‌ها و دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی اُفق گشایی نموده است.
به قول دکتر پدرام الوندی، قریب پنج دهه زیستن با روزنامه نگاریٍ دغدغه‌مند و جامعه محور، چه پشت میز تحریریه و چه در قامت استاد روزنامه نگاری، مهم‌ترین ویژگی مهدی فرقانی بوده است.
از این رو مقاله‌ها و مصاحبه‌های ایشان در مطبوعات و نیز آثاری که تألیف کرده آند، به دلیل برخورداری از پشتوانه عملی، دلنشین و راه گشا می‌باشد.
فراموش نمی‌کنم که در دهه ۱۳۷۰، مطالعه مقاله‌ای از دکتر فرقانی در فصلنامه رسانه برای اینجانب به قدری دلپذیر و اقناع کننده بود که بلافاصله با ایشان تماس گرفتم و مراتب خشنودی خودم را اعلام نمودم.
هر کدام از کتاب‌های «راه دراز گذار»، «گزارش نویسی؛ چشم عقاب روزنامه نگاری»، «روزنامه نگاری؛ ارتباطات و جامعه» و «درآمدی بر ارتباطات سنتی»، در دوره‌های آموزشی که با دانش پژوهان داشته ام، کاربردی و تأثیر گذار بوده است.
دکتر فرقانی در مصاحبه با آقایان دکتر پدرام الوندی و دکتر علی شاکر (روزنامه همشهری ۲۵ اسفند ۱۳۹۹) خاطرنشان می‌سازد:
«هیچ گاه روزنامه نگاری را به عنوان ابزار پرش و واسطه‌ای برای رسیدن به هدفی دیگر نگاه نکرده ام. روزنامه نگاری را به دلیل نقشی که می‌توانست برای بلند کردن صدای حاشیه نشینان، محرومان و بی صدا‌ها داشته باشد، دوست داشتم و بر آن تمرکز نمودم و تلاش کردم در طول سال‌هایی که کار کردم، به صورت مستقیم یا غیر مستقیم بتوانم نقشی هرچند کوچک در برآوردن صدای بی صدا‌ها داشته باشم و ...»
دکتر فرقانی که حدود ۴۰۰ گزارش چاپ شده دارد، در جایی دیگر می‌نویسد: «گزارش صدای آدم‌هایی است که در حاشیه قرار گرفته آند؛ روایت مکان‌هایی است که ناشناخته مانده اند؛ بازشناسی و بازگویی مسائلی است که پنهان نگاه داشته شده اند، دیدن و شناختن و فاش کردن اعمال و رفتاری است که منافع و مصالح عمومی را نادیده گرفته آند. به بیان دیگر گزارش اوج هنر و دانش روزنامه نگاری حرفه‌ای است».
دکتر فرقانی مظهر صبر، امید، تلاش و اخلاق مداری است. از خداوند متعال برای این استاد فرزانه سلامتی و طول عمر باعزت مسئلت می‌نماییم.
