مخاطب 24- گاز مایع (LPG) مخفف Liquid Petroleum Gas است و به مخلوطی از گاز‌های پروپان و بوتان اطلاق می‌شود. این گاز در فشار بالا ذخیره و توزیع می‌شود و به عنوان یک سوخت پاک، قابل حمل و با کاربرد‌های متنوع به کار می‌رود. گاز مایع در بسیاری از کشور‌ها به عنوان سوخت منزل و صنعتی و در خودرو‌هایی که با این نوع سوخت کار می‌کنند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. قیمت گاز مایع تابع عوامل مختلفی است.
حدود ۴ سال پیش سامانه سدف با هدف توزیع کپسول گاز مایع و نفت سفید برای خانوار‌هایی که به شبکه سراسری گاز متصل نیستند ایجاد شد تا با پایش این خانوارها، سوخت یارانه‌ای به‌دست مصرف‌کننده واقعی برسد و از مسیر اصلی منحرف نشود.
از شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، در واقع نگرانی اصلی شفاف‌سازی از قاچاق آن سوخت بود که در سمت دیگر مرز با قیمتی تا ۶۰ برابر بیشتر به فروش می‌رسد و سامانه سدف با شناسایی تقاضای واقعی از این انحراف جلوگیری می‌کرد.
با این حال در این مدت اگرچه برای توزیع نفت سفید سامانه سدف فعال بود، اما گاز مایع هنوز جای خود را در این سامانه پیدا نکرده بود و همین موضوع باعث می‌شد اگرچه وزارت نفت بیش از نیاز واقعی گاز مایع تحویل شرکت‌های توزیع می‌داد، اما در بزنگاه‌هایی کپسول گاز در مناطقی که به گاز شهری دسترسی نداشتند نایاب و حتی کمیاب می‌شد و قیمت آن که با یارانه دولت حدود ۲۸ هزار تومان بود، بالای ۲۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسید.
حالا در راستای اجرای بند ب تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ و آیین نامه اجرایی هیات محترم وزیران توزیع گاز مایع برای مصرف کنندگانی که از گاز شهری بی‌بهره هستند، همانند گذشته مشمول دریافت گاز مایع یارانه‌ای بوده و بدون تغییر و با نرخ مصوب یارانه‌ای انجام خواهد شد. به شرط آنکه در سامانه سدف ثبت نام کرده و درخواست خود را از این طریق اعلام کنند.
این در حالی است که حدود ۹۵ درصد از متقاضیان دریافت گاز مایع مشمول قیمت یارانه‌ای هستند و ۵ درصد باقیمانده که عمدتا گاز مایع را برای مصارف غیر ضروری و یا به عنوان سوخت دوم استفاده می‌کنند با تصمیم دولت، این سوخت را به قیمت ۱۰درصد بیشتر از نرخ گاز مایع یارانه‌ای دریافت خواهند کرد.
با ثبت نام در سامانه سدف ماهیانه ۴ کپسول گاز مایع به نرخ هرکپسول ۲۷۹۰۰ تومان به هر خانوار اختصاص داده می‌شود.
همچنین شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی موظف است تنها درب پالایشگاه، گاز مایع را به صورت عمده تحویل شرکت‌های موزع یا توزیع کننده‌ها بدهد که این شرکت‌ها زیر نظر وزارت صمت و سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولید‌کننده این سوخت را به شکل کپسول به خانوار‌هایی که به شبکه سراسری گاز متصل نیستند می‌رسانند.
در بودجه ۱۴۰۲، مجلس در ذیل تبصره ۱۴ دولت را موطف کرده که توزیع گاز مایع فقط از طریق سامانه سدف انجام شود و آیین نامه آن را هم وزارت اقتصاد در دولت مصوب کرده است.
لازم به ذکر است که روزانه ۳۴۰۰ تن گاز مایع در سامانه سدف توزیع می‌شود. برای اطمینان از توزیع درست البته نیاز است تا شرکت‌های توزیع‌کننده توسط وزارت صمت کنترل بیشتری شوند، زیرا قیمت‌گذاری و نظارت بر عملکرد شرکت‌های توزیع‌کننده گاز مایع بر عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت (سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان) است. با این حال شرکت‌های توزیع‌کننده معتقدند که قیمت کپسول گاز با قیمت ۲۷۹۰۰ تومان به صرفه نیست و درخواست تعدیل قیمت‌ها را دارند.
با این حال، محدودیتی برای عرضه گاز مایع یارانه‌ای در کشور چه به صورت یارانه‌ای و چه با نرخ دوم وجود ندارد بلکه به منظور جلوگیری از انحراف سوخت به سمت قاچاق مصارف غیر ضروری با قیمت ۱۰ درصد بیشتر از نرخ گاز مایع یارانه‌ای عرضه می‌شود و توزیع گاز مایع برای سایر متقاضیان که مشمول دریافت گاز مایع یارانه‌ای نیستند با نرخ ۱۰ درصد بیشتر از نرخ یارانه‌ای گاز مایع انجام خواهد شد.
نکته مهم آن است که توزیع فرآورده گاز مایع توسط عاملین و نمایندگی‌ها فقط از طریق سامانه سدف با زیرساخت الکترونیکی و استفاده از کارت بانکی امکان‌پذیر خواهد بود. موضوعی که در دو ماه گذشته همواره به خانوار‌هایی که به شبکه سراسری گاز نیستند اطلاع رسانی شده است تا در زمان مناسب در سامانه سدف برای دریافت گاز مایع با قیمت یارانه‌ای ثبت نام کنند.
همچنین برای سایر موارد استفاده از گاز مایع، نرخ ۱۰ درصد بیشتر از نرخ یارانه گاز مایع در سامانه سدف بارگذاری می‌شود.
سامانه پاسخگویی به شکایات وزارت صمت در خصوص گران فروشی و نظارت بر توزیع و سوالات مربوط به نرخ مصوب ۱۲۴ است و هر کدام از افراد که در این زمینه تخلفی مشاهده کردند می‌توانند از این طریق اطلاع دهند.
منبع: تیتر کوتاه
