مخاطب 24- گزارش‌های مرکز رصد جمعیت کشور نشان می‌دهد در چهارماهه اول سال ۱۴۰۲ میانگین سن مادران در اولین فرزندآوری ۲۷.۳ سال بوده است؛ این در حالی است که پدر‌ها در سنین ۳۲.۱ اولین تجربه پدر‌بودن را حس می‌کنند.
سازمان ثبت‌احوال نخستین بار به‌صورت یکپارچه در دنیا از قرن نوزدهم میلادی آغاز به کار کرد. در کشور ما نیز پس از تصمیم برای شناسایی و انسجام در نظم ارتش، این سازمان در ۳۰ آذرماه سال ۱۲۹۷ هجری شمسی آغاز به کار کرد و نخستین شناسنامه ایرانی در سوم دی‌ماه همان سال صادر شد.
تا پیش از تأسیس سازمان ثبت‌احوال، تمامی وقایع حیاتی مانند ولادت و وفات افراد در کشور، در پشت جلد قرآن کریم به ثبت رسید و به‌منظور ثبت افراد متوفی تنها نام و تاریخ متوفی بر روی سنگ قبر آن‌ها به ثبت می‌رسید.
پس از تأسیس سازمان احوال، نخستین قانون این سازمان با ۳۵ ماده در خرداد سال ۱۳۰۴ هجری شمسی در مجلس شورای ملی وقت به تصویب رسید و بر اساس آن مقرر شد تا برای تمامی اتباع ایرانی در داخل و خارج کشور شناسنامه صادر شود. بعد‌ها نیز قانون جدید ثبت‌احوال مشتمل بر ۱۶ ماده به تصویب رسید.
وظایف سازمان ثبت‌احوال در یک نگاه
سازمان ثبت‌احوال در نگاه کلی وظایفی مانند ثبت ولادت و صدور شناسنامه، ثبت وفات و صدور گواهی، تعویض شناسنامه‌های مردم، ثبت ازدواج و طلاق، صدور گواهی ولادت برای اتباع خارجی، ایجاد پایگاه اطلاعات جمعیتی و صدور کارت شناسایی ملی و جمع‌آوری آمار انسانی دارد.
نگاهی به جمعیت کشور
گزارش‌های مرکز رصد جمعیت کشور اعلام کرد آمار ثبتی رویداد‌های حیاتی از ابتدای سال تا اول مرداد نشان می‌دهد کل ولادت کشور در این بازه زمانی، ۳۳۸هزار‌و ۶۸۴ نفر بوده است که از این میزان، ۱۷۵هزار‌و ۷۴۰ ولادت مربوط به پسران و ۱۶۲هزار‌و ۹۴۴ ولادت مربوط به دختران است.
کل وفات این بازه زمانی، ۱۳۹هزار‌و ۴۹۴ نفر بوده و در این بازه زمانی نیز ۱۹۹هزار‌و ۷۴۲ ازدواج صورت گرفته است.
کاهش یک درصدی تولد‌های ۱۴۰۲ نسبت به سال گذشته
بر اساس داده‌های مرکز رصد جمعیت کشور، در سال ۱۴۰۱ یک‌میلیون‌و۷۵هزار‌و ۲۳۱ رویداد ولادت در کشور به ثبت رسیده که نسبت به سال ۱۴۰۰، ۳.۷ درصد این آمار کاهش داشته است؛ به‌طوری‌که آمار ولادت در سال ۱۴۰۰ یک‌میلیون‌و۱۱۶هزار‌و ۲۱۲ نفر بوده است.
پیشی‌گرفتن تولد پسران از دختر‌ها در کشور
در دنیا در بدو تولد تعداد موالید پسر از تعداد موالید دختر بیشتر است. در جمعیت‌شناسی رقم ۱۰۳ تا ۱۰۷ را رقم طبیعی قابل‌قبول نسبت جنسی در بدو تولد می‌دانند. نسبت جنسی تولد در سال ۱۴۰۱ برابر با ۱۰۷ و در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۰۳.۷ درصد بوده است. در سال ۱۴۰۱ از کل آمار تولد‌های به‌ثبت‌رسیده، ۵۱.۷ درصد پسر و ۴۸.۳ درصد دختر به دنیا آمده است.
در چهارماهه اول سال ۱۴۰۲ از کل ولادت‌های به‌ثبت‌رسیده ۵۱.۹ درصد پسر و ۴۸.۱ درصد دختر به دنیا آمده است.
نرخ ولادت خام
نرخ خام ولادت از تقسیم موالید زنده متولدشده جامعه در طول یک سال تقویمی به میانگین جمعیت آن جامعه در همان سال به دست می‌آید. نرخ خام ولادت میزان فراوانی یا شدت زاد و ولد را نسبت به کل جمعیت می‌سنجد.
در سال ۱۴۰۱ نرخ خام ولادت برابر با ۱۲.۹ در هزار نفر جمعیت بوده است که نسبت به سال گذشته (۱۴۰۰)، هفت‌دهم در هزار کاهش را نشان می‌دهد. همچنین نرخ ولادت در چهارماهه اول سال ۱۴۰۲ برابر با ۱۲.۹ در هزار نفر جمعیت بوده است.
کمترین نرخ ولادت در گیلان
در سال ۱۴۰۱ استان سیستان‌و‌بلوچستان با نرخ ۲۸.۳ در هزار نفر جمعیت بیشترین و استان گیلان با ۷.۸ در هزار نفر جمعیت کمترین نرخ ولادت در استان‌ها را داشته‌اند. استان بیشتر و ۱۶ استان کمتر از میانگین کشوری را به خود اختصاص داده‌اند.
میانگین سن مادری در اولین فرزندآوری
در سال ۱۴۰۱ میانگین سن مادران در اولین فرزندآوری ۲۷.۳ سال بوده است. مقدار این شاخص در مناطق شهری ۲۸.۱ سال و در نقاط روستایی ۲۴.۴ سال بوده است. میانگین سنی مادران کل کشور در نخستین فرزندآوری نسبت به سال ۱۴۰۰، یک‌دهم تغییر داشته است و بیشترین میانگین سن مادری در اولین فرزندآوری در بین استان‌ها مربوط به استان تهران با ۳۰.۲ سال و کمترین آن مربوط به استان سیستان‌و‌بلوچستان با ۲۲.۷ سال بوده است. در چهارماهه اول سال ۱۴۰۲ میانگین سن مادران در اولین فرزندآوری ۲۷.۳ سال بوده است.
میانگین سن پدر در اولین فرزندآوری
در سال ۱۴۰۱ میانگین سن پدر در اولین فرزندآوری برابر با ۳۲ سال است. میانگین سن پدر برای مناطق شهری برابر با ۳۲.۶ سال و برای نقاط روستایی برابر با ۲۹.۸ سال است. در بین استان‌ها بیشترین میانگین سنی پدر در اولین فرزندآوری مربوط به استان تهران با رقم ۳۴.۴ و کمترین آن مربوط به سیستان‌و‌بلوچستان با ۲۷.۱ سال است. در چهارماهه اول سال ۱۴۰۲ میانگین سن پدر در اولین فرزندآوری برابر با ۳۲.۱ بوده است.
تعداد فوت‌شده‌های ثبت‌شده در کشور
در سال ۱۴۰۱ تعداد ۴۱۸هزار‌و ۷۸۱ نفر در کشور از دنیا رفته‌اند که این میزان به نسبت مدت مشابه سال گذشته ۲۳.۱ درصد کاهش داشته است؛ به‌طوری‌که در سال ۱۴۰۰ شاهد مرگ ۵۴۴هزار‌و ۵۱۷ نفر در کشور بوده‌ایم. در چهارماهه اول سال ۱۴۰۲، ۱۳۹هزار‌و ۴۹۴ نفر از دنیا رفته‌اند که این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل پنج درصد افزایش را نشان می‌دهد؛ آن‌طور‌که در مدت مشابه سال گذشته ما شاهد مرگ ۱۳۳ هزار‌و ۸۵ نفر بوده بوده‌ایم.
تعداد شناسنامه‌های صادره
در‌مجموع تعداد شناسنامه‌های صادرشده از سوی سازمان ثبت‌احوال در سال ۱۴۰۱، چهارمیلیون‌و۷۸هزار‌و ۵۲۲ شناسنامه بوده است که از این میزان دومیلیون‌و۶۱۸هزار‌و ۸۶۶ شناسنامه برای افراد بالای ۱۵ سال، یک‌میلیون‌و۱۱۱هزار‌و ۴۵۲ شناسنامه برای افراد زیر ۱۵ سال و ۳۰۹هزار‌و ۶۳۲ شناسنامه المثنی برای افراد بالای ۱۵ سال و ۳۸هزار‌و ۵۷۲ شناسنامه المنثی برای افراد زیر ۱۵ سال صادر شده است.
این آمار‌ها در چهارماهه نخست سال ۱۴۰۲ می‌افزاید که تاکنون یک‌میلیون‌و۳۷۱هزار‌و ۱۰۲ شناسنامه از سوی سازمان ثبت‌احوال صادر شده که ۳۴۹هزار‌و ۶۸۴ شناسنامه برای افراد زیر ۱۵ سال و ۹۱۰هزار‌و ۹ شناسنامه برای افراد بالای ۱۵ سال صادر شده است.
