مخاطب 24-خلق ارزش در اقتصاد از دو مجرای «خدمت» و «کالا» صورت می‌گیرد. در آذرماه تورم ماهانه «کالاها» به ۳ درصد رسید که بیشتر از تورم ۲.۸ درصدی «خدمات» بوده است.
کالاها از سه دسته بادوام، کم‌دوام و بی‌دوام تشکیل شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد کالا‌های بی‌دوام مثل خوراک و دارو در مقایسه با دو گروه کالای دیگر، بیشترین تورم ماهانه را به ثبت رسانده‌اند. کمترین نرخ تورم ماهانه نیز مربوط به کالا‌های بادوام نظیر لوازم خانگی و الکترونیکی است.
اگرچه تورم ماهانه کالا‌های بادوام در آذرماه نسبت به آبان‌ماه ۱۴۰۲ کمتر شده است اما، تورم سالانه کالا‌های با دوام در آذر ماه نسبت به آبان افزایشی بوده است. این اتفاق به معنی این است که تورم ماهانه کالا‌های بادوام در ماه‌های گذشته‌تر بالا بوده، که ما هم اکنون اثرش را در تورم سالانه مشاهده می‌کنیم. میانگین قیمت ۱۲ ماهه منتهی به آذر امسال در کالا‌های بادوام در مقایسه با همین مقدار در ۱۲ ماه منتهی به اذر سال ۱۴۰۱، افزایش یافته است. کالا‌های کم‌دوام نظیر پوشاک نیز صدرنشین نرخ تورم نقطه به نقطه در مقایسه با گروه‌های کالایی دیگر است.
تورم کالاها از خدمات بیشتر شد
عاملان اقتصادی از دو کانال به خلق ارزش می‌پردازند. این دو کانال به ترتیب شامل ارائه «خدمت» و تولید و عرضه «کالا» است. جدیدترین گزارش مرکز آمار حاکی از آن است که در آذرماه ۱۴۰۲، تورم ماهانه بخش «کالا» از تورم «خدمات» پیشی گرفته است. طی آذر امسال تورم ماهانه «خدمات» ۲.۸ درصد بوده که نسبت به ماه گذشته، کاهش ۰.۵ واحد درصدی داشته است. تغییرات تورم ماهانه در گروه «کالا» بیشتر از «خدمات» بود و افزایش ۱.۷ واحد درصدی داشت.
به طوری که در آذر ۱۴۰۲، تورم ماهانه «کالاها» به ۳ درصد رسید. به عبارت دیگر در آذرماه سال جاری، قیمت «کالاها» نسبت به آذر سال گذشته، ۳ درصد بیشتر شده است. «کالاها» خود از سه دسته بادوام، کم دوام و بی‌دوام تشکیل شده است. در ادامه نرخ تورم ماهانه، سالانه و نقطه به نقطه هر یک از این کالاها را بررسی کرده و به این موضوع خواهیم پرداخت که افزایش تورم کالاها بیشتر متاثر از تغییرات قیمت کدام دسته است؟
تورم ماهانه بی‌دوام‌ها بیشتر شد
بر اساس تعاریف مرکز آمار، کالای «بادوام» به گروهی از کالاها اطلاق می‌شود که ارزش خرید نسبتا بالایی داشته و بیش از یکسال و مداوم استفاده می‌شوند. یخچال و خودرو در این گروه قرار می‌گیرند. مقادیر تورم ماهانه مرکز آمار نشان می‌دهد، در آذر ۱۴۰۲ قیمت کالا‌های «با دوام» نسبت به آبان سال جاری ۰.۶ درصد بیشتر شده است. کالا‌های بادوام کمترین تورم ماهانه نسبت به کالا‌های کم‌دوام و بی‌دوام را داشته‌اند.
کالا‌های «کم دوام» عمر کوتاه‌تری نسبت به کالای با دوام دارند و ارزش خرید آنها نیز کمتر است؛ لذا تعداد دفعات خرید آنها در سال بیشتر است. پوشاک و اسباب بازی از جمله این کالاها محسوب می‌شوند. تورم ماهانه کالا‌های «کم دوام» در آذر امسال به ۱.۸ درصد رسیده است.
کالا‌های «بی‌دوام» تعداد دفعات استفاده بسیار کمی دارند و برخی نیز یکبار مصرف هستند. غذا و دارو از جمله کالا‌های بی‌دوام هستند. این دسته از کالاها بیشترین تورم ماهانه را در آذر به خود اختصاص داده‌اند. بر اساس گزارش مرکز آمار در آذر امسال قیمت کالا‌های «بی‌دوام» ۳.۵ درصد بیشتر از قیمت این گروه از کالاها طی آبان سال جاری بوده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد تورم آذرماه کالا‌های «بادوام» و «کم‌دوام» نسبت به آبان سال جاری کمتر شده است. در مقابل تورم ماهانه کالا‌های بی دوام در آذرماه ۲.۳ واحد درصد افزایش یافته است. از آنجا که اقلام بی‌دوام نیاز‌های مصرف ضروری مردم را در برمی‌گیرد، می‌توان گفت در آذرماه امسال نسبت به آبان‌ماه فشار قیمتی که از سمت اقلام ضروری بر دوش مردم وارد شده، بیشتر از سایر اقلام بوده است.
تورم نقطه به نقطه کم‌دوام‌ها، ۵۰ درصد را رد کرد
تورم نقطه به نقطه «کالاها» در آذر ۱۴۰۲، حدود ۴۰ درصد بوده است. به بیان دیگر در آذر ۱۴۰۲، قیمت انواع کالا ۴۰ درصد بیشتر از قیمت آنها در آذر ۱۴۰۱ بوده است. بررسی تورم هر یک از انواع کالا نشان می‌دهد، بیشترین میزان تورم نقطه به نقطه برای گروه کالا‌های «کم‌دوام» مثل پوشاک ثبت شده و ۵۱ درصد بوده است.
تورم نقطه به نقطه کالا‌های «بادوام» مثل تلوزیون در آذر امسال به ۳۸.۵ درصد رسیده است و کمترین رقم ثبت شده از این نوع تورم بین دسته مختلف کالاهاست. بررسی‌ها نشان می‌دهد تورم نقطه به نقطه کالا‌های «بادوام» و «کم‌دوام» در آذر امسال نسبت به آذر ۱۴۰۲، کاهش یافته است. اما تورم نقطه به نقطه کالا‌های «بی‌دوام» در آذر ۱۴۰۲ نسبت به آذر سال گذشته، ۲.۷ واحد درصد افزایش یافته و به ۳۸.۷ درصد رسیده است.
بادوام‌ها، صدرنشین تورم سالانه
تورم سالانه «کالاها» در آذرماه امسال به ۴۸.۴ درصد رسید. یعنی میانگین قیمت‌ها در ۱۲ ماه منتهی به آذر ۱۴۰۲، نسبت به میانگین قیمت‌ها در ۱۲ ماه منتهی به آذر ۱۴۰۱، بالغ بر ۴۸ درصد بیشتر بوده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد کالا‌های «بادوام» مثل مبلمان بیشترین تورم سالانه را نسبت به سایر گروه کالاها داشته‌اند. به طوری که در آذر امسال تورم سالانه این گروه از کالاها ۵۳.۵ درصد بوده است. کمترین نرخ تورم سالانه نیز برای کالا‌های «بی‌دوام» نظیر غذا ثبت شده و معادل ۴۷.۳ درصد بوده است. همچنین تورم کالا‌های کم‌دوام مثل کفش ۵۱.۸ درصد گزارش شده است.
تورم سالانه «بی‌دوام‌ها» در آذر امسال نسبت به تورم سالانه آبان‌ماه کاهش یافته است. اما تورم سالانه در آذر امسال برای کالا‌های «بادوام» و «کم‌دوام» در مقایسه با آبان بیشتر شده است.
