مخاطب 24- عربستان، سرزمینی که بهطور سنتی دارای مخازن نفت است و مقدسترین اماکن زیارتی مسلمانان را در خود جای داده، امروز به دلیل رشد بخش گردشگریاش خبرساز شده است. طی یک دوره سه ماهه، پادشاهی شاهد ورود ۷.۸ میلیون نفر بود که بالغ بر۹.۸۶میلیارد دلار را در در این کشور هزینه کردند. این رشد بیسابقه نه تنها محرک اقتصادعربستان بوده، بلکه پتانسیلهای این کشور در بخشهای غیرنفتی را نیز برجسته کرده است.
عربستان از دیرباز مقصد گردشگری مذهبی بوده است. این پادشاهی به واسطه دو شهر مقدس مکه و مدینه مستقر در جغرافیایش، میزبان میلیونها مسلمان بوده و هست. سیل زائران به طور اجتناب ناپذیری به جریان درآمد این کشور کمک کرده است. در همین راستا چشم انداز ۲۰۳۰، طرحی بلندپروازانه برای تنوع بخشیدن به اقتصاد پادشاهی، با هدف کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و سرمایهگذاری در بخشهای مختلف از جمله گردشگری است. چشمانداز ۲۰۳۰، پروژه های تحول آفرینی چون تفرجگاه دریای سرخ و نئوم، کلان شهر برنامهریزی شده ۵۰۰ میلیارد دلاری را در خود جای داده است. بن سلمان با تکیه بر چنین ابتکارهایی قصد دارد عربستان را به مقصد گردشگران بینالمللی تبدیل کند.از همین رو ریاض محدودیتهای سفر و سیاستهای صدور ویزا را کاهش داده تا این کشور را توریست پسندتر کند.
به گفته ناظران درآمد ۹.۸۶ میلیارد دلاری از گردشگری برای عربستان نقطه عطفی کلیدی در حوزه اقتصاد بوده و عددقابل توجهی به شمار میرود، به ویژه در قیاس با بخشهای گردشگری کشورهای دیگر. گسترش صنعت توریسم زمینه ساز افزایش تولید ناخالص داخلی (GDP) و ایجاد فرصت های شغلی خواهد شد. در چنین چارچوبی، بخش گردشگری به یکی از اجزای محوری اقتصاد عربستان تبدیل میشود که به شکلی بالقوه درصد تولید ناخالص داخلی سالانه را بالا می برد.با اینهمه عربستان اخیرا از منظر اقتصادی در وضعیت شکنندهای قرار دارد. در چنین شرایطی ورود درآمدهای گردشگری از نگرانی میکاهد، تراز پرداختهای سالمتر را تسهیل و ذخایر مالی را تقویت میکند. از آنجایی که این کشور وابستگیاش به درآمدهای نفتی را کاهش میدهد، سبد اقتصادی متعادل که درآمدهای گردشگری را در خود جای میدهد، آسیب پذیری را در برابر نوسانات بازار جهانی در بخش نفت به حداقل میرساند.
جهش گردشگری به سان آهنربای قوی برای جذب سرمایه گذاری خارجی عمل می کند. سرمایه گذاران احتمالا رشد اقتصادی را به عنوان سیگنالی برای سرمایه گذاری در گردشگری عربستان و بخشهای مرتبط میبینند. رونق گردشگری همچنین موجی از تبادل فرهنگی را به همراه دارد. مردم محافظهکار عربستان در معرض دیدگاه های مختلف جهانی قرار خواهند گرفت؛ رخدادی که میتواند گامی به سوی هنجارهای اجتماعی مترقی تر تلقی شود. بی دلیل نیست که ناظران می گویند،درآمد بالای عربستان در بازه زمانی کوتاه، این کشور را به لیگ کشورهایی مانند امارات متحده عربی که ۴۴.۴میلیارد دلار از گردشگری درآمد داشت، ارتقا خواهد داد. واضح است که عربستان سعودی نه تنها درگیر رقابتهای گردشگری شده، بلکه توانسته با برخی از کشورهای پیشرو در این حوزه هم صدا شود.
با اینحال رشد صنعت گردشگری پیامدهای زیست محیطی را به همراه دارد. از مدیریت آلودگی و پسماند گرفته تا مصرف منابع طبیعی، طبیعتا ریاض نیاز به سرمایه گذاری در شیوههای پایدار برای کاهش اثرات زیست محیطی بخش گردشگری پررونق خود دارد.علاوه بر این از آنجایی که عربستان در منطقه حساس ژئوپلیتیکی قرار دارد، امنیت گزارهای قابل توجه برای این کشور است. این بازیگر باید در حوزه امنیت فیزیکی و سایبری سرمایهگذاری کند تا از بازدیدکنندگان خود و منافع اقتصادی اش محافظت کند.با این همه گذار از اقتصاد وابسته به نفت به مجموعهای متنوع که شامل بخش گردشگری است، میتواند به عنوان الگویی برای سایر کشورهایی باشد که به دنبال سازگاری و شکوفایی در بازار جهانی به سرعت در حال تغییر هستند.این نکته میتواند زنگ خطر را برای رقبا به صدا دربیاورد.
منبع: اکو ایران