به گزارش سرویس گردشگری مخاطب ۲۴؛ همدان قدیمی‌ترین شهر ایران و از کهن‌ترین شهر‌های جهان است. قدیمی‌ترین آثار یافت‌شده از محوطهٔ باستانی هگمتانه و نیز کتیبه‌های گنجنامه مربوط به دوران هخامنشیان هستندهم‌اکنون استان همدان به دلیل داشتن مراکز تاریخی و دیدنی به عنوان پنجمین شهر فرهنگی و گردشگری کشور شناخته می‌شود و از نظر علمی نیز با وجود مراکز دانشگاه بوعلی سینا، دانشگاه صنعتی همدان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، دانشگاه پیام نور همدان و مراکز دیگر، به عنوان یکی از قطب‌های دانشگاهی کشور شناخته شده‌است. آرامگاه بوعلی‌سینا نماد شهر همدان و همچنین یکی از نماد‌های پیشینهٔ ایران در فرهنگ جهان و دانش و علم به‌شمار می‌رود.
بیشتر بخوانید: تاریخچه مسافرت نوروزی
مناطق دیدنی همدان:
۱. آرامگاه باباطاهر عریان
آرامگاه باباطاهر عریان را می‌توان از نمونه‌های ممتاز و بدیع معماری عصر حاضر دانست که با تلفیقی از معماری قرن هفتم و هشتم هجری، به مامنی برای علاقه‌مندان به ادبیات و این شاعر نامی، تبدیل شده است و از جا‌های دیدنی همدان به شمار می‌رود
بنای آرامگاه باباطاهر، در سال‌های متمادی چندین بار تخریب و بازسازی شده است. در قرن ششم هجری، یک برج هشت ضلعی آجری روی این بنا ساخته شده بود که به مرور زمان ویران شد. در دوره پهلوی اول شهرداری همدان اقدام به ساخت بنای جدیدی برای این شاعر معروف کشورمان کرد، اما نیمه‌کاره ماند.
در جریان همین بازسازی، یک لوح کاشی متعلق به قرن هفتم هجری پیدا شد. روی این لوح کاشی فیروزه‌ای، آیات قرآن به خط کوفی و به صورت برجسته، نوشته شده است. این لوح، اکنون در موزه‌ی ایران باستان نگهداری می‌شود. در سال ۱۳۲۹ این بنای نیمه‌کاره مرمت شد و در سال ۱۳۴۵ طرح بنای جدید توسط مهندس هوشنگ سیحون و مهندس فروغی ارائه شد.
سال ۱۳۴۶ ساخت این آرامگاه آغاز شد و ۳ سال بعد به پایان رسید. این بنا در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۶، در فهرست آثار تاریخی و ملی ایران به ثبت رسید. فضای سبز وسیعی نیز در اطراف این بنا احداث شده است.
مجموعه گنجنامه
گنجنامه نام دهکده‌ای توریستی در شهر همدان است که از بخش‌های باستانی و گردشگری تشکیل یافته است. این مجموعه با امکانات تفریحی بسیار و بی‌نظیر خود آماده پذیرایی از گردشگران داخلی و خارجی است تا تجربه سفری شیرین و به‌یادماندنی را در ذهن افراد حک کند.
دهکده فرهنگی ورزشی توریستی گنجنامه از جا‌های دیدنی همدان است و در پنج کیلومتری شهر همدان، در میدان گنجنامه و در مجاورت کتیبه‌های کهن و آبشار گنجنامه قرار دارد. این دهکده در سال ۱۳۷۹ در دامنه شمالی کوه‌های الوند منطقه نمونه گردشگری را ایجاد کرده است. این تفرجگاه مجوز‌های لازم از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، سازمان تربیت بدنی و پروانه‌های ساختمانی کامل جهت ساخت حدود ۱۸۰۰۰ متر زیربنای مسقف را کسب کرده است. این تفرجگاه از قسمت‌های باستانی و گردشگری تشکیل شده است.
مجموعه گنجنامه یکی از قوی‌ترین قطب‌های گردشگری ایران و خاورمیانه بوده و عضوی از سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) شده است. دست‌یابی پروژه کارآفرین برتر در سال ۱۳۹۱ و تقدیر و تشکر از سوی مسئولین و مقامات کشوری از افتخارات این مجموعه است.
سنگ نبشته‌های گنجنامه
سنگ‌نبشته‌های گنجنامه، از زمان‌های گذشته نام‌های مختلفی نظیر نبشت خدایان، دادمهان یا دادبهان، تنبابر، کتیبه‌های الوند، جنگ‌نامه و گنجنامه، که دو نام جنگ‌نامه و گنجنامه در قرن‌های اخیر بیشتر مورد استفاده قرار می‌گرفته، داشته است. این سنگ‌نبشته‌ها روی یکی از صخره‌های کوه الوند در فاصله ۵ کیلومتری جنوب غرب همدان و در انتهای دره عباس‌آباد حک شده و شامل نوشتار‌هایی از دوران داریوش و خشایارشاه هخامنشی است.
تله‌کابین گنجنامه
برای رهسپار شدن به ارتفاعات کوهستانی قله‌ای که به «عروس کوه‌های ایران» معروف بوده و بهره‌مندی از زیبایی‌های پنهان در دل رشته‌کوه الوند نظیر طبیعت دل‌انگیز و مصفا، کوه‌ها و صخره‌های مرتفع و آبشار زیبای گنجنامه، می‌توان از تله‌کابین گنجنامه استفاده کرد.
طول خط رفت و برگشت تله‌کابین ۳۴۰۰ متر و ارتفاع حداقل و حداکثر از سطح دریا به‌ترتیب ۱۹۰۰ و ۲۸۰۰ متر است. این تله‌کابین به‌وسیله مهندسان آلمان ساخته شده و در سال ۱۳۸۷ عملیات ساخت آن به اتمام رسیده است. دشت میشان نقطه آغاز و پایان تله‌کابین است. ۱۵ دقیقه زمان برای رفت و برگشت تله‌کابین مورد نیاز است که با توجه به سرعت باد تغییر می‌یابد.
غار آکواریوم
به‌منظور جذب هرچه بیشتر گردشگر به‌وسیله آفرینش محیطی کاملا متفاوت و آماده‌سازی مکانی برای تحقیقات و افزایش سطح آموزش و با ترکیب دو عنصر متفاوت، صخره و کوهستان با اعماق آب‌های دریا و با الهام از غار علیصدر، غار آکواریوم دهکده گنجنامه پروژه‌ای بود که در سال ۱۳۹۰ با همکاری گروه مشترکی از مهندسان و پیمانکاران ایرانی و خارجی آغاز به طرح شد.
تپه هگمتانه
هگمتانه که یکی از آثار ارزشمند و مهم ایران کهن به شمار می‌آید، شهری تاریخی با قدمتی بالغ بر ۳۰۰۰ است و از جا‌های دیدنی همدان به شمار می‌رود. این مجموعه‌ی عظیم و باشکوه، در تاریخ ۲۴ شهریور سال ۱۳۱۰ و با شماره‌ی ۲۸ به ثبت ملی رسیده است.
معماری و هنر اعمال شده‌ی طراحان و سازندگان این مجموعه‌ی عظیم و باشکوه ایران کهن است. به نظر می‌رسد این شهر زیبا و تاریخی، به صورت قصری وسیع، زیبا و با استحکام بسیار طراحی و در زمینی به وسعت بیش از ۴۰ هکتار ساخته شده است. معماران این اثر تاریخی، آن را به صورت هفت قلعه‌ی متصل و تودرتو طراحی و احداث کردند. به نظر می‌رسد ساختمان‌های مسکونی مردم در مجاورت و نزدیکی این قلعه‌ها قرار گرفته است. این قلعه‌های متصل به هم هر کدام طبق کاربری خاص و ویژه‌ای احداث شده که می‌توان به قلعه‌ی هفتم یا آخرین قلعه‌ی درونی که سازندگان آن را به عنوان کاخ پادشاه بنا کردند، اشاره کرد. البته مورخان، علت ساخت و احداث خانه‌های مردم در کنار قلعه‌ی هفتم را، درخواست دیاکو مبنی بر نقل مکان قوم ماد از محل سکونت خود به مجاورت کاخ شاهی بیان کردند.
آثاری متعدد و حیرت‌انگیز نیز در عملیات حفاری و کاوش‌های کارشناسان داخلی و خارجی کشف و ضبط شده که قدمت اکثر آنها را به دوران هخامنشیان و پیش‌تر نسبت می‌دهند.
آثار ارزشمند و مهمی نیز طی حفاری‌های صورت گرفته بدست آمده است که می‌توان به لوح زرین ارشام اشاره کرد. کارشناسان این لوح را که با طلای اصل ساخته شده است با ابعادی برابر با ۱۳*۸ سانتیمتر تخمین زده‌اند. نوشته‌ای به خط میخی که قدمت آن به دوران حکومت هخامنشیان بازمی‌گردد، بر این لوح نوشته‌هایی نیز حک شده است. متاسفانه این لوح در اختیار سازمان میراث فرهنگی کشور نبوده و در مجموعه‌ی شخصی مارسل ویدال آمریکائی نگهداری می‌شود.
لوح زرین به نام آریارامنه: این لوح، قدیمی‌ترین اثر تاریخی است که تاکنون کشف و شناخته شده است و اکنون در موزه برلین در آلمان نگهداری می‌شود. ابعاد آن ۱۲×۸ سانتیمتر، مشتمل بر ۱۰ سطر با متن پارسی باستانی و به خط میخی است. این لوح متعلق به آریارامنه (=آریارمن) پسر کوچک چیش‌پیش و نواده هخامنش (مؤسس سلسله هخامنشی) می‌باشد که قسمتی از آن از بین رفته و ترجمه آن چنین است:
آریامنه شاه بزرگ، شاه شاهان شاه پارس پسر چئیش پیش شاه نوه هخامنش. آریامنه شاه می‌گوید: این کشور پارس که من دارم و دارای اسب‌های خوب و مردان نیک است، اهورامزدا آن را به من عطا فرموده است. از مرحمت اهورامزدا من شاه این کشورم. آریامنه می‌گوید: اهورامزدا مرا یاری کرد.
لوح دیگری نیز که به نام داریوش دوم معرفی شده، از جنس طلای اصل و در ابعادی برابر با ۲۰.۵ * ۱۸.۵ سانتیمتر تشکیل شده است. خط نوشته‌هایی هم که ۲۳سطر را تشکیل می‌دهد، به صورت میخی بر آن حک شده است. همچنین لوح دیگری که دارای ۲۹ سطر و به خط میخی است، در ابعاد ۱۶.۲ * ۱۳ سانتیمتر نیز توسط باستان‌شناسان کشف شده است. گفته می‌شود که این دو لوح، در گذشته خارج از کشور بوده و پس از پیگیری‌های سازمان میراث فرهنگی از مالک خریداری و به کشور بازگردانده شده است. اکنون هر دو لوح در موزه‌ی ایران باستان نگهداری می‌شوند.
از جمله اشیا کشف شده از هگمتانه جامی طلایی (ریتون سرشیر) از دوره هخامنشی که در همدان کشف شده‌است و کاسه‌ی سیمین خشایار شاه است که مربوط به دوره‌ی هخامنشیان می‌باشد.
