مخاطب ۲۴- دیدار با رئیس کمیته بین‌المللی صلیب سرخ
گوترش- پنجاه و پنجمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل از ۲۶ فوریه در مقر اروپایی سازمان ملل در ژنو آغاز و تا پنجم آوریل در این شهر در حال برگزاری است. حسین امیرعبداللهیان که اسفند سال گذشته (۱۴۰۱) در رأس هیأتی در پنجاه و دومین نشست شورای حقوق بشر در ژنو شرکت و در حاشیه آن با برخی همتایان دیدار و گفتگو کرده بود، هفتم اسفند ۱۴۰۲ نیز در رأس هیأتی در نشست پنجاه و پنجم هم حضور یافت. امیرعبداللهیان آبان و آذر سالجاری نیز به ژنو سفر کرده بود. سفر آبان او برای رایزنی درباره اوضاع غزه با مقامات عالیرتبه سازمان ملل بود و سفر آذر ماه نیز برای شرکت در نشست مجمع جهانی پناهندگان و در حاشیه آن نیز رایزنی‌هایی با برخی همتایان و مقامات سازمان ملل انجام شد. بامداد روز دوشنبه هفتم اسفند ماه حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه به منظور شرکت در این نشست با همراهی ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه، رضا نجفی معاون امور حقوقی و بین‌المللی، مرضیه افخم مدیرکل حقوق بشر و زنان وزارت خارجه، مجید نیلی مدیرکل غرب اروپا و اسماعیل بقایی هامانه مشاور وزیر امور خارجه وارد فرودگاه شهر ژنو شد. صبح روز دوشنبه نخستین برنامه این سفر با حضور در محل کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در ژنو آغاز شد و امیرعبداللهیان با خانم میریانا اسپولیاریک ایگر دیدار و گفتگو کرد. وی در این دیدار با تشکر از تلاش‌های کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در خصوص فلسطین و غزه، شرایط انسانی در غزه را بسیار نگران کننده توصیف کرد و گفت که رویکرد‌های سیاسی غلط تاکنون باعث شده تلاش‌های سیاسی برای پایان دادن به بحران غزه بی نتیجه باقی بماند.
* رژیم اسرائیل با تداوم جنگ چیزی به دست نخواهد آورد
امیرعبداللهیان بیان کرد: آنچه اتفاق افتاده، یک فاجعه انسانی در غزه است و تهدیدات نتانیاهو برای حمله به رفح، می‌تواند ابعاد این فاجعه را عمیق‌تر کند و یک میلیون و ۴۰۰ هزار فلسطینی آواره و ساکن در رفح را با تهدیدت بسیار جدی مواجه کند. اینکه مقاومت در حوزه نظامی توانمند است و رژیم اسرائیل با تداوم جنگ چیزی به دست نخواهد آورد، از دیگر مواردی بود که امیرعبداللهیان در این دیدار به آن اشاره کرد. رئیس کمیته بین‌المللی صلیب سرخ هم در این دیدار با بیان اینکه متاسفانه جامعه جهانی نتوانسته در این بحران از عهده مسؤولیت انسانی خود برآید، بر ارسال فوری کمک‌های انساندوستانه به غزه تأکید کرد. وی نسبت به شرایط خطرناک رفح نیز ابراز نگرانی کرد و گفت که همه تلاش‌های خود را به منظور عدم وقوع یک فاجعه انسانی به کار خواهد بست. امیرعبداللهیان همچنین در این دیدار لوح شهدای تفحص مفقودان جنگ تحمیلی برای نصب در موزه کمیته بین‌المللی صلیب سرخ را تقدیم خانم اسپولیاریک ایگر کرد. پس از آن رئیس دستگاه دیپلماسی در محل سازمان ملل با بوی تان سون همتای ویتنامی دیدار کرد. وی در این دیدار فعال‌تر کردن بخش خصوصی در روابط بین دو کشور را حائز اهمیت خواند و گفت که ایران هیچ محدودیتی برای توسعه روابط با ویتنام ندارد. اوضاع نگران کننده در فلسطین و غزه از دیگر مواردی بود که امیرعبداللهیان در این دیدار به آن اشاره کرد و سیاست‌های آمریکا و انگلیس در دریای سرخ و حمله به یمن را عامل تشدید بحران در منطقه خواند. امیرعبداللهیان از همتای ویتنامی خود برای سفر به ایران دعوت کرد که مورد استقبال وی قرار گرفت.
* کارنامه جهانی حقوق بشر لکه‌دار و سیاه شده
وزیر خارجه ویتنام نیز مواضع کشورش در خصوص فلسطین و غزه را تشریح کرد و با ابراز نگرانی از بحران انسانی در فلسطین، بر ضرورت پایان جنگ، راهکار سیاسی و ارسال فوری کمک‌های انسانی تأکید و آمادگی کشورش برای تداوم مشورت‌ها و همکاری‌ها با ایران اعلام کرد. وژیر خارجه ایران در ادامه در نشست عالیرتبه پنجاه و پنجمین اجلاس سالیانه شورای حقوق بشر حضور یافت و به ایراد سخنرانی پرداخت. وزیر خارجه خطاب به حاضران گفت: اجازه ندهیم نسل‌کُشی به روال و رسم عادی در جهان تبدیل شود. وی همچنین از شورای حقوق بشر خواست که رژیم صهیونیستی و حامیان آن را در قبال جنایات ضد بشری خود پاسخگو کند. امیرعبداللهیان عنوان کرد: محاکمه و مجازات عاملان و آمران و مباشران شدیدترین جنایات بین المللی ارتکاب یافته علیه فلسطینی‌ها باید به صورت جدی در دستورکار نهاد‌های بین‌المللی ذیصلاح خصوصا دیوان بین‌المللی کیفری قرار گیرد. رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: کارنامه جهانی حقوق بشر به خاطر اینکه امروز تعداد زنان به شهادت رسیده در غزه به هزاران تن رسیده و این کشتار بی شرمانه علیه زنان و کودکان همچنان در قالب نسل کشی ادامه دارد، لکه‌دار و بلکه سیاه شده است. وی اضافه کرد: فراموش نمی‌کنیم سال گذشته به بهانه فوت غم انگیز یک دختر عزیز ایرانی که همه ما را در ایران متأثر ساخت، در این مکان چه فریاد‌ها بلند شد و کمیته‌ای موسوم به حقیقت یاب شکل گرفت، اما امروز در مواجهه با کشتار هزاران زن و کودک بی گناه در غزه، هیچ تحرک جدی در سطح سازمان ملل صورت نمی‌گیرد.
* مخالفت اردن با تلاش برای کوچاندن فلسطینی‌ها
امیرعبداللهیان تأکید کرد: ایجاد سازوکار‌های تحمیلی علیه کشور من به بهانه‌هایی همچون حقیقت یابی، در شرایطی که چنین سازوکار‌هایی در جمهوری اسلامی ایران فعالیت دارد؛ هیچ مبنای منطقی و مشروعیت حقوقی بین لمللی ندارد و صرفا دستاویزی برای سوءاستفاده ابزاری از حقوق بشر برای اعمال فشار سیاسی محسوب می‌شود. اسلام هراسی، تروریسم و افراط گرایی و تحریم‌ها از دیگر مواردی بود که امیرعبداللهیان در سخنرانی خود به آن پرداخت و در پایان هم گفت: جمهوری اسلامی ایران تعهد تزلزل ناپذیر خود را به سیاست همکاری و تعامل به عنوان محور کلیدی در سیاست خارجی خود به ویژه در حوزه حقوق بشر اعلام می‌کند و از ظرفیت‌های ملی خود برای حفظ و ارتقای حقوق بشر بر اساس ارزش دینی و قانون اساسی و تعهدات قانونی خود استفاده نموده و در این مسیر از هیچ کوششی دریغ نخواهد کرد. پس از آن امیرعبداللهیان با ایمن الصفدی وزیر خارجه اردن در حاشیه نشست شورای حقوق بشر در محل سازمان ملل دیدار کرد. وی در این دیدار به پیشنهاد ایران برای برگزاری اجلاس فوق‌العاده وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی و نیز تلاش اردن در همین راستا اشاره و ابراز امیدواری کرد این نشست در سریع‌ترین زمان ممکن برگزار شود. وزیر خارجه اردن هم مخالفت قاطع کشورش را با هرگونه تلاش برای کوچاندن فلسطینی‌ها به کشور‌های همجوار مورد تاکید قرار داد.
* نگرانی گوترش نسبت به بحران انسانی در غزه
دیدار با آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل در مقر سازمان ملل در ژنو از دیگر برنامه‌های روز اول حضور امیرعبداللهیان در ژنو بود. او در این دیدار از تلاش‌های دبیرکل سازمان ملل در موضوعات مهم جهانی از جمله مسئله فلسطین و بحران جاری غزه تشکر کردوی با اشاره به حمایت گروه‌های فلسطینی از آتش‌بس پایدار، گفت: متاسفانه رژیم اسرائیل با حمایت آمریکا به تداوم جنگ اصرار دارد که البته این رویکرد هیچ نتیجه‌ای برای آنان نخواهد داشت. گوترش هم نسبت به بحران انسانی در غزه ابراز نگرانی کرده و مخالفت قاطع خود را با تنبیه جمعی فلسطینی‌ها اعلام کرد و گفت: لازم است هر چه سریعتر به این شرایط تأسف‌بار خاتمه داده شود. وی وضعیت منطقه را انفجارآمیز دانست و گفت: لازم است از هرگونه اقدامی که باعث تشدید و گسترش بحران در منطقه می‌شود، پرهیز شود. دبیرکل سازمان ملل از تلاش‌های دیپلماتیک ایران برای کمک به راهکار سیاسی برای توقف بحران در فلسطین و کاهش بحران در منطقه تشکر کرد..
* رایزنی با همتای کویتی
وزیر خارجه ایران همچنین با عبدالله علی الیحیا وزیر خارجه جدید کویت هم در ژنو دیدار کرد. وی در این دیدار بر آمادگی ایران برای فعال‌تر کردن سازوکار‌های مشترک دو کشور از جمله کمیسیون مشترک، کمیته کنسولی و مرزی تأکید کرد. امیرعبداللهیان صحبت آمریکا از تلاش برای کاهش شدت جنگ به جای آتش بس را چراع سبز به رژیم صهیونیستی برای ادامه کشتار فلسطینی‌ها خواند. وی از همتای کویتی برای سفر به ایران دعوت کرد. وزیر خارجه کویت نیز ضمن استقبال از توسعه روابط با ایران، گفت که کشورش آماده است تمامی کمیته‌های مشترک دو کشور را فعال کند.
* همکاری‌های اقتصادی و تجاری با رژیم صهیونیستی قطع شود
به گزارش فارس، رئیس دستگاه دیپلماسی در ادامه حضورش در ژنو با رتنو مرسودی همتای اندونزیایی هم دیدار و گفتگو کرد. امیرعبداللهیان به پیشنهاد ایران برای برگزاری اجلاس فوق العاده وزرای خارجه کشور‌های اسلامی در خصوص غزه اشاره و ابراز امیدواری کرد این نشست بزودی برگزار شود. وی بر اهمیت استفاده کشور‌های اسلامی از ظرفیت‌های در اختیار خود از جمله قطع همکاری‌های اقتصادی و تجاری با رژیم صهیونیستی برای اعمال فشار بر این رژیم به منظور پایان دادن به نسل‌کُشی علیه فلسطینی‌ها تأکید کرد. وزیر خارجه اندونزی هم گفت مردم فلسطین در حال مرگ دسته جمعی در نتیجه گرسنگی، کمبود دارو و نیاز‌های درمانی هستند و کشور‌های اسلامی باید بتوانند با اقدام مؤثر جلوی این فاجعه انسانی را بگیرند. وی همچنین ابراز امیدواری کرد در آینده نزدیک به ایران سفر کند.
* سلاح‌های هسته‌ای رژیم اسرائیل امحاء شود
شرکت در بخش عالیرتبه اجلاس سالیانه خلع سلاح سازمان ملل از دیگر برنامه‌های روز نخست حضور امیرعبداللهیان در مقر اروپایی سازمان ملل بود. وی طی سخنانی در این نشست اعلام کرد: رژیم اسرائیل ملموس‌ترین خطر نه تنها برای فلسطینی‌های بی دفاع و منطقه غرب آسیا بلکه برای کل جهان به شمار می‌رود. جامعه بین‌المللی باید این تهدید را جدی تلقی کرده و تصمیمی قاطع در مواجهه با تهدید بی سابقه این رژیم اشغالگر و ستیزه جو متوجه صلح جهانی می‌کند اتخاذ کند. وزیر خارجه همچنین بیان کرد: دنیا باید اذعان کند که سلاح‌های هسته‌ای در دست چنین رژیمی، جدی‌ترین و فوری‌ترین تهدید علیه بشریت به شمار می‌آید. بنابراین، قطعاً ضرورت دارد که این رژیم نامشروع اسرائیل را به خاطر رفتار‌های قانون‌شکنانه و شرارت آمیزش مسؤول بدانیم. لازم است که همه ذخایر سلاح‌های هسته‌ای این رژیم امحاء شده و کلیه تاسیسات هسته‌ای آن ذیل پادمان‌ها و سازوکار‌های راستی‌آزمایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گیرد.
* نسخه‌های تحمیلی، محتوم به شکست است
امیرعبداللهیان پس از آن هم در نشستی درباره فلسطین شرکت کرد. وی طی سخنانی در این نشست گفت: ارسال سلاح برای تداوم نسل کشی در غزه خطایی نابخشودنی است و قطع فوری هرگونه همکاری به ویژه اقتصادی و تجاری با رژیم آپارتاید اسرائیل اخلاقی‌ترین اقدامی است که از سوی همه کشور‌ها فورا باید انجام شود. این رژیم هیچ حقی برای مردم فلسطین قائل نیست و حتی درصدد کوچ اجباری ساکنان غزه و کرانه باختری است. جهان شاهد است مردم غزه علیرغم شدت جنگ هرگز حاضر به پذیرش کوچ اجباری نشده‌اند. وی افزود: کشتار مردم فلسطین به ویژه در غزه نمی‌تواند تا زمان به اصطلاح «از بین رفتن کامل حماس» ادامه یابد، چون این زمان هیچ وقت فرا نخواهد رسید. حماس و مقاومت حرکتی آزادیبخش و تجلی آرمان ملت فلسطین در رهایی از اشغال و تاسیس دولت کامل فلسطینی است. وزیر خارجه با بیان اینکه آینده فلسطین از مسیر گفتگو‌های فلسطینی- فلسطینی رقم خواهد خورد، افزود: طر‌ح‌ها و نسخه‌های تحمیلی، محتوم به شکست است. هر تصمیمی در مورد آینده فلسطین، باید توسط خود فلسطینی‌ها انجام پذیرد. وی گفت: آنچه امروز در بی عملی شورای امنیت سازمان ملل در قبال نسل کشی در غزه شاهدیم، فاجعه دیپلماسی قرن است و تداوم جنایات جنگی اسرائیل و توسعه دامنه جنگ و پیامد‌های آن تهدید کننده واقعی صلح و امنیت بین‌المللی است.
* گفتگو با وزیر خارجه فنلاند
خانم ایلنا والتونن وزیر خارجه فنلاند هم بعدازظهر دوشنبه هفتم اسفند ماه با امیرعبداللهیان دیدار و گفتگو کرد. امیرعبداللهیان در این دیدار برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در فنلاند را تبریک گفت و با اشاره به علاقه‌مندی ایران برای ارتقای روابط دو کشور به بهترین سطح، بر آمادگی برای تدوین نقشه راهی مشترک به این منظور تأکید کرد. وی با اشاره به بحران غزه و کشته شدن بیش از ۳۰ هزار فلسطینی که ۷۰ درصد از آنان زنان و کودکان هستند، گفت متأسفانه با توجه به سیاسی شدن موضوع حقوق بشر، برخی کشور‌های مدعی حقوق بشر اجازه نداده‌اند که در خصوص این همه کشتار وحشتناک، کمیته حقیقت یاب تشکیل شود. وزیر خارجه فنلاند هم از دعوت به عمل آمده برای سفر به ایران تشکر کرده و از تداوم گفتگو با جمهوری اسلامی ایران در زمینه‌های مورد اهتمام مشترک استقبال کرد. وی وضعیت نگران کننده انسانی در غزه را نگرانی مشترک دو کشور توصیف کرد و گفت: معتقد به تداوم تلاش برای پیشگیری از یک تراژدی انسانی هستیم.
* محکوم کردن مداخلات آمریکا در ونزوئلا
سه‌شنبه هشتم اسفند ماه نیز رایزنی‌های امیرعبداللهیان در ژنو همچنان ادامه داشت. او صبح سه‌شنبه در هتل محل اقامتش میزبان ایوان خیل پینتو وزیر خارجه ونزوئلا بود. امیرعبداللهیان در این دیدار، مداخلات آمریکا در امور داخلی ونزوئلا به ویژه در مسائل مرتبط با انتخابات این کشور را محکوم کرد و گفت ایران از حق انتخاب ملت ونزوئلا بدون مداخله خارجی حمایت می‌کند. وزیر خارجه ونزوئلا نیز نسبت به روند پیشرفت روابط دوجانبه ابراز خرسندی کرده و بر آمادگی کشورش برای پیشبرد روابط مبتنی بر سند همکاری‌های ۲۰ ساله و اجرای کامل اسناد مشترک همکاری تأکید کرد.
* گفت‌وگوی مفصل با همتای مصری
پس از آن هم امیرعبداللهیان میزبان سامح الشکری وزیر خارجه مصر در هتل محل اقامتش بود دیداری که نزدیک به یک ساعت و نیم به طول انجامید. امیرعبداللهیان در این دیدار با تأکید بر اینکه ایران جز خیر برای مصر و منطقه نمی‌خواهد، گفت: همکاری دو کشور از جمله در حمایت از فلسطین بر کل منطقه تاثیر مثبت خواهد گذاشت. امیرعبداللهیان نقش مصر را در حمایت از فلسطین و کمک به رفع محاصره انسانی غزه بسیار مهم خواند و بر لزوم تداوم تلاش‌های مشترک به منظور توقف نسل‌کُشی فلسطینی‌ها و ارسال فوری کمک‌های بشردوستانه برای ملت فلسطین تأکید کرد. سامح الشکری نیز با ابراز خرسندی از این دیدار، ابراز امیدواری کرد که این دیدار‌ها زمینه بازیابی روابط دو کشور در راستای منافع مشترک دو ملت را فراهم کند. وی با ابراز خرسندی از احیای روابط ایران و عربستان گفت: مایلیم روابط آینده ایران و مصر نیز بر بنیان‌های استوار بنا نهاده شود.
* امور در مسیر خوبی در حال پیشرفت است
پس از این دیدار امیرعبداللهیان در جمع خبرنگاران به تشریح رایزنی‌هایش در ژنو پرداخت و در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره گفت‌وگویش با وزیر خارجه مصر گفت: در دیدار بین روسای جمهور دو کشور در ریاض انجام شد بین دو طرف توافق شد گام‌های عملی در مسیر بازگشت روابط دو کشور را به حالت طبیعی را داشته باشیم. وی افزود: امروز گفتگو‌های مفصلی را در خصوص چگونگی اجرای این اراده، نیت و دستورالعمل روسای دو کشور داشتیم. امور در مسیر خوبی در حال پیشرفت است. امیدواریم در آینده نزدیک بتوانیم گام‌های رو به جلویی را در عمل برداریم. وزیر خارجه بیان کرد: با توجه به اینکه شرایط انسانی در غزه بسیار وخیم است و مرز رفح مهمترین نقطه مرزی برای ارسال کمک‌های انساندوستانه است در خصوص چگونگی ارسال کمک‌های ایران و توجه ویژه‌تر به مسائل انسانی در غزه و راه‌حل سیاسی جنگ بحران و نسل کشی کنونی در فلسطین با همتای مصری گفتگو‌های مهمی داشتیم. امیرعبداللهیان همچنین گفت که در این سفر در نشست‌هایی که شرکت کرده و در دیدار‌ها به صراحت در مواضع خود اعلام کرده که آمریکایی‌ها باید دست از ریاکاری بردارند و افزود: آنها نمی‌توانند از یک طرف از کاهش شدت جنگ سخن بگویند، کاهش شدت جنگ یعنی تشویق نتانیاهو به تداوم نسل کشی و از طرف دیگر خواستار امنیت در دریای سرخ و دیگر مناطق مهم و حساس غرب آسیا باشند. امنیت یک مقوله به هم پیوسته است و قابل تفکیک نیست.
* تشکیل کمیته حقیقت یاب درباره جنایات اسرائیل
امیرعبداللهیان پس از آن هم با ولکر تورک کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل در مقر سازمان ملل در ژنو دیدار کرد. وی که در سفر آبان ماه خود به ژنو به منظور رایزنی درباره اوضاع غزه و تلاش برای توقف جنایات صهیونیست‌ها با کمیسر عالی حقوق بشر دیدار کرده بود، در دیدار روز سه‌شنبه هشتم اسفند ماه با تورک با بیان اینکه نقض سیستماتیک حقوق بشر در غزه به فاجعه قرن تبدیل شده است، خواستار اقدام جدی و مؤثر برای توقف این فاجعه شد. امیرعبداللهیان وضعیت در رفح را در آستانه تبدیل شدن به یک فاجعه جدید انسانی خواند و نسبت به تکرار شرایط فاجعه بار شمال غزه در رفح هشدار داد. وزیر خارجه تشکیل یک کمیته حقیقت یاب در خصوص جنایات رژیم صهیونیستی در نوار غزه را در چارچوب مسؤولیت شورای حقوق بشر سازمان ملل برشمرد و گفت نباید اجازه داد که سازمان ملل در نتیجه وضعیت غزه بی اعتبار شود. تورک هم با ابراز تاسف و نگرانی از وضعیت غزه و کرانه باختری، به تشریح تلاش‌های خود و سازمان ملل در خصوص فلسطین و وضعیت غزه اشاره و از نتایج حاصله به رغم تلاش‌های به عمل آمده ابراز ناخرسندی کرد و گفت که به تلاش‌ها برای کاهش بحران در غزه و کرانه باختری و ایجاد آرامش در منطقه ادامه خواهد داد. وی با اشاره به اینکه بحران فلسطین راه حل نظامی ندارد، بر ضرورت یافتن راه حل سیاسی برای این بحران تأکید کرد.
* رایزنی با همتای دانمارکی
و آخرین دیدار امیرعبداللهیان در ژنو با همتای دانمارکی بود. لارس لوکه راسموسن با حضور در هتل محل اقامت امیرعبداللهیان با وی گفتگو کرد. امیرعبداللهیان با برشمردن برخی زمینه‌های همکاری دوجانبه در حوزه‌های اقتصادی و تجاری، آمادگی ایران برای توسعه این همکاری‌ها را اعلام کرد و امکان تقویت همکاری بخش‌های خصوصی دو کشور را با درنظرداشت منافع و ظرفیت‌های متقابل، میسر خواند. وزیر خارجه دانمارک نیز با اشاره به برخی بحران‌های منطقه‌ای از جمله اوکراین، فلسطین و دریای سرخ، بر تمایل دانمارک برای مشورت‌ها و تبادل نظر با ایران در این موضوعات تأکید کرد. در ساعات پایانی حضور امیرعبداللهیان در ژنو نیز نمایشگاه مجازی «ایران و یکصد سال چندجانبه گرایی» با حضور وزیر امور خارجه افتتاح شد و پس از آن رئیس دستگاه دیپلماسی ژنو را به مقصد تهران ترک کرد.
