جایگاه والای زنان در شاهنامه فردوسی
مخاطب۲۴ : به نقل از باشگاه خبرنگاران ؛ علیرضا قیامتی عضو هیات علمی بنیاد فردوسی گفت: بی گمان هیچ حماسه و شاهکار ادبی به اندازه ی شاهنامه در ستایش و جایگاه ویژه بانوان سخن نگفته است، اگر قرار باشد که ابیاتی که فردوسی در ستایش بانوان سروده است را برشماریم ده ها بیت خواهد شد.
قیامتی گفت: در طول تاریخ شاهنامه کتابی بوده که زنان بالاترین جایگاه را از لحاظ خرمندی ،کاردانی و سیاست ورزی ، پاکدامنی و شرم ، حیا و پوشیده رویی داشته اند و پارسبان عفت خویش هستند، بانوان شاهنامه از لحاظ سیرت اخلاقی و جذابیت های ظاهری در اوج قرار دارند،
وی افزود: با چند بیت الحاقی تلاش شده بود که شاهنامه را کتابی ضد زن معرفی و آن را خدشه دار کنند، جالب این است که ابیاتی بسیار نابخردانه ای چون زن و اژدها یا زنان را ستایی در هیچ یک از نسخه های معتبر شاهنامه نیست.
قیامتی گفت: اگر دو سه بیتی در نکوهش بانوان در شاهنامه دیده می شود فقط مربوط به نقل قول از فرد غیر ایرانی و به غیر از فردوسی است. این استاد دانشگاه گفت: مادران شاهنامه زیباترین و بالاترین جایگاه را به واقع دارند، به طوری که جانشان را فدای فرزندانشان می کنند و در حس مادری فوق العاده هستند.
قیامتی افزود: زنان شاهنامه در حس پهلوانی و خردورزی نمونه اند ، رودابه و سیندخت از زنان تاثیر گذار شاهنامه هستند که سیندخت باعث می شود رودابه و زال به وصال یکدیگر برسند و از ایجاد جنگ میان دو کشور جلوگیری کرده است.
او می گوید: بانوان شاهنامه خود پاسبان پاکدامنی خود بوده اند و آزادانه فعالیت داشته اند، همچنین همسران خود را انتخاب می کردند و حق انتخاب داشته اند، هنگامی که به رودابه گفتند زال این ایراد را دارد و یکی از خواستگارانت خاقان چین و فغفور هند است اما خواهیم دید رودابه بلافاصله واکنش نشان می دهد.
قیامتی گفت: در جای دیگری پادشاه به خواستگاری آرزو یکی از بانوان شاهنامه آمده، پدر آرزو می گوید آیا او را می پسندی؟ و اگر می پسندی به ازدواج با او رضایت بده نگه کن تا پسندت آیدت بدو گفت آری پسندیده ام و جواب عروس این است که می گوید: به جان و به دل هست چون دیده ام که بیت نشان از جایگاه بانوان شاهنامه دارد.
به گفته قیامتی ، مادران جان خود را نثار فرزندان خود می کنند چون تهمینه بر بالین سهراب، رودابه بر بالین رستم ، جریره بر بالین فرود و… که نمونه ای از آنها را در حماسه دیگر نداریم.
وی افزود: بانوان شاهنامه نیز در وفاداری به همسرانشان فوق العاده هستند ، فرنگیس حاضر به تحمل سختی های بسیاری شده تا شهریاری ایران را برساند یعنی فرزند خود کیخسرو را پرورش دهد، نمونه اینکه شهریاری آرمانی چون کیخسرو از دستان فرنگیس به اوج و حکومت می رسد.
او می گوید: از دستان فرانک است که فریدون مخفیانه به دنیا می آید ، و به سختی در دل کوه بزرگ می کند تا به پادشاهی ایران و جهان برسد، به این معنا که پادشاهی جهان در دستان یک مادر به نام فرانک شکل می گیرد.
به گفته قیامتی ، فردوسی از همسر خود جایی سخن می گوید، همسر او واقعی ترین زن شاهنامه است که از این طریق می توانیم به نقش و جایگاه بانوان در شاهنامه برسیم، چرا که این زن ، زن داستان و اسطوره نیست، در ابتدای داستان بیژن و منیژه فردوسی بی خواب بوده و همسرش متوجه این موضوع می شود ، همسرش به همراه شمع دفتر پهلوی را می آورد و بزمی را شکل می دهند و با چنگ شروع به نواختن می کنند.
این استاد دانشگاه گفت: ستایش ها، توصیفات، ترکیب هایی که فردوسی در ستایش زن در این بخش به کار می برد در هیچ اثر دیگری نمی توانیم ببینیم، این نشان می دهد که دفتر پهلوی و دفتر اسطوره های ایران جزو جهیزیه همسر فردوسی بوده است، همچنین نشانگر این است که همسر مهربان فردوسی با فردوسی در سرودن همراه بوده است.
