مخاطب ۲۴- امروز ۸ مارس؛ روز جهانی زن است و بهترین بهانه برای بازخوانی وضعیت زنان در ایران. در این گزارش قرار است فقط از زبان آمار حرف بزنیم و از زنانی بگوییم که در سایه فشار‌های سیاسی و تحریم و جنگ اقتصادی، ایران و ایرانی را در دنیا سربلند کرده‌اند. زنانی که هم مادرند هم همسر.
اندر حکایت زنان مخترع ایرانی
یکی از شاخص‌های اصلی برآورد توسعه و رشد نوآوری در هر کشور، میزان ثبت اختراعات است. این حرف ما نیست. نتایج تحقیقات جهانی نشان داده که نسبت جهانی زنان به مردان مخترع به طور متوسط حدود ۱۴ درصد است، اما نسبت زنان مخترع به مردان مخترع در ایران بر اساس جامعه آماری کانون پتنت (پورتال ثبت اختراعات جهانی) ۲۴ درصد است.
این یعنی به ازای هر ۴ مرد مخترع در ایران یک مخترع خانم داریم.
اما جالب‌تر از این آماری است که سال ۲۰۲۱ سازمان جهانی مالکیت فکری در گزارشی از سهم زنان مخترع در کشور‌های مختلف اعلام کرد.
در این گزارش اعلام شد که زنان مخترع کوبایی با ثبت بیش از نیمی از تقاضا‌های ثبت اختراع این کشور، رتبه نخست سال ۲۰۲۱ را در این کشور از آن خود ساخته‌اند و زنان ایرانی با ۲۳/۲٪ و بالاتر از کشور‌هایی از جمله ایالات متحده آمریکا، آلمان، بریتانیا و ژاپن در رتبه نوزدهم این لیست قرار دارند.
همسر... مادر... مدیر
هم مادرند هم همسر هم مدیر. امروز فعالیت زنان در عرصه‌های اقتصادی نوین برگ برنده کشورمان ایران است. بر اساس آخرین آماری که معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ارائه کرده، زنان ۱۷ درصد از سهام شرکت‌های دانش بنیان را در اختیار دارند و با افتخار می‌گوییم که همین حالا ۲ هزار و ۳۹۰ زن به عنوان عضو هیات مدیره شرکت‌های دانش بنیان فعالیت دارند.
این زنان نمی‌گذارند نوزادان بمیرند
اگر ایران امروز رتبه دهم جهان را از لحاظ کمترین میزان مرگ و میر به دلیل بیماری‌های دهانه رحم دارد. اگر نرخ مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال در ایران به ۸.۲ درصد در هر ۱۰۰ هزار تولد کاهش پیدا کرده در حالی که این آمار در دنیا ۱۴.۲ درصد است، دلیلش رشد قابل توجه حضور زنان در رشته‌هایی مامایی و تخصص زنان و زایمان است.
همین حالا ما در ایران به ازای هر ۱۰۰ هزار زن، ۶۰ ماما و ۲.۸ متخصص زنان و زایمان داریم. این در حالی است که در سال ۱۳۵۶ ایران هنوز در خاورمیانه بدترین نسبت پزشک - بیمار، بالاترین نرخ مرگ و میر نوزادان و اطفال را داشته است.
شاگرد نخبه پروفسور سمیعی
ما کم پزشک موفق خانم نداریم. آمار‌ها می‌گوید از ۲۷۰ هزار دانشجوی علوم پزشکی؛ ۶۰ درصد را زنان تشکیل می‌دهند، همچنین ۹ هزار صندلی هیأت علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی هم متعلق به زنان است.
یکی از صد‌ها مصادیق پزشک موفق هم سهیلا سامی پزشک جوان ایرانی و شاگرد پروفسور سمیعی است. سهیلا سامی با ۳۲ سال سن یکی از نخبه‌های جراحی مغز دنیا است که با بیش از ۶۰۰ عمل جراحی به یکی از پزشکان حاذق جهان تبدیل شده است.
داوران زن
از هر چه بگذریم سخن داوری و قضاوت زنان در میادین ورزشی خوش‌تر است. بد نیست بدانید تعداد خانم‌های داور رشته‌های ورزشی مختلف در سال ۱۳۵۷، ۱۰ داور رسمی بوده است و این در حالی است که در پایان سه ماهه سوم سال ۱۴۰۱ این تعداد به ۱۶۰۰۰ داور زن رسیده است.
البته آمار داوران بین‌المللی زن هم آماری تحسین برانگیز است که نشان می‌دهد تعداد زنان داور بین‌المللی از ۲۰ داور اعزامی در سال ۱۳۹۲ به ۱۵۳ داور بین‌المللی تا پایان سال ۱۴۰۰ افزایش پیدا کرده است. بانوانی که داور بین‌المللی شده‌اند شاخص‌های جهانی و آنچه مورد توجه فدراسیون‌های بین‌المللی برای داوری در سطح بین‌الملل بوده است را کسب کرده‌اند.
یک سیاهه درخشان
البته سیاهه پیشرفت‌های ورزشی زنان ایرانی یک سیاهه بلند بالا و درخشان است. فعالیت ۱۶هزار و ۱۱۱باشگاه ورزشی، کسب ۳ هزار و ۳۰۲مدال در رویداد‌های اخیر جهانی، فعالیت ۷۰ زن رئیس هیأت ورزشی در سطح استان‌ها و ۵۱زن رئیس و نایب رئیس فدراسیون‌های ورزشی، فعالیت زنان ایرانی در ۹۷کرسی بین‌المللی در فدراسیون‌های ورزشی ازجمله افتخاراتی است که زنان ورزشکار ایران کسب کرده‌اند.
ما چگونه ما شدیم
ازمیان ۲ میلیون و ۳۷۹ هزار و ۱۵۱ نفر کارمند فعال در دولت ۹۵۹ هزار و ۷۸۳ نفر یعنی معادل ۴۲.۱۱ درصد، بانوان هستند. مطالعات صورت گرفته در معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری هم نشان می‌دهد که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی زنان به‌عنوان نیمی از جمعیت اجتماعی کشور در بسیاری از عرصه‌ها حضور فعال داشته‌اند.
تا باد چنین بادا...
