یک راز جالب درباره دیدن رنگین‌ کمان

مخاطب ۲۴- به نقل از همشهری آنلاین؛ برای اینکه رنگین‌کمان در آسمان برای ما قابل مشاهده باشد، به وجود قطره‌های آب در هوا نیاز داریم - مثل قطره‌های باران یا مه - و همین‌طور لازم است که خورشید، تا جای ممکن به سطح زمین نزدیک و در پس‌زمینه قرار داشته باشد. رنگین‌کمان با عبور نور از قطرات آب ایجاد می‌شود.

نوری که از خورشید می‌تابد، برای ما سفید به نظر می‌رسد. اما نور سفیدی که در زندگی روزمره می‌بینیم، در واقع ترکیبی از رنگ‌های مختلف است. وقتی نور از یک قطره باران عبور می‌کند، این رنگ‌ها تجزیه و از هم جدا می‌شوند.

نور به صورت موجی حرکت می‌کند، مانند امواج سراسر اقیانوس. هر کدام از رنگ‌های رنگین‌کمان، دارای طول موجی متفاوت هستند. رنگ‌ها، از بنفش با کوتاه‌ترین طول موج تا قرمز با طولانی‌ترین، «طیف مرئی» نور نامیده می‌شوند.

قطرات باران بیشتر شبیه توپ‌های کوچک به نظر می‌رسند تا اشکال اشکی که ما اغلب می‌کشیم. هنگامی که نور به یکی از این توپ‌های کوچک آب برخورد می‌کند، می‌تواند جهت حرکت خود را تغییر دهد، پدیده‌ای که آن را «انکسار» می‌نامیم.

هر یک از طول موج‌های مختلف کمی متفاوت از دیگری دچار انکسار می‌شوند. اگر نور با زاویه مناسب به قطره باران برخورد کند، انکسار طول موج‌ها را به رنگ‌های مختلف از هم جدا می‌کند. از آنجایی که نور زیادی از طریق تعداد زیادی قطره باران شکسته می‌شود، ما این رنگ‌ها را به صورت رنگین‌کمانی در آسمان می‌بینیم. ترتیب قرار گرفتن رنگ‌ها، بر اساس تفاوت طول موج‌های آن‌ها است.

وقتی برای اولین بار به ما از رنگین‌کمان گفتند، یادمان دادند که از هفت رنگ تشکیل شده است: قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، نیلی و بنفش. اما این موضوع کاملا درست نیست.

رنگ‌های مختلف با یکدیگر ترکیب می‌شوند و تشخیص اینکه یک رنگ کجا تمام و دیگری کجا شروع می‌شود، دشوار است. رنگ‌های دیگری نیز در بین آن‌ها وجود دارد، جایی که آن‌ها با هم ترکیب می‌شوند؛ مانند فیروزه‌ای بین آبی و سبز.

آبی و سبز در طیف رنگی در کنار یکدیگر قرار دارند، به همین دلیل است که ما می‌توانیم فیروزه‌ای را در جایی که این دو با یکدیگر ترکیب می‌شوند، ببینیم. با این حال، برخی از رنگ‌ها ترکیبی از رنگ‌هایی هستند که در این طیف در کنار یکدیگر قرار نمی‌گیرند.

برای مثال قهوه‌ای ترکیبی از قرمز و سبز است. اما نوار‌های قرمز و سبز رنگین‌کمان در کنار هم نیستند، بنابراین ما ترکیب این دو، یعنی قهوه‌ای را در رنگین‌کمان نمی‌بینیم. این موضوع برای بسیاری از رنگ‌های ترکیبی دیگر هم صدق می‌کند: اگر نوار‌های رنگی در رنگین کمان با هم همپوشانی نداشته باشند، ما قادر به دیدن رنگ‌های ترکیبی حاصل از آن‌ها نیستیم.

اما دو رنگ وجود دارد که ما هرگز در رنگین کمان نخواهیم دید: سیاه و سفید. مشکی فقدان رنگ است، چیزی که وقتی نور وجود ندارد، می‌بینیم. از طرفی سفید ترکیبی از همه رنگ‌ها با هم است. هنگامی که نور توسط قطرات باران شکسته می‌شود، نور سفید به طیف مرئی تجزیه می‌شود و دیگر سفید نیست. خاکستری هم ترکیبی از سیاه و سفید است، و از آنجایی که ما هرگز نمی‌توانیم سیاه و سفید را در رنگین کمان ببینیم، دیدن ترکیبشان هم برای‌مان ممکن نیست.

دفعه بعد که رنگین‌کمان می‌بینید، به تعداد رنگ‌هایی که می‌توانید در آن مشاهده کنید و رنگ‌هایی که نمی‌توانید ببینید، توجه کنید.