مخاطب ۲۴ به نقل از فرادید، قدمتِ این داستان در حال حاضر تقریباً به یک میلیون سال پیش بازمیگردد. داستانِ حداقل ۴ گونهی انسانی متفاوت که خودشان را در این گوشهی دورافتادهیِ دنیایِ ماقبل تاریخ به آب و آتش زدند، داستانِ فجایع آب و هوایی مهم، داستان یخبندانها و بالارفتن سطوح دریاها، داستان انقراض و اشغال دوباره.
صدها هزار سال پیش، «بریتانیاییهای نخستی» در جایی که انگار لبهی دنیاست میزیستند. اطلاعات ما همچنان دربارهی آنها بسیار محدود است، اما چند اکتشاف باستانشناسیِ فوقالعاده رفته رفته اطلاعات بیشتری دربارهی این اجداد اسرارآمیز انسانی را فاش کردهاند؛ از ردپاهای ۹۰۰ هزار ساله گرفته تا اجاقهای نئاندرتالی.
در حال حاضر، قدیمیترین مدرک ما از حضور انسانهای اولیه در بریتانیا به ۹۰۰ هزار سال پیش بازمیگردد. سال ۲۰۱۳، طوفانی سبب شد فرورفتگیهای اسرارآمیزی که قبلاً رسوبات روی آنها را پوشانده بود، برهنه شده و در معرض دید قرار بگیرند. این فرورفتگیها یا ردپاها دچار فرسایش شدند، اما خوشبختانه یک تیم قبل از این فرسایش، موفق به ثبت آنها شد. چیزی که کشف شد این بود که این ردپاها (متعلق به بزرگسالان و کودکان) ۹۰۰ هزار سال قدمت دارند.
هپیزبرگ سایتِ جالبی برای دانشمندانِ علاقمند به دوران ماقبلِ تاریخ بریتانیا است. زیرِ صخرههای بزرگی از آوار که مشرف به دریا سر به فلک کشیدهاند، رسوباتِ ۴۵۰ هزار ساله یا بیشتر وجود دارد. همین جا بود که باستانشناسان شواهدِ یک رودخانهیِ ماقبلتاریخ را یافتند که به سمتِ دریایِ شمال جریان داشته؛ یعنی مسیرِ باستانیِ رودخانهی تیمز. این ردپاها به همراهِ کشف ابزار سنگیِ ساده نشان داد که انسانها تقریباً یک میلیون سال پیش، در کنارِ این رودخانه زندگی میکردند. این قدیمیترین مدرکی است که ما در حال حاضر از حضورِ انسانها در بریتانیای مدرن داریم.
دانشمندان توانستند با تحلیلِ گردههای موجود در لایههای رسوبِِ صخرهها، ردپاها را تاریخگذاری کنند. وقتی بریتانیایِ ۹۰۰ هزار سال پیش را تجسم میکنید، باید سرزمینی را تصور کنید که تفاوت بسیار زیادی با امروز داشته است. آن زمان، بریتانیا جزیره نبود؛ بلکه از طریق یک پلِ زمینی در سرتاسرِ جنوبشرقیِ انگلستان، به باقی اروپا متصل بود. شایان ذکر است که اینجا لبهی دنیا بود به عبارت دیگر، بریتانیا برای نژادِ اولیهیِ انسانها، یکی از چالشبرانگیزترین مکانهای دنیا برای زندگی بود و آب و هوا به شدت متغیر بود. دمای زمین تقریباً هر ۲۰ هزار، ۴۰ هزار و ۱۰۰ هزار سال، نوسانات بزرگی را تجربه میکند و زمین را از دمای بسیار سرد به دمای بسیار گرم میرساند. ۹۰۰ هزار سال پیش، پایانِ دورهی گرما بود؛ زمانی که آب و هوایی ماقبل تاریخِ بریتانیا شروع به سرد شدن قابلملاحظه کرد.
یک داستان پیچیده و اسرارآمیز
داستان بریتانیاییهای نخستین، یک داستان صاف و پوستکنده نیست بلکه داستانی مملو از فجایع آب و هوایی بزرگ است. انسانشناسان معتقدند که ۹۰۰ هزار سال پیش، بریتانیا حداقل ۱۰ بار سکونتگاهِ حداقل چهار گونهی متفاوتِ انسانی بوده است. ۶۰ هزار سال پیش، نئاندرتالها هنوز در بریتانیا زندگی میکردند و در نورفولک امروزی ماموتها را شکار میکردند. تنها ۴۰ هزار سال قبل بود که انسانهای مدرن (هومو یَپییِنس) به بریتانیا رسیدند و ۱۰ هزار سال پیش، خط ساحلی و چشمانداز بریتانیای امروزی شروع به پدیدار شدن کرد.
شواهد موجود از بریتونهای اولیه هنوز محدود است. بدون تردید با کشفیات باستانشناسی و تحقیقات علمیِ بیشتر در سالهای آتی، پیشرفتهای هیجانانگیزی در راه است. در آغاز این مقاله، به عمد گفته شد «قدمتِ این داستان در حال حاضر تقریباً به یک میلیون سال پیش بازمیگردد.»، چون از آنجا که سایت هَپینزبرگ محل گردآوری قدیمیترین مدارک فعالیت انسانی در بریتانیا است، این امکان وجود دارد که در آینده، شواهدی به قدمتِ بیش از ۹۰۰ هزار سال هم کشف شود.