چینی‌ها از ایران چی دیده اند؟
مخاطب ۲۴- سیسیلیا که حدود ۱۰ سال است برای نمایندگی یک شرکت هواپیمایی ایرانی در چین کار می‌کند، می‌گوید: هر بار که به ایران سفر می‌کنم تا مدتی دلتنگ ایران می‌شوم. او می‌گوید چینی‌ها خیلی کم از ایران می‌دانند و اطلاعات کمی درباره ایران به زبان چینی وجود دارد.
سیسیلیا این‌بار همراه یک گروه از اینفلوئنسر‌های سفر و گردشگری از چین به ایران آمده و در جاده ابریشم سفر کرده، هیجان‌زده است و با انرژی درباره تجربه‌هایی که از دیدن یوز ایرانی در خارتوران (سمنان) داشته است، صحبت می‌کند و بعد از ناهاری که از منو قاجاری و صفوی در تهران خورده است، می‌گوید: ما در این سفر هر روز به شکلی شگفت‌زده شده‌ایم. ما صمیمیت و مهمان‌نوازی مردم ایران را از اعماق قلب‌مان احساس کردیم، برای همین وقتی برمی‌گردم دلتنگ آن می‌شوم.
پیش از گروه سیسیلیا که در جاده ابریشم سفر کرده‌اند، دو گروه دیگر از اینفلوئنسر‌های چینی به ایران آمده‌اند؛ یکی از این گروه‌ها شهر‌های تاریخی را دیده و گروه دیگر، طبیعت ایران را در دمای مختلف تجربه کرده است. گروه چهارم هم در راه است و قرار شده برای خوراک و غذا در ایران سفر کند.
روایت چینی از ایران
مسلم شجاعی، مدیرکل بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی درباره انتخاب این ۲۰ اینفلوئنسر چینی برای سفر به ایران، می‌گوید: پروژه «سلام ایران» با هدف تولید محتوا در شبکه‌های مجازی پراستفاده در چین اجرا شده است. اینفلوئنسر‌های این پروژه نیز براساس چند معیار انتخاب شده‌اند، مثلا اینکه فعال حوزه گردشگری و یا در ارتباط با این موضوع بوده‌اند، تعداد فالوئر‌های آنها بیش از یک میلیون کاربر و نرخ اینگیجمنت‌شان (میزان مشترکت و تعامل کاربران) نیز ۳۰ بوده باشد. هرچند میانگین فالوئر این گروه چینی بیش از ۳ میلیون نفر بوده است.
شجاعی یادآوری می‌کند که این معیار‌ها برای بازار چین است، چون امکان دارد در کشور دیگری، مثل کویت با توجه به جمعیت کمتری که دارد اینفلوئنسری با فالوئر پایین‌تر هم اثرگذاری لازم را داشته باشد. به هر حال این شاخص‌ها رصد شده و گزینش صورت گرفته و هر کدام متعهد به تولید محتوا‌های متناسب با تعداد روز‌های سفرشان به ایران شده‌اند.
در ایران چه خبر است؟
در جمع اینفلوئنسر‌های چینی پروژه «سلام ایران»، روزنامه‌نگار، تاریخ‌نویس و حتی مدل حضور دارد. بین آنها زنان مجرد و زوج‌های جوان هم بوده‌اند. بعضی‌هایشان تحت‌تاثیر فیلم‌های «عباس کیارستمی» و موسیقی «کیهان کلهر» دوست داشتند ایران را ببینند. میانگین سنی چهار گروهی که به ایران دعوت شده‌اند بین ۲۵ تا ۴۰ سال بوده است.
«انی»، یکی از این ۲۰ اینفلوئنسر چینی است که همراه با گروه جاده ابریشم به ایران سفر کرده است، خودش تور طراحی می‌کند، حرفه‌ای تنیس بازی می‌کند و تا حالا ۴۵ کشور را دیده و نخستین بار است به ایران آمده. ماجرای سفرش به ایران را این‌طور تعریف می‌کند: وقتی شنیدم چهار پروژه برای سفر به ایران پیشنهاد شده و این اختیار را دارم که یکی از آنها را انتخاب کنم، دوست داشتم جاده ابریشم را در ایران ببینم، فکر می‌کنم این جاده رابطه صمیمی بین ایران و چین برقرار می‌کند.
گل‌های رز که هنگام استقبال در فرودگاه تهران و به وقت بدرقه در مشهد به آنها داده شده، حسابی «انی» را تحت‌تاثیر قرار داده است؛ می‌گوید: مهمان‌نوازی ایرانی‌ها برای ما اثبات‌شده است. جاده ابریشم او و دیگر همسفرانش را هیجان‌زده کرده است، می‌گوید: شبیه به قدم زدن در تاریخ بود، ما با مردم متفاوتی دیدار داشتیم و بسیار جذاب بود.
«انی» در شبکه‌های مجازی چین حدود یک‌ونیم میلیون فالوئر دارد و تنیس‌بازان زیادی در چین او را دنبال می‌کنند، تعریف می‌کند وقتی از جاده ابریشم مطالبی را منتشر کرده، چند نفری در شهر شنزن چین از او خواسته‌اند سفر به ایران را برای آنها هم برنامه‌ریزی کند.
ادوارد که در شهر شنزن چین زندگی می‌کند و با بیش از یک‌ونیم میلیون دنبال‌کننده در شبکه‌های اجتماعی چین، برای پروژه «سلام ایران» انتخاب شده است، می‌گوید: من در شهری تاریخی زندگی می‌کنم که خیلی شبیه شهر‌های تاریخی ایران است، برای همین وقتی به این کشور آمدم دلتنگ خانه نشدم و احساس غربت نکردم. برای او هم مهمانوازی ایرانی‌ها جالب بوه است. بیشتر شبکه‌های اجتماعی از جمله اینستاگرام و واتس‌اپ در چین فیلتر است، برای همین چینی‌ها بیشتر از تیک‌تاک، ویبو، رِد و وی‌چت استفاده می‌کنند.
روایت چینی از ایران
«مورفی» که یکی از ۲۰ اینفلوئنسر چینی است که به ایران آمده، در مجموع این شبکه‌ها حدود پنج میلیون دنبال‌کننده دارد. او در پکن زندگی می‌کند و وقتی تصمیم گرفته به ایران سفر کند، خانواده و دوستانش نگران شده‌اند، آنها فکر می‌کردند در ایران جنگ است و پیشنهاد کرده بودند «مورفی» کشور دیگری را برای سفر انتخاب کند، اما او می‌گوید که فکر دیدن جاده ابریشم در یک کشور دیگر هیجان‌زده‌اش کرده بود و اصرار داشته خودش ایران را کشف کند.
«مورفی» می‌گوید: در این سفر، نسخه دیگری از ایران را دیدم و با محتوا‌هایی که به اشتراک گذاشتم، بازتاب خوبی از دوستانم گرفتم و حالا خیلی از فالوئرهایم درباره چگونگی سفر به ایران، هزینه‌ها و هتل‌ها سوال می‌کنند. مورفی همچنین می‌گوید: پیش از سفر اطلاعات مبهمی داشتم و نمی‌دانستم می‌توانم کلاه بپوشم یا حتما روسری باید داشته باشم، وقتی به ایران آمدم پوشش زنان ایرانی با وجود داشتن حجاب، به نظرم جالب آمد و حتی ایده پوشش ما برای سفر‌های بعدی شد.
یکی دیگر از اعضای گروه در ادامه این صحبت‌ها می‌گوید که چادر‌های گل‌دار و رنگی که در مشهد (حرم امام رضا (ع)) دیده‌اند، برای‌شان جذاب بوده و زن‌ها را زیباتر کرده است. او می‌گوید: زنان ایرانی نه تنها صورت زیبا، بلکه قلب و درون زیبایی دارند. شاشا، به همراه همسرش با این گروه به جاده ابریشم در ایران سفر کرده است، همسرش بیشتر کار‌های فیلمبرداری و تدوین ویدئو‌ها را انجام می‌دهد و خودش، راوی سفرهاست.
او شش سال پیش هم به ایران آمده و شهر‌های تاریخی مثل اصفهان، شیراز و یزد را دیده، اما سفر جاده ابریشم برایش متفاوت بوده و به نظرش تاریخ در این بخش از ایران، دست‌نخورده و بکر و عمیق است. او به اشتراکات فرهنگی زیاد بین ایران و چین، که در این سفر متوجه آن شده است، اشاره می‌کند و می‌گوید: در مسیر جاده ابریشم احساس نزدیکی زیادی کردم، چای را در چینی نوشیدیم و قنات و سرنا را که فکر می‌کنم از ایران به چین رفته است، دیدیم.
زوج جوان دیگر این گروه هم که حلقه‌های فیروزه‌کوبی از مشهد خریده و به دست کرده‌اند، دوست دارند دوباره به ایران برگردند و مشهد را یک‌بار دیگر ببینند. فضای این شهر به نظرشان روحانی، جذاب و دلنشین بوده است.
روایت چینی از ایران
اما، «یویو» که خیلی از خوردن آبگوشت در ایران لذت برده، با نصب یک مترجم روی گوشی خود تا توانسته با مردم ایران در کوچه و خیابان ارتباط گرفته است. یکی از نقد‌های او و همسفرانش هم این است که هیچ محتوایی به زبان چینی وجود ندارد، برای همین یک راهنمای چینی انگلیسی‌زبان آنها را در این سفر همراهی می‌کند.
«یویو» از خرید کردن در ایران خیلی لذت برده و به دوستانش هم پیشنهاد کرده است که این تجربه را داشته باشند. زعفران، عصاره گل رز (گلاب) و چای سیاه ایرانی، خرید‌های گروه اینفلوئنسر چینی بوده است.
به گفته شجاعی، مدیرکل توسعه گردشگری خارجی، این پروژه فقط محدود به چین نیست و تقویت روابط با کشور‌های همسایه و شرکای راهبردی مثل چین از سیاست‌های دولت است و گردشگری یک بخش از این پازل خواهد بود. او می‌گوید: پیرو اقدامات پیشین مانند مطالعات بازار، لغو روادید، برگزاری کمیته‌های فنی، تبادل موزه‌ای و ... اینفلوئنسر مارکتینگ را ادامه خواهیم داد. موضوع تور‌های آشناسازی از چین در سال‌های پیش هم مسبوق به سابقه بوده و حتماً به بازار چین محدود نخواهد شد و در بین بازار‌های هدف گردشگری دیگر هم ادامه خواهد داشت.
