در چند سال اخیر، بازار جدید برای سرمایه‌گذاری در ایران بازار رمزارز‌ها بوده است. تخمین زده می‌شود که بیش از ۱۲میلیون نفر از جمعیت ایران در بازار رمزارز فعال باشند که به نظر می‌رسد بخش قابل توجهی از آن‌ها نوجوانان باشند.
به گزارش مخاطب ۲۴ به نقل از همشهری، در تحقیقات انجام‌شده، برای فعالیت مردم در این بازار اهداف گوناگونی از جمله سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول، شغل و حرفه، حمایت از تکنولوژی و کنجکاوی و سرگرمی عنوان شده است.
آنچه این بازار را از سایر بازار‌های سرمایه‌گذاری متمایز می‌کند حضور و فعالیت نوجوانان در این عرصه است. شاید دلیل استقبال نوجوانان از این بازار کنجکاوی، قدرت خطرپذیری بالا و آشنایی بیشتر آن‌ها با فضای مجازی باشد.
محسن، یکی از نوجوانان فعال در این بازار، درباره نحوه آشنایی و فعالیتش در بازار ارز دیجیتال می‌گوید: تیر پارسال که تب بورس داغ بود با ترید کردن آشنا شدم. پس از مطالعه کردن و آموزش دیدن وارد بورس شدم، ولی بعد از مدتی فهمیدم نمی‌توانم به طور جدی در بورس ترید کنم.
او افزود: قبل از اینکه وارد بازار بورس شوم، درباره ترید کردن مطالعه زیادی کرده بودم، اما با وضع پیش‌آمده در بازار بورس تصمیم گرفتم وارد بازاری شوم که توانایی‌هام تست شود و مطالعاتم فایده داشته باشد. به همین دلیل تصمیم گرفتم وارد بازار رمزارز بشوم.
آموزش از طریق منابع انگلیس‌زبان برای یادگیری نحوه معامله
محسن درباره یاد گرفتن راه و روش معامله در بازار ارز دیجیتال گفت: از طریق یوتیوب آموزش‌های زیادی دیدم، ولی فایده خاصی نداشت. بیشتر مطالبی که آموختم از کتاب‌هایی بود که از مراجع معتبر تری دانلود کردم و خواندم که همه به زبان انگلیسی بود. این نوجوان که در مدرسه سمپاد درس می‌خواند، هدف اولیه‌اش را برای ورود به این بازار سنجیدن توانایی‌هایش بیان می‌کند، اما الان هدفش را از فعالیت در بازار ارز دیجیتال کسب درآمد می‌داند.
درآمد ۱۳۵ میلیونی در ماه
او با اشاره به اینکه سرمایه اولیه‌اش را برای حضور در این بازار پدرش تامین کرده است، درباره میانگین درآمدش گفت: دی پارسال با ۴ هزار دلار معادل ۸۰ میلیون تومان (با نرخ دلار پارسال) شروع کردم و الان ۶۰ هزار دلار معادل تقریبا یک میلیارد و ۸۰۰ تومان سرمایه دارم. اگر این مبلغ را به دوازده ماه تقسیم کنیم، حدودا در ماه ۴ هزار و ۵۰۰ دلار (حدودا ۱۳۵ میلیون با قیمت فعلی دلار) درآمد داشته‌ام.
او افزود: در این مدت هم سود هنگفت داشته‌ام هم ضرر هنگفت. تیر امسال با ریزش قیمت بیت‌کوین ۳۰ هزار دلار معادل ۷۵۰ میلیون (با قیمت آن زمان دلار) ضرر دادم، ولی خب جبران شد.
محسن درباره اینکه با درآمد حاصل از این راه چه کار می‌کند، گفت: تقریبا هر چیزی را که دوست داشتم خریدم. بهترین موبایل‌ها، لپ‌تاپ‌ها، وسایل گیمینگ، برای پدر و مادرم هدیه خریدم و الان هم منتظرم گواهینامه رانندگی بگیرم تا ماشین بخرم.
مجازی شدن کلاس‌های درس و فعالیت در بازار رمزارز‌ها
این نوجوان که در رشته ریاضی درس می‌خواند، درباره اینکه مجازی شدن مدرسه در فعالیت او در این عرصه تاثیر داشته است یا خیر توضیح داد: مجازی شدن کلاس‌های درس در دوران کرونا در فعالیت من در این بازار نقش بسیار زیادی داشته است. می‌توانم بگویم اگر مدارس مجازی نمی‌شد، اصلا به این کار رو نمی‌آوردم. او در مورد اینکه چه مدت‌زمانی را در روز برای این کار اختصاص می‌دهد، گفت: این کار به صورت ممتد وقت نمی‌گیرد مثلا در هر ساعت حدودا ۱۰ دقیقه باید وقت بگذارم. این طور نیست که ۸ ساعت پیوسته درگیر باشم و بقیه روز آزاد باشم. هم همیشه وقت دارم هم همیشه درگیرم.
گوش دادن به پادکست و آشنایی با دنیای رمزارز
مانی یکی دیگر از نوجوانانی است که در بازار ارز دیجیتال سرمایه‌گذاری کرده است و از این راه درآمد کسب می‌کند. او درباره نحوه آشنایی‌اش با این بازار گفت: حدودا ۱۴ ساله بودم که دغدغه‌هایم برای آینده شروع شد و به فکر منبعی برای کسب درآمد بودم. از مادرم خواستم برای راه‌اندازی یک کار، سرمایه‌ای هرچند اندک در اختیارم بگذارد.
مادرم گفت سال ۸۳ کمی بعد از به دنیا آمدنت حدود ۱۰۰ هزار تومان سهام یک شرکت ساختمانی را برایت گرفتم. مادرم کار‌هایی را که برای آزادسازی سهام لازم بود انجام داد. سهامی که برایم خریده بود حدود ۵ میلیون تومان شده بود. این رشد چشمگیر طی این سال‌ها من را به فکر فروبرد که این مدل بازار‌ها چقدر سودده هستند. اوایل تابستان ۹۸ بود و یکی از هم‌کلاسی‌هایم به من گفت دایی‌اش در بورس سرمایه‌گذاری کرده و به سود خوبی رسیده و او هم قصد دارد که در این بازار سرمایه‌گذاری کند. خلاصه این اتفاق‌ها باعث شد تصمیم بگیرم با سرمایه‌ای که داشتم وارد این بازار شوم.
او درباره منابعی که با مطالعه آن‌ها در این زمینه آموزش دیده است، گفت: با افراد مختلفی در این باره صحبت کردم و مطالب زیادی در مورد بورس اوراق بهادار، بورس کالا و... می‌خواندم. با چند تا پادکست خیلی خوب هم آشنا شدم که مهم‌ترین آن‌ها پادکست investplus بود. این پادکست خیلی کمکم کرد دید خوبی درباره مفاهیم و موضوعات و در کل مسائل مالی به دست بیاورم. بعد از این‌ها شروع کردم به مطالعه راجع‌به مسائل مربوط به اقتصاد خرد و کلان. در این بین با پادکست‌ها و منابع مطالعاتی جدیدی آشنا شدم و چندباری لفظ ارز دیجیتال را شنیدم و برایم جذاب بود. در این حین هم بازار بورس ایران به شدت کم‌رونق شد به همین دلیل کمکم شروع کردم به مطالعه درباره مفهوم کریپتوکارنسی و بلاکچین. چیزی که خیلی من را جذب کرد مفهوم غیرمتمرکز بودن (decentralisation) بود اینکه سازمان و نهادی نمی‌تواند به صورت مستقیم برای کسی تصمیم بگیرد!
مانی حفظ حریم شخصی را مهم‌ترین ویژگی این حوزه دانست و افزود: نکته جالب دیگر این است که از خالق بیت‌کوین فقط یک اسم ساتوشی ناکاموتو موجود است حتی سایر افراد داخل این جمع بزرگ هم علاقه‌ای به شناخته شدن ندارند و این یکی دیگر از ویژگی‌های بلاکچین است؛ یعنی حفظ حریم شخصی و امنیت!
او ادامه داد: یکی دیگه از مسائل جذاب این حوزه DAOها (Decentralized Autonomous Organization) است یعنی سازمان خودکار غیرمتمرکز. مسئله مهم و جالب دیگر در این حوزه حق رأی است که به تمام افراد حاضر داده می‌شود و این فوق‌العاده است.
تا وقتی از سود کسب‌شده استفاده نکنید درواقع سودی نکرده‌اید!
مانی درباره میزان درآمدش از این راه چنین توضیح داد: به لحاظ درآمد شخصی هم در حال حاضر swing trading و scalping trading انجام می‌دهم و در زمان‌هایی که از نظر روانی آمادگی ترید کردن ندارم اقدام به خواندن white paper پروژه‌ها می‌کنم و سعی می‌کنم بهترین پروژه‌ها را در زمان هایپ کتگوری‌های مختلف پیدا کنم.
این نوجوان ادامه داد: نکته مهمی که اینجا قابل تأمل است این است که تا وقتی از سود کسب‌شده استفاده نکنید درواقع سودی نکرده‌اید! فرضا شما با ۱۰۰ میلیون وارد بازار شده‌اید و ۲۰ میلیون سود کرده‌اید تا وقتی آن پول را از بازار مورد نظر بیرون نیاورید و در زندگی‌تان خرج نکنید شما سودی نبرده‌اید. من هم در این مدت از سودم برای ارتقای شخصی استفاده کردم. چندین کتاب جدید به کتابخانه‌ام اضافه کردم سخت‌افزارم را ارتقا داده‌ام و یک سالی است برای کار‌های شخصی‌ام از خانواده پولی دریافت نکرده‌ام.
مانی درباره اینکه چند ساعت در روز مشغول ترید کردن است و آیا لازم است زمان‌های درس خواندن یا اوقات فراغتش را برای این کار صرف کند، گفت: نکته مهم اینجاست که در معامله‌گری شغلتان در اختیار شماست و می‌توانید هر زمانی که مایلید سر کار بروید و هر زمان که خواستید به کار‌های دیگر بپردازید.
باید این پدیده را مثبت تلقی کنیم و از آن تقدیر کنیم
دکتر امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس، در خصوص فعالیت این گروه سنی در بازار ارز دیجیتال گفت: نوجوانِ امروز نوگرا و مبدع است. نسل‌های پیش از این به دلیل ضعف در ارتباطات و ناآشنایی با دنیایی که فضای مجازی در اختیار آنان می‌گذارد، از این دنیای وسیع دور مانده‌اند، اما نسل نوجوان ما با آگاهی و کسب دانش می‌توانند از فضای مجازی به درستی استفاده کنند و همان‌طور که می‌بینیم از دنیای تکنولوژی عقب نمانده‌اند با آن پیش رفته‌اند تا آنجا که امروز از این راه کسب درآمد می‌کنند.
او درباره اینکه آیا این اتفاق آسیب به شمار می‌آید یا نه توضیح داد: نه تنها این اتفاق نکته منفی ندارد، بلکه بسیار مثبت است چراکه سبب اشتغال‌زایی و کسب درآمد برای این نسل می‌شود. همسو شدن جوان امروز با پیشرفت‌های دنیای مجازی آسیب به شمار نمی‌رود آسیب این است که جوان ما مرتکب جرم شود درحالی‌که فعالیت این نسل در این حوزه سبب توسعه اقتصادی، رفع بیکاری، آرامش روحی و روانی فرد، کاهش طلاق و افزایش آمار ازدواج، کاهش آسیب‌های اجتماعی و جلوگیری از جرم و جنایت می‌شود. البته باید به این نکته توجه کنیم که در جامعه‌شناسی مثبت مطلق وجود ندارد و به هر حال هر پدیده‌ای می‌تواند پیامد‌های منفی هم به دنبال داشته باشد.
دکتر قرایی‌مقدم بیان کرد: نسل گذشته، سنت‌گرایان و دنباله‌رو‌ها باید بدانند امروز جوانان به سوی خودمختاری می‌روند و از عقل و بینش و درایت خود بهره می‌برند. این جامعه‌شناس درباره فعالیت نوجوانان در حوزه ارز دیجیتال گفت: همسو شدن جوان امروز با پیشرفت‌های دنیای مجازی آسیب به شمار نمی‌رود آسیب این است که جوان ما مرتکب جرم شود.
