آیا نوشیدن زیاد آب باعث کاهش وزن می‌شود؟

مخاطب 24- برخی از پست‌های اینترنتی، توصیه می‌کنند که برای لاغری، روزانه یک گالن (حدود ۴.۵ لیتر) آب بنوشید. توجیه چنین ادعایی این است که نوشیدن زیاد آب باعث سوزاندن کالری و کم اشتهایی می‌‎شود که این در نهایت، کاهش وزن را در پی دارد. ولی ای کاش، وزن کم کردن به همین راحتی بود!

باور غلط اول: آب به کالری سوزی کمک می‌کند

یک آزمایش کوچک روی ۱۴ فرد بالغ، نشان داد که نوشیدن ۵۰۰ میلی‌لیتر آب، مصرف انرژی در حال استراحت یا REE (میزان کالری سوخته شده پیش از انجام فعالیت بدنی) را حدود ۲۴ درصد افزایش می‌دهد.شاید این خیلی خوب به‌نظر برسد؛ اما اثر آن فقط یک ساعت دوام دارد و اصلا نمی‌تواند تفاوت عمده‌ای ایجاد کند. در واقع، یک فرد بالغ با وزن حدود ۷۰ کیلوگرم، اگر نیم لیتر آب بنوشد، فقط ۲۰ کالری بیشتر می‌سوزاند.

در مطالعه دیگری روی ۸ فرد بالغ، دیده شد که کالری مصرف شده با نوشیدن آب یخ، حدود ۴ درصد افزایش می‌یابد؛ اما اینجا هم اثر آن فقط یک ساعت دوام داشت.

دلیل این کالری سوزی، احتمالا صرف انرژی بیشتر برای رساندن دمای آب به دمای بدن، یا مصرف بیشتر انرژی برای فیلتر کردن حجم آب اضافه در کلیه‌ها است.

به‌هرحال شاید از لحاظ علمی و تئوری این حرف درست باشد؛ اما در عمل تاثیر چندانی روی کالری سوزی ندارد. به‌عنوان مثال اگر روزانه ۱.۵ لیتر آب اضافه بنوشید، کالری سوزانده شده به‌اندازه کالری دریافتی از خوردن یک برش کوچک نان است.

باور غلط دوم: نوشیدن آب همراه با غذا، اشتها را کم می‌کند

این ادعا هم منطقی به‌نظر می‌رسد؛ زیرا اگر معده یا بخشی از آن پر از آب باشد، فضای کمتری برای غذا وجود دارد و کمتر می‌خوریم. نتایج تعدادی از مطالعات نیز همسو با این نتیجه‌گیری بوده؛ به‌ویژه تحقیقاتی که روی افراد میانسال یا سالخورده صورت گرفته است.

اینکه به افراد بدحال یا کم‌اشتها توصیه می‌شود از نوشیدن آب پیش از غذا خوردن پرهیز کنند نیز از همین‌جا می‌آید. ولی متاسفانه برای افرادی که قصد کاهش وزن دارند، یافته‌های علمی تا این حد سرراست نیست.

در یک کار تحقیقاتی، افراد میانسال و مسن‌تر طی ۱۲ هفته، پیش از صرف غذا آب نوشیدند؛ اما کاهش وزن آن‌ها در قیاس با گروه مقابل که غذای خود را بدون آب خوردند، فقط ۲ کیلوگرم بود. شرکت‌کنندگان جوان‌تر در این آزمایش (بین ۲۱ تا ۳۵ سال)، هیچ کاهش وزنی نداشتند؛ فارغ از اینکه همراه با غذا آب نوشیدند یا نه!

البته این افراد، از هدف آزمایش آگاه بودند؛ بنابراین شاید بعضی از آن‌ها عمدا یا حتی ناخودآگاه، مقدار غذا خوردن خود را کم و زیاد کرده باشند تا تاثیرش را در کاهش وزن ببینند. همچنین این آزمایش هر روز روی یکی از وعده‌های غذایی افراد اجرا می‌شد و رسیدن به نتیجه دقیق‌تر، مستلزم انجام تحقیقات جامع‌تری است.

به‌هرحال چیزی که فعلا می‌توان گفت، این است که شاید آب تا حدی اثر کاهشی روی اشتها داشته باشد؛ اما در مجموع، اثر معنی‌داری در تغییر وزن ندارد. یا اینکه اصلا همان تاثیر اندک هم ناشی از تغییر آگاهانه رژیم غذایی توسط فرد (کمتر غذا خوردن) است.

برای کاهش وزن، فقط نوشیدن زیاد آب کافی نیست

اشتها نداشتن و احساس سیری، می‌تواند با کاهش وزن در ارتباط باشد؛ چیزی هم که باعث می‌شود احساس سیری کنیم، معده ماست. با ورود غذا به معده، گیرنده‌هایی فعال می‌شوند که این در نهایت، به ترشح هورمون‌های القا کننده‌ی احساس سیری می‌انجامد.

اما از آنجایی که آب یک ماده مایع است، به‌سرعت از معده ما خارج می‌شود. به بیان دیگر، آب به ما احساس سیری نمی‌دهد. جالب اینکه به‌علت شکل خاص معده، آب می‌تواند از هر محتوای غذایی نیمه جامد که در حال هضم در نیمه پایینی معده است، عبور کند. این یعنی حتی اگر آب در انتهای غذا نوشیده شود، باز هم درون معده گیر نمی‌کند و بر احساس سیری ما نمی‌افزاید.

پس اگر قصد کاهش وزن دارید، صرفا نوشیدن مقدار زیاد آب، راهکار مناسبی نیست. اما شواهدی هست مبنی بر اینکه آب در ترکیب با بعضی مواد غذایی مانند فیبر، سوپ و سس سبزیجات، سرعت تخلیه معده را کاهش می‌دهد. این یعنی برای مدت بیشتری احساس سیری می‌کنید.

با این تفاصیل، بهتر است در وهله نخست، آب را به چشم سالم‌ترین نوشیدنی بنگریم؛ نه ابزاری برای کاهش وزن. بهترین کار هم جایگزین کردن نوشیدنی‌های پرکالری نظیر نوشابه با آب است تا با کاهش دریافت کالری روزانه، رسیدن به وزن مورد نظر راحت‌تر شود.

منبع: گجت نیوز