مخاطب 24- به دنبال گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی در قبال برنامه هستهای ایران، کماکان واکنشهای سیاسی و دیپلماتیک آن ادامه دارد. در تازهترین مورد، آمریکا و سه کشور اروپایی عضو برجام، بیانیهای مشترک درباره گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره برنامه هستهای ایران منتشر کردند. به گزارش ایسنا، آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان شامگاه پنجشنبه و در پی انتشار گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی در خبرگزاری رویترز که در آن ادعا شده بود «ایران تولید اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد خود را افزایش داده است» بیانیه مشترکی را صادر و این اقدام ادعاشده در مورد ایران را محکوم کردند. این چهار کشور همچنین مدعی شدهاند یافتهها نشاندهنده این است که ایران میزان تولید ماهانه اورانیوم تا ۶۰ درصد را سهبرابر کرده است.
آنها همچنین از ایران خواستند تا فورا این گامها را به عقب بازگرداند و از تشدید تنش در برنامه هستهای خود خودداری کند. آمریکا و تروئیکای اروپایی مدعیاند یافتهها نشان میدهد ایران به نسبت ماههای گذشته «گامی به عقب برداشته است». رویترز با استناد به بیانیهای که مدعی است درباره این گزارش محرمانه آژانس به اعضای خود رؤیت کرده، گزارش داد ایران «تولید اورانیوم با خلوص بالای خود را افزایش داده و رویه پیشین کاهش تولیدات خود از اواسط ۲۰۲۳ را به پایان رسانده است».
در این بیانیه همچنین آمده که از زمان کاهش این تولیدات، تأسیسات نطنز و فردو اورانیوم را تا ۶۰ درصد و با سرعت سه کیلوگرم در ماه تولید میکردند. در این بیانیه قید شده است «آژانس تأیید میکند که از پایان نوامبر ۲۰۲۳، سرعتی که ایران تولید اورانیوم غنیشده تا ۶۰ درصد را انجام میداد، در این دو تأسیسات تا حدود ۹ کیلوگرم در هر ماه افزایش یافته است». در بیانیه امروز آمریکا و سه کشور اروپایی همچنین آمده است: «ما بر راهحل دیپلماتیک و بر عزم خود مبنی بر اینکه ایران نباید هرگز به سلاح هستهای دست یابد، تأکید میکنیم». همزمان با انتشار این بیانیه، واشنگتن در حوزه منطقهای هم علیه تهران دست به اتهامزنی زد و وزارت خزانهداری آمریکا یک فرد و سه نهاد را با ادعای اینکه تسهیلکننده انتقال کمکهای مالی ایران به یمن بودهاند، به لیست تحریمهای خود اضافه کرد.
طبق بیانیه دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا، «نبیل علی احمد الحظا» مستقر در یمن و سه صرافی در ترکیه و یمن تحت تحریم قرار گرفتهاند. وزارت خزانهداری آمریکا همچنین ادعا کرده این تحریمها در راستای مقابله با «اقدامات بیثباتکننده» از سوی نظامیهای یمن اعمال شدهاند. نیروهای مسلح یمن اعلام کردهاند تنها کشتیهایی را هدف قرار میدهند که به هشدارها برای عدم عزیمت به بنادر سرزمینهای اشغالی بیتوجهی کنند و مسیر خود را تغییر ندهند.
در مقابل میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین روز جمعه گفت موضعگیری غرب در قبال توافق هستهای ایران از بعد راهبردی ناقص بوده و خطر تحریک یک تنش کنترلنشده را به دنبال دارد. اولیانوف با انتقاد از غربیها، به خبرگزاری اسپوتنیک گفت: «اوضاع کنونی آکنده از احتمال تنش کنترلنشده در هر لحظه است اما این انتخاب آنهاست. ما نمیتوانیم آنها را مجبور کنیم که به میز مذاکره بازگردند و هیچکس نمیتواند.
این یک کوتهنظری و از نظر راهبردی یک موضع ناقص است». دیپلمات ارشد روسیه همچنین گفت شانس احیای توافق درحالحاضر «اندک» است و توپ در زمین غربیهاست. او پیشتر نیز گفته بود «اگر آمریکا و تروئیکای اروپا (آلمان، فرانسه و انگلیس) مانع احیای برجام در سال گذشته نشده بودند، سطح غنیسازی در ایران در حالحاضر از ۳.۶۷ درصد فراتر نبود».