چرا آمریکایی‌ها در طبس زمین‌گیر شدند؟

مخاطب۲۴- امروز ۵ اردیبهشت‌ماه سالروز شکست آمریکایی‌ها در صحرای طبس است. ضربه‌ای که آغاز آن از شکست رژیم پهلوی در ۲۲ بهمن ۵۷ کلید خورد و جرقه شکست‌های پی در پی آمریکایی‌ها را به ایستگاه‌های بعدی رساند. تسخیر لانه جاسوسی در ۱۳ آبان ماه ۵۸ و در پی آن شکست آمریکایی‌ها در ۵ اردیبهشت‌ماه ۵۹ از دو جهت اهمیت بسیاری داشت؛ اول، شکست جیمی کارتر رئیس‌جمهور وقت آمریکا در انتخابات و تک‌دوره‌ای شدن او و دوم، شکست ابهت آمریکا در منطقه غرب آسیا به عنوان یک ابرقدرت و تعیین‌کننده معادلات. از این واقعه خاطرات و روایت‌هایی وجود دارد که به قلم افراد مختلفی نوشته شده است که بعد‌ها هر کدام به مهم‌ترین شخصیت‌های کشورمان تبدیل شدند. از حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ریاست جمهور وقت، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس، فرمانده جنگ، رئیس‌جمهور و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام گرفته تا سرلشکر شهید حسن باقری نابغه اطلاعات و بنیان‌گذار اطلاعات سپاه و....

مذاکره و فشار؛ ترفند همیشگی یانکی‌ها
روز‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی را باید روز‌های تاثیرگذاری در قبال موقعیت آمریکا در منطقه دانست، روز‌هایی که شاید آمریکا فکرش را هم نمی‌کرد که رخ بدهد. روز‌هایی که گویا دومینوی قدرت آمریکا در غرب آسیا و در مهم‌ترین متحد منطقه‌ای او یعنی ایران شروع به ریزش کرده و به مرور از آن عقاب مورد ادعای آمریکایی‌ها فقط یک پرنده پیر خسته بر جای بماند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی کشورمان در صدد تحولات بسیاری بود و مقامات دولت موقت به نخست‌وزیری مهدی بازرگان همچنان ارتباطات خود را با آمریکایی‌ها حفظ کرده و استمرار می‌دادند. این روابط به آمریکایی‌ها کمک می‌کرد تا علاوه بر استفاده جاسوسی از آنچه به عنوان چند سایت شنود و اطلاعاتی همچون سفارت تهران، سایت کبکان و... در ایران داشتند درصدد برقراری روابط مجدد با ایران برآیند.
آمریکا‌یی‌ها همزمان با تلاش برای برقراری روابط، به دنبال این بودند تا نفوذ اطلاعاتی خود در مراکز حساس ایران را حفظ کرده و دایره اطلاعات خود از حکومت نوپای ایران را از طریق افرادی همچون SD LURE که بعد‌ها مشخص شد آن شخص ابوالحسن بنی‌صدر رئیس‌جمهور مخلوع ایران است، تکمیل کند. یکی از ماموران عالی‌رتبه سیا در تهران به نام «تامس آهرن» نیز به ارتباط بنی‌صدر با سازمان سیا اعتراف کرده بود. بنابر اسناد کشف شده، بنی‌صدر موافقت کرده بود تا در ازای دریافت دستمزد ۱۰۰۰ دلار در ماه به‌عنوان مشاور به سیا خدمت کند. این تلاش‌ها با تحرکات آمریکایی‌ها در ضربه‌زدن به جمهوری اسلامی ایران در ساماندهی گروهک‌های ضد انقلاب همچون کومله، چریک‌های فدایی خلق و... در مناطق مختلف کشور همچون غرب و شمال شرق کشور همزمان بود. با کنارهم قراردادن این دو رویکرد یانکی‌ها و یک محاسبه ساده به این می‌رسیم که آن‌ها همواره تلاش داشته و دارند تا علاوه بر استفاده از قدرت نرم، رویکرد استفاده از قدرت سخت را هم در پیش بگیرند دقیقاً همچون دوران مذاکرات برجام که از سویی تحریم می‌کردند و از سوی دیگر مذاکره.
۴۴۴، عددی که همواره یادگار آمریکایی‌هاست
روز‌ها گذشت و به اواسط آبان‌ماه سال ۵۸ رسیدیم، چند نفر از دانشجویان پیرو خط امام که یقین داشتند سفارت آمریکا در تهران مرکزی برای جاسوسی علیه نظام نوپای اسلامی ایران است، یک تصمیم مهم اتخاذ کردند. آن‌ها تصمیم گرفتند تا با یک نقشه منظم و دقیق که طبق خاطرات این دانشجویان حدود دو ماه زمان صرف آن شده به سوی تسخیر سفارت آمریکا بروند. هنگامی که دانشجویان به یقین رسیدند تا لانه جاسوسی آمریکا را تسخیر کنند این اقدام را انجام داده و حجت‌الاسلام موسوی خوئینی‌ها به عنوان رهبر معنوی دانشجویان پیرو خط امام رهبری این موضوع را بدست گرفت و به عنوان رابط میان امام خمینی (ره) و دانشجویان نقش ایفا کرد. آمریکایی‌ها از تاریخ ۱۳ آبان‌ماه که لانه جاسوسی آن‌ها به تسخیر دانشجویان درآمد تا ۴۴۴ روز بعد که گروگان‌ها به دستور بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی به خانه برگشتند، ۴۴۴ روز در تب و تاب بودند و جیمی کارتر رئیس جمهور وقت آمریکا به هر دری زد تا اتباع خود را از ایران خارج کند. اما، او در مهم‌ترین تلاش خود به ارتش آمریکا دستور داد تا یک عملیات برای رهایی اتباع خود طراحی و اجرا کند. رخداد تسخیر لانه جاسوسی در ایران باعث شد تا آمریکایی‌ها یک عدد را از ایرانی‌ها به یادگار داشته باشند و هیچ‌گاه از یاد نبرند.
روزی که «پنجه عقاب» حریف شن‌ها نشد
بعد از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا، جیمی کارتر رئیس جمهور ایالات متحده که از سوی افکار عمومی تحت فشار بود تصمیم گرفت با یک عملیات نظامی اقدام به آزاد کردن گروگان‌ها کند. روز ۴ اردیبهشت‌ماه سال ۵۹ بود که کماندو‌های آمریکایی آموزش دیده در آمریکا که پیش از این در مصر تمرین کرده بودند با استفاده از چند فروند بالگرد و هواپیما از خلیج فارس پرواز کرده و وارد خاک ایران شدند. در این عملیات، چهار فروند هواپیماى نظامی C-۱۳۰ و هشت فروند بالگرد SH-۳D برای آزادی ۵۳ گروگان، از ناو هواپیمابر نیمیتس جدا و از مرزهاى هوایى جنوب، وارد فضای پروازی ایران شدند. برنامه آن‌ها به این شکل بود که از جنوب شرقی کشور با تعدادی بالگرد و هواپیمای سوخت‌رسان و هم چنین هواپیمای C ۱۳۰ وارد ایران شوند و پس از سوخت گیری در صحرای طبس به سمت تهران حرکت کنند و در ابتدای صبح دست به اقدام بزنند. طبق گفته کارشناسان، آمریکایی‌ها این عملیات را ۶ ماه در صحرای نوادا در آمریکا که شرایطی مشابه صحرای طبس دارد تمرین کرده بودند تا بتوانند آن را با موفقیت در ایران به پایان برسانند، برهمین اساس، عملیات «دلتا» با هدف آزادکردن گروگان‌های آمریکایی آغاز شد.
در یک هواپیمای C-۱۳۰ حدود ۱۳۰ نفر کماندو و تجهیزات انفرادی و در یک هواپیمای C-۱۳۰ دیگر سلاح‌ها و تجهیزات مدرن و مختلف مانند کپسول‌های کوچک و بزرگ گاز‌های خواب آور، موتورسیکلت‌های تریل کم صدا و جیپ‌های کوچک حمل می‌شدند و یک فروند KC-۱۳۰ سوخت رسان و یک هواپیما هم رزرو بود. هر بالگرد ظرفیت حمل ۳۵ نفر از کماندو‌ها را داشت.
بالگرد‌ها و هواپیما‌ها پس از عبور از فراز ایران به صحرای طبس رسیده و در آنجا فرود می‌آیند. اما به علت ایجاد چند اتفاق بالگرد‌ها و هواپیما‌های آمریکایی دچار سانحه شده و با وقوع طوفان شن سریال ناکامی‌های آن‌ها در عملیات پنجه عقاب رقم می‌خورد، این موضوعات باعث می‌شود تا اقدام نظامی مستقیم علیه ایران نیز کمکی به یانکی‌ها نکند. اتباع آمریکایی پس از ۴۴۴ روز با دستور امام خمینی (ره) به خانه خود بازگشتند و نشان داد که قدرت ایران اسلامی آن گونه نیست که آمریکایی‌ها بتوانند با استفاده از حربه عملیات نظامی هرکاری می‌خواهند انجام دهند.
عملیات پنجه عقاب با تمام تمهیداتی که از قبل برای آن پیش‌بینی شده بود به شکست انجامید. بلافاصله پس از انتشار خبر شکست آمریکا در این عملیات، جیمی کارتر طی نطقی تلویزیونی با اشاره به کلیاتی از روند عملیات، تصریح کرد به دلیل اینکه اقدامات سیاسی و مذاکرات به جایی نرسیده است، همچنان از کوشش برای رهایی گروگان‌ها دست نخواهد کشید.
واکنش‌ها به یک شکست مفتضحانه
جیمی کار‌تر، رئیس جمهور آمریکا نخستین فردی بود که شکست این عملیات را اعلام کرد و وزیر امور خارجه آمریکا از سمت خود استعفا داد. درباره‌ی دلایل و چگونگی شکست عملیات، تحلیل‌های مختلفی بیان شده است. دلایلی که مقامات آمریکایی در گزارش‌های اولیه‌ی خود ارائه کرده‌اند بیشتر به ابعاد فنی و حوادث طبیعی و از جمله طوفان شن اشاره دارد. همچنین برخی از منابع غیر موثق نیز به نقش شوروی در این خصوص اشاره می‌کنند. از سویی دیگر، سخنان امام خمینی (ره) و واکنش او به این اتفاق، ۵ اردیبهشت ماه را به یکی از مهم‌ترین رویداد‌ها در تاریخ ایران تبدیل کرد. بنیان‌گذار کبیر انقلاب اسلامی در پیامی فرمودند: "آیا جز این بود که یک دست غیبی در کار است؟ چه کسی هلی‌کوپتر‌های آقای کارتر را ساقط کرد؟ ما ساقط کردیم؟ شن‌ها ساقط کردند. شن‌ها مأمور خدا بودند، باد مأمور خدا است. "حضرت امام (ره) در این خصوص اعلام کردند طوفان شن مانند یکی از امداد‌های الهی موجب شکست این عملیات شد.
شهید حسن باقری که به عنوان یکی از اولین نفرات حاضر در صحرای طبس به این منطقه رفته بود، در بخشی از مشاهدات خود از این رویداد می‌نویسد: "آمریکایی‌ها حساب همه‌چیز را کرده بودند، اما از آنجا که پشتیبان ملت، خداوند متعال می‌باشد، سطح شنی کویر، تمام نقشه‌های آن‌ها را به هم ریخت. هلیکوپتر مربوط به نیروی دریایی آمریکا در منطقه بود که هنوز منفجر و یا منهدم نشده و فقط بعضی از چرخ‌هایش در شن فرو رفته بود. این دو هلیکوپتر یکی در سمت راست جاده و دیگری در سمت چپ قرار داشتند. هلیکوپتر دیگری در سمت چپ جاده سوخته و متلاشی شده بود. علاوه بر هلیکوپتر‌های سالم یک هلیکوپتر هم با هواپیمای C ۱۳۰ آمریکایی تصادف کرده بود و هر دو آتش گرفته بودند. "
کارنامه پرشکست آمریکا در مقابل ایران؛ از شکست «پنجه عقاب» تا انهدام «گلوبال هاوک»
هنگامی که به تاریخ نگاه می‌کنیم، شکست عملیات آمریکایی‌ها در طبس موسوم به پنجه عقاب تنها شکست یانکی‌ها در مقابل ایران اسلامی نیست و سال‌های گذشته در تاریخ مملو است از شکست‌های پی در پی یانکی‌ها از ایران است. یکی از این شکست‌ها در ۳۰ خرداد ۹۸ رخ داد، وقتی که آمریکایی‌ها در حال جاسوسی از ایران بودند و پدافند هوایی کشورمان مجهزترین پهپادشان به نام گلوبال هاوک را منهدم کند. یا در مورد دیگری، هنگامی که پهپاد RQ۱۷۰ آمریکایی‌ها مشهور به جانور قندهار از افغانستان برخواست و در حال جاسوسی از کشورمان بود توسط سامانه‌های جنگالی پدافندی به تسخیر ایران درآمد و متخصصان نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران توانستند به فناوری آن دست پیداکنند تا نمونه‌های متفاوت از آن‌ها طراحی، ساخته و عملیاتی شود.
موشک‌باران پایگاه عین‌الاسد آمریکا
واقعه مهم تاریخی دیگر، موشک‌باران پایگاه عین‌الاسد آمریکا در عراق است که ایران به انتقام خون شهید حاج قاسم سلیمانی با شلیک ۱۳ موشک به این پایگاه درس خوبی به آمریکایی‌ها دادند. این عملیات در حالی رخ داد که به گفته سردار حاجی‌زاده فرمانده هوافضای سپاه هدف این عملیات نه کشتن افراد بلکه ضربه زدن به ماشین جنگی، مرکز کنترل و فرماندهی، یگان‌های پهپادی بالگردی و مجموعه امکانات خط پروازی آمریکا در این پایگاه بوده است.
باید تأکید کرد که با نگاه به تاریخ ۴۴ ساله انقلاب اسلامی ایران به راحتی می‌توان مشاهده کرد که شمار شکست‌های آمریکا در مقابل ایران به حدی زیاد است که هر کدام از آن‌ها موجب تکه‌تکه شدن هیمنه یانکی‌ها در منطقه شده است.