مخاطب 24- به عقیده کارشناسان اقتصادی؛ تحریم در طول سال‌های گذشته شرایطی در کشور پدید آورد که جلوی برخی فعالیت‌ها گرفته شد و در نتیجه اقتصاد کشور را به سمت اقتصاد ذینفعانه سوق داد و این شرایط مادامی که تحریم‌ها ادامه داشته باشد نیز تداوم خواهد یافت.
در این ارتباط پیمان مولوی این عضو انجمن اقتصاددانان ایران، گفت: بر اساس داده‌های موجود اقتصاد جهانی در عرصه بین الملل، ایران رتبه ۱۵۹ را در شاخص آزادی اقتصادی در اختیار دارد و این مسئله نشان می‌دهد اقتصاد کشور به شدت ذی نفعانه است.
او افزود: این در حالیست که در سال ۱۹۸۰ یعنی یک سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، رتبه آزادی اقتصادی ایران در جایگاه ۹۰ بوده اما در سال ۲۰۱۰ به دلیل وضع تحریم‌های سختگیرانه علیه کشور، این رتبه به ۱۳۵ افزایش یافته است.
عدم تمایل ذی نفعان به تغییر شرایط موجود
مولوی ادامه داد: نکته مهم در این خصوص، عدم تمایل ذی‌نفعان به تغییر شرایط موجود است. وقتی ذی‌نفعان می‌توانند از وضعیت موجود سودهای قابل توجه و بسیار زیادی کسب کنند تمایلی برای تغییر شرایط نداشته و در برابر آن مقاومت می‌کنند؛ از سوی دیگر رتبه اعتباری ایران در جهان بسیار پایین (ccc) است و نشان می‌دهد کار کردن با ایران برای شرکت های خارجی بسیار دارای ریسک است به همین دلیل هیچ بانک معتبر جهانی حاضر به فعالیت با ایران نیست.ساختار سرمایه ایران به گونه ای است که به دلیل تورم، افرادی که به شبکه بانکی دسترسی دارند و یا قادر به ایجاد بدهی در ساختار سرمایه فردی خود هستند به خوبی سود می‌کنند.
او افزود: ساختار سرمایه ایران به گونه ای است که به دلیل تورم، افرادی که به شبکه بانکی دسترسی دارند و یا قادر به ایجاد بدهی در ساختار سرمایه فردی خود هستند به خوبی سود می‌کنند؛ طی ۵ سال گذشته متوسط نرخ بهره سود بانکی ۲۵ درصد و متوسط تورم ۴۰ درصد بوده است؛ این در حالی است که بازاراملاک به طور متوسط ۱۰۰ درصد بازدهی را به ثبت رسانده است.
پدیده تورم اهمیتی به نوآوری و خلق ارزش نمی‌دهد
این عضو انجمن اقتصاددانان ایران گفت: یکی از دلایل وجود تورم، رشد نقدینگی است که کنترل آن در اختیار مردم جامعه نیست. این پارامتر مهم، ارتباطی به یک کشور خاص ندارد و یک قانون جهانی در حوزه اقتصاد است. در هر جامعه‌ای که نقدینگی در آن بیش از اندازه افزایش یابد، نرخ تورم افزایش خواهد یافت.
مولوی افزود: طی دوران کووید ۱۹ در جامعه اقتصادی آمریکا، حجم نقدینگی بدون پشتوانه تولید افزایش یافت و بنابراین نرخ تورم در این کشور از متوسط ۲.۵ درصد در دوره ۱۰ ساله پیش از کرونا، به ۹ درصد رسید.نرخ بهره واقعی در اقتصاد ایران از سال ۹۶ تاکنون بین منفی ۱۰ تا منفی ۲۵ درصد بوده است؛ در چنین شرایطی اقتصاد به نوآوری یا خلق ارزش بها نمی دهد و تنها با ایجاد بدهی و خرید دارایی می توان ثروتمند شد
او در بخش دیگری از سخنان خود گفت: نرخ بهره واقعی در اقتصاد ایران از سال ۹۶ تاکنون بین منفی ۱۰ تا منفی ۲۵ درصد بوده است؛ در چنین شرایطی اقتصاد به نوآوری یا خلق ارزش بها نمی دهد و تنها با ایجاد بدهی و خرید دارایی می توان ثروتمند شد.
امکان کنترل نرخ تورم در شرایط فعلی وجود ندارد
این اقتصاددان با اشاره به اینکه تورم در اقتصاد یک پدیده پولی است و باید با سیاست‌های پولی مناسب کنترل شود، گفت: نرخ بهره بین بانکی در اقتصاد ایران هم اکنون ۲۳ درصد و نرخ تورم حدود ۴۰ درصد است بنابراین در شرایط فعلی امکان کنترل نرخ تورم وجود ندارد.
